SKKN Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HÀ NỘI

Mã SKKN:

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Đề tài

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo

hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng

lấy trẻ làm trung tâm

Lĩnh vực : Giáo dục Mẫu giáo

Cấp học: Mầm non

NĂM HỌC 2015-2016

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN THANH XUÂN

TRƯỜNG MẦM NON TUỔI HOA

Mã SKKN:

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Đề tài

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo

hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng

lấy trẻ làm trung tâm

Lĩnh vực : Giáo dục Mẫu giáo

Cấp học: Mầm non

Họ và tên : Huỳnh Thu Trang

NĂM HỌC 2015-2016

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

MỤC LỤC

STT

1

NỘI DUNG

MỤC LỤC

TRANG

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. Cơ sở khoa học

1. Cơ sở lý luận

3

4

5

2

2. Cơ sở thực tiễn

II. Mục đích đề tài

III. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

IV. Thời gian thực hiện

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. Thực trạng vấn đề

6

1. Thuận lợi và khó khăn

2. Thực trạng vấn đề

II. Một số hình thức tổ chức sáng tạo tạo hình cho trẻ 4-5

tuổi.

7

8

1. Hình thức 1: Tạo hình trên cơ thể

1.1. Tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm, khám phá điều mới

lạ

1.1.1. Vẽ trên mặt (face painting)

1.1.2. Vẽ trên bàn tay(hand painting)

1.2. Thay đổi hình thức vào bài gây hứng thú và nhận

xét kết thúc hoạt động.

3

2. Hình thức 2: Tương tác với bàn ánh sáng

2.1. Trẻ làm quen vơí bàn ánh sáng

2.2. Sáng tạo trên bàn ánh sáng

10

3. Hình thức 3: Sự kỳ diệu của màu sắc

3.1. Bồi dưỡng kĩ năng phết keo, dán, cắt và kết hợp

màu sắc.

13

3.2. Phát triển khả năng sáng tạo độc lập về màu sắc

4. Hình thức 4: Nghệ thuật in bằng bọt xốp

4.1. Hỗ trợ phát triển ngôn ngữ sáng tạo cho trẻ

4.2. Củng cố kỹ năng về sử dụng bút lông, màu nước, in

ấn.

14

15

Trang 1/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

5. Hình thức 5: Thổi màu

16

5.1. Tạo cho trẻ cơ hội quan sát các màu tương tác với

nhau và cung cấp kỹ năng thổi màu sáng tạo

5.2. Kết thúc mở

6. Chuẩn bị đồ dùng đa dạng, phong phú.

17

7. Giáo viên linh hoạt trong việc “đọc” sản phẩm của trẻ -

khuyến khích, gợi ý để trẻ nói lên cảm xúc của mình khi tham

gia hoạt động và tự nhận xét bài của mình, của bạn.

20

21

8. Phối kết hợp giáo dục giữa gia đình và nhà trường

III. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

1. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm

2. Bài học kinh nghiệm

22

23

3. Những ý kiến đề xuất

Trang 2/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Đề tài

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo

hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng

lấy trẻ làm trung tâm

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. CƠ SỞ KHOA HỌC

1. Cơ sở lý luận

Giáo dục thẩm mỹ là một trong những nội dung quan trọng của giáo dục toàn

diện đối với trẻ nhỏ. Ở lứa tuồi mầm non, trẻ thể hiện một cách tự nhiên và trong

sáng những ý nghĩ và cảm xúc của mình về cái đẹp. Do vậy, năng khiếu nghệ

thuật cũng thường được nảy sinh tự lứa tuổi này.

Trong chương trình giáo dục trẻ mầm non, hoạt động tạo hình là một hoạt

động nghệ thuật được trẻ ưa thích, là một phương tiện giáo dục phát triển nhân

cách toàn diện cho trẻ em nói chung, và là một phương tiện giáo dục phát triển

thẩm mỹ có hiệu quả nói riêng.

Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ

mẫu giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những

gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh

mẽ và gây cho trẻ những xúc cảm, tình cảm tích cực.

Đây là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động đồng bộ

lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất và hình

thành các phẩm chất, kĩ năng ban đầu của con người như một thành viên trong

xã hội biết lao động tích cực, sáng tạo.

Trẻ nhỏ làm quen và tìm kiếm các phương tiện truyền cảm rất sớm, ngay từ

thời kỳ tiền tạo hình. Khi đứa trẻ chưa có điều kiện sử dụng bút, giấy, màu... trước

mắt trẻ mở ra một thế giới những cấu trúc đồ họa, những màu sắc, ánh sáng - ở đó

các đường nét và màu sắc hòa quyện với nhau tạo ra những phối hợp rất đa dạng,

hấp dẫn gây cho trẻ những cảm xúc, tình cảm phong phú, kích thích và làm thỏa

mãn các nhu cầu khám phá, tìm kiếm thế giới đang không ngừng nảy sinh ở trẻ.

Trang 3/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

Hoạt động tạo hình với trẻ 5-6 tuổi giữ một vai trò quan trọng:

- Với sự phát triển trí tuệ nhận thức: Giúp trẻ có nhiều cơ hội tìm hiểu, nghiên

cứu các đối tượng miêu tả để có được sự hiểu biết; tiếp thu, mở rộng và hệ thống

hóa các chuẩn về hình, màu, kích thước, tỉ lệ, nhờ đó mà trẻ tích lũy được một

lượng lớn các thông tin, hình ảnh cùng những hiểu biết vè các sự vật, hiện tượng

trong cuộc sống xung quanh. Đặc biệt qua việc đánh giá biểu tượng miêu tả và

sản phẩm tạo hình sẽ tạo điều kiện phát huy vốn từ, lời nói hình tượng truyền cảm

và phát triển ngôn ngữ mạch lạc.

- Với việc giáo dục tình cảm, đạo đức, kĩ năng giao tiếp xã hội: Giúp trẻ có

nhiều điều kiện tiếp thu các chuẩn mực thẩm mĩ - đạo đức trong xã hội, trải

nghiệm các xúc cảm, tình cảm trong giao tiếp, học hỏi về các kĩ năng xã hội và

đánh giá các hành vi văn hóa xã hội qua các hình tượng, các sự kiện, hiện tượng

được miêu tả. Ngoài ra đây còn là một môi trường lý tưởng để hình thành ở trẻ ý

thức lao động.

- Với việc giáo dục thẩm mĩ cho trẻ: Các đặc điểm thẩm mĩ phong phú, đa

dạng của các đối tượng miêu tả là những yếu tố kích thích sự xuất hiện của những

rung động, những cảm xúc thẩm mĩ. Hoạt động tạo hình thể còn làm nảy sinh và

nuôi dưỡng ở trẻ những hứng thú với hoạt động nghệ thuật và niềm say mê sáng

tạo nghệ thuật.

- Với sự phát triển thể chất của trẻ: Hoạt động tạo hình dường như không có

tác động trực tiếp tới sự phát triển thể lực của trẻ. Tuy nhiên, khi xem xét người ta

thấy ảnh hưởng của nó tới sức khỏe tinh thần và phát triển về thể chất của trẻ là

rất to lớn. Có thể coi hoạt động này như “món ăn tinh thần”, như một loại

“vitamin” đặc biệt cho sự phát triển tâm lý, sinh lý ở trẻ.

2. Cơ sở thực tiễn

Ở trường mầm non hiện nay tranh vẽ của trẻ nhỏ dường như là một câu chuyện. Khi

kể “câu chuyện” ấy, cũng như kể chuyện bằng lời nói, trẻ thường vẽ bắt đầu từ một chi

tiết nào đó, sau đó mới thêm dần các chi tiết mới. Đôi khi trẻ liên kết vào bức tranh tới vài

hành động, vài sự kiện xảy ra với cùng một nhân vật (nhân vật đó được vẽ nhiều lần, ở

nhiều vị trí, tư thế trong bức tranh) và kết quả là tạo nêu một bố cục chưa đẹp. Khi vẽ

tranh trẻ thường khó phân biệt sự vật, nhân vật chính và chưa biết làm cách nào cho

chúng nổi bật, những gì trẻ muốn thể hiện thường được liệt kê theo luồng suy nghĩ còn

chưa mạch lạc. Chú tâm vào thể hiện các nội dung, các ý tưởng, nhưng khi vẽ xong từng

chi tiết trẻ hầu như không xem xét lại, không quan tâm tới chúng nữa và không biết sửa

sang, tô vẽ lại.

Trang 4/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

Trong hoạt động tạo hình, trẻ thích tự tay vẽ được một cái gì đó dù các họa

tiết còn đơn giản như: bông hoa, cái cây, ông mặt trời… nhưng mang lại cho trẻ

những cảm xúc tạo hình thực sự. Tuy nhiên với những trẻ chưa làm được, không

hứng thú thì kết thúc hoạt động của mình một cách nhanh chóng mà chưa đạt

được mục đích đề ra của giáo viên dù cho cũng vẫn cảm thấy hài lòng với sản

phẩm đó.

Ở trường mầm non hiện nay hoạt động tạo hình vẫn diễn ra theo hai hình

thức chính là trong tiết học và ngoài tiết học nhưng chưa có yếu sáng tạo, các

hình thức cho trẻ hoạt động trong hoạt động tạo hình thường lặp đi lặp lại dẫn

đến việc trẻ chưa phát huy tính tích cực trong hoạt động này.

Từ đó tôi nhận ra rằng: nếu giáo viên không quan tâm tạo điều kiện học tập

cho trẻ, không sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động nói chung, tổ chức các

hoạt động học nói riêng nhằm làm cho trẻ hứng thú, tập trung chú ý vào hoạt

động thì hiệu quả không cao.

Là một giáo viên hàng ngày bên trẻ, chăm sóc và giảng dạy các cháu, tôi xác

định được nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên cần phải giải quyết khi hướng dẫn

hoạt động tạo hình không phải đơn giản là dạy trẻ vẽ, nặn, xé cắt dán theo những ®Ò

tµi nhÊt ®Þnh cña cô mà phải tạo cho trẻ hứng thú thật sự trong giờ học. Vì vậy tôi

đã chọn đề tài: “Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo

hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng lấy trẻ làm trung tâm”

II. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI

Nhằm tìm ra “Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình

cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo hướng lấy trẻ làm trung tâm”để triển khai

nhiều hình thức, nhiều đề tài sáng tạo giúp trẻ say mê, hứng thú, tích cực hoạt động

và hoạt động có hiệu quả trong hoạt động tạo hình tại trường mầm non.

III. ĐỐI TƯỢNG PHẠM VI NGHIÊN CỨU

Trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi ở trường mầm non nơi tôi công tác tại Hà Nội.

IV. THỜI GIAN THỰC HIỆN

Do thời gian không cho phép tôi chỉ nghiên cứu về “Một số biện pháp đổi

mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) theo

hướng lấy trẻ làm trung tâm” ở trường mầm non nơi tôi công tác tại Hà Nội,

trong năm học 2016-2017

Trang 5/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ

1. Thuận lợi và khó khăn

1.1. Thuận lợi

- Cơ sở vật chất : Lớp học rộng rãi, thoáng mát, cơ sở vật chất, đồ dùng dạy

học hiện đại.

- Giáo viên có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn.

- Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu và các chị em đồng nghiệp

nên việc dạy và tổ chức các hoạt động sang tạo cho các con thuận tiện hơn.

Ngoài ra,Nhà trường còn thường xuyên tổ chức chuyên đề, dự giờ thăm lớp bồi

dưỡng cho giáo viên về chuyên môn.

- Phụ huynh quan tâm đến việc học của con em mình, thường xuyên đưa đón

con em mình đến lớp và trao đổi với giáo viên về tình hình sức khỏe, khả năng

tiếp thu bài của các cháu, cùng kết hợp với nhà trường giúp các cô có phương

pháp giáo dục các cháu tốt hơn.

1.2. Khó khăn

- Vì môn học tạo hình là môn học thuộc lĩnh vực nghệ thuật, nên không chỉ

cần đến chuyên môn, giáo viên còn cần đến năng khiếu mới có thể dạy các con

một cách tốt nhất.

- Không phải trẻ nào khi được chỉ dạy cũng có thể hiện thực hóa đươc những

ý tưởng của mình thành 1 sản phẩm đẹp, có thẩm mĩ như giáo viên mong muốn.

- Phụ huynh tuy có quan tâm tới việc học tạo hình của trẻ nhưng đa số phụ

huynh chưa biết hướng dẫn, tăng cường bồi dưỡng cho trẻ khả năng thể hiện bài

và phát huy hết khả năng sáng tạo của trẻ.

2. Khảo sát thực trạng:

Khảo sát thực trạng ở 54 trẻ trong lớp học đầu năm học 2016-2017:

- Khảo sát - phân loại kĩ năng vẽ của trẻ:

Kết quả

Nội dung khảo sát

Ghi chú

Số trẻ

Tỉ lệ (%)

Kĩ năng thể hiện đường nét,

Có vài trẻ yếu

kém

20/54

37%

hình dạng.

Kĩ năng thể hiện màu

Có vài trẻ yếu

kém

26/54

15/54

48%

28%

sắc.

tranh

Kĩ năng xây dựng bố cục

Có vài trẻ yếu

kém

Trang 6/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

- Khảo sát nội dung khác:

Kết quả

Nội dung khảo sát

Ghi chú

Số trẻ

Tỉ lệ (%)

Khả năng tập trung chú ý

khi tham gia hoạt động

Có vài trẻ yếu

kém

35/54

65%

Khả năng nhận xét và tự

nhận xét sản phẩm

Có vài trẻ yếu

kém

12/54

23%

II. MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC SÁNG TẠO TẠO HÌNH CHO TRẺ

5-6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON

1. Hình thức thứ nhất: Tạo hình trên cơ thể

1.1. Tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm khám phá điều mới lạ và kỳ diệu từ cơ

thể và thỏa sức sáng tạo.

Nghệ thuật vẽ tranh trên cơ thể hay còn được gọi là Body painting đang là

một loại hình nghệ thuật rất mới mẻ. Trẻ em đều rất thích vẽ và cũng thích được

vẽ lên mặt và nhìn người khác vẽ.

Hoạt động tạo hình trong trường mầm non thường lặp đi lặp lại trong các

hoạt động như thể loại vẽ, tô màu, xé cắt dán, nặn... Những hoạt động này

thường được thay đổi lặp lại trong chương trình học của trẻ ở trường nên trẻ

chưa thực sự phát huy được hết khả năng sáng tạo cũng như sự yêu thích tìm

tói, khám phá điều mới lạ.

Đối với trẻ lứa tuổi Mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) kỹ năng cầm bút lông vẽ của trẻ

tương đối tốt nên tôi đã đưa vào 2 hình thức vẽ: Vẽ trên khuôn mặt( Face

painting), vẽ trên bàn tay(Hand painting). Hình thức này hoàn toàn mới lạ với

trẻ mà ở chương trình học chưa áp dụng, trẻ có thể thỏa sức sáng tạo niềm đam

mê tạo hình của mình thông qua hoạt động vẽ. Điều đặc biệt là hình thức này sử

dụng vật liệu vẽ lại không hề xa lạ là chính từ đôi bàn tay, từ khuôn mặt của trẻ,

những bộ phận cơ thể mình. Và trên hết chắc chắn 100% trẻ sẽ vô cùng thích thú

với hoạt động này.

Một yếu tố nữa rất quan trọng mà các bậc phu huynh cũng như giáo viên

quan tâm là sử dụng màu vẽ. Tôi sử dụng các màu vẽ nghệ thuật dành riêng cho

cơ thể, màu ở cấp mỹ phẩm và được chứng nhận an toàn cho da, dễ rửa sạch.

Các màu vẽ đều không có độc tố, không gây dị ứng da, đáp ứng được các tiêu

chuẩn của Mỹ và EU cho mỹ phẩm, dễ dàng có thể lau sạch bằng khăn ướt hoặc

Trang 7/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

nước. Do đó, phụ huynh và giáo viên có thể hoàn toàn yên tâm cho làn da của

trẻ khi được vẽ.

1.1.1.Vẽ trên mặt (face painting)

Trang 8/24

Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

1.1.2. Vẽ trên tay ( hand paiting)

Trang 9/24