SKKN Xây dựng bộ sưu tập video, clip hỗ trợ dạy, học nguyên lí làm việc của động cơ đốt trong
Đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả. Chính sách, cơ chế tài chính cho giáo dục và đào tạo chưa phù hợp. Cơ sở vật chất kỹ thuật còn thiếu và lạc hậu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn” (Nghị quyết 29-NQ/TW).
SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ
TRƯỜNG THPT VĨNH LINH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
XÂY DỰNG BỘ SƯU TẬP VIDEO, CLIP HỖ TRỢ DẠY, HỌC
NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Người thực hiện: NGUYỄN VĂN THÔNG
Lĩnh vực nghiên cứu: phương pháp dạy học môn công nghệ.
PHẦN MỞ ĐẦU .....................................................................................................1
I. Lý do chọn đề tài .................................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu:...........................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu..........................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu:....................................................................................2
5. Phạm vi nghiên cứu:............................................................................................2
6. Cấu trúc cảu đề tài nghiên cứu ............................................................................2
PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận và thực tiễn.....................................................................................4
2. Một số video, clip hỗ trợ giảng ,học sách giáo khoa Công nghệ 11....................5
3. Kết quả...............................................................................................................10
PHẦN KẾT LUẬN ...............................................................................................13
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................14
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Ngày 30/07/2001, Bộ giáo dục và đào tạo đã có chỉ thị số 29/2001/CT-GD&ĐT về
việc tăng cường giáo dục, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông
trong ngành giáo dục “…toàn ngành phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông
tin như là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc đổi mới phương pháp dạy và học ở tất
cả các cấp học, ngành học”. Đây cũng là một trong những mục tiêu quan trọng trong
việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin và các
trang thiết bị dạy học hiện đại nhằm phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo, kỹ năng thực
hành và tạo hứng thú học tập của học sinh.
“Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu, nhất
là giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Hệ thống giáo dục và đào tạo thiếu liên
thông giữa các trình độ và giữa các phương thức giáo dục, đào tạo; còn nặng lý
thuyết, nhẹ thực hành. Đào tạo thiếu gắn kết với nghiên cứu khoa học, sản xuất, kinh
doanh và nhu cầu của thị trường lao động; chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục
đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc. Phương pháp giáo dục, việc thi, kiểm tra và
đánh giá kết quả còn lạc hậu, thiếu thực chất.
Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu
cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề
nghiệp.
Đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả. Chính sách, cơ chế tài chính cho
giáo dục và đào tạo chưa phù hợp. Cơ sở vật chất kỹ thuật còn thiếu và lạc hậu, nhất
là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn” (Nghị quyết 29-NQ/TW).
Hiện nay, hệ thống đa phương tiện phát triển rất nhanh, đặc biệt là video được ứng
dụng nhiều vào trong dạy học. Video cùng với một số thiết bị phụ trợ có thể thể hiện
được những chương trình học tập hết sức linh hoạt, phong phú, sống động giúp cho
người học có thể hiểu sâu hơn về nguyên lí làm việc của động cơ. Các nguyên lí mô
phỏng mô tả một cách đầy đủ các trạng thái vật lí kĩ thuật của động cơ.
“đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng vận dụng các phương pháp giáo dục
đa dạng, linh hoạt, phù hợp với đối tượng và hoàn cảnh, ưu tiên cho thực hành,
khuyến khích sáng tạo; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến
thức với phương châm “giảng ít, học nhiều”, “học đi đôi với hành”; chú trọng hình
thức tổ chức các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường, rèn luyện phương
pháp tự học và mong muốn học suốt đời. Đổi mới phương pháp giáo dục kỹ thuật,
đào tạo nghề và giáo dục đại học theo hướng giảm thời lượng dạy lý thuyết, tăng thời
lượng thảo luận và thực hành; gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học; chuyển quá trình
đào tạo thành quá trình tự đào tạo; chú trọng rèn luyện năng lực tự học, tự nghiên
cứu, kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng làm việc nhóm”. (Đổi mới giáo dục - đào tạo
theo tinh thần Đại hội XII của Đảng)
Vì vậy, việc xây dựng bộ sưu tập video và ứng dụng vào dạy nguyên lí làm việc
của động cơ của môn Công Nghệ lớp 11 ở trường THPT Vĩnh Linh là rất cần thiết.
Xuất phát từ yêu cầu của thực tế về sự cần thiết của video phục vụ cho giảng dạy,
cũng như xuất phát từ nhu cầu của cá nhân muốn tìm hiểu, xây dựng bộ sưu tập
video mô tả nguyên lí làm việc giúp tăng cường thêm phương tiện dạy học giúp nâng
cao chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng dạy và học môn Công Nghệ lớp 11
nói riêng. Do đó, người nghiên cứu đã tiến hành đề tài: “Xây dựng bộ sưu tập video,
clip hỗ trợ dạy, học nguyên lí làm việc của động cơ”.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
- Mục tiêu chính của đề tài là sưu tầm, chỉnh sửa video phục vụ việc dạy, học phần
nguyên lí làm việc của động cơ đốt trong.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Bộ sưu tập video và các phần mềm phát video.
- Các tài liệu về động cơ đốt trong.
- Phương pháp dạy học tích cực.
- Học sinh các lớp 11A1, 11A2, 11A3, 11A4, 11A8, 11B2, 11B3
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lí luận.
- Phương pháp phân tích, thống kê, tổng kết kinh nghiệm.
5. Phạm vi nghiên cứu:
Đề tài tập trung xây dụng bộ sưu tập một số video để phuc vụ việc dạy của giáo viên
và việc học của học sinh.
- Thời gian nghiên cứu: từ tháng 12/ 2019 đến tháng 8 năm 2020.
6. Cấu trúc của đề tài nghiên cứu
Gồm 3 phần:
- Phần mở đầu.
- Phần nội dung:
+ Cơ sở lí lận và thực tiễn.
+ Xây dựng bộ sưu tập video và vận dụng.
+ Kết quá áp dụng.
- Phần kết luận.
PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận và thực tiễn
Tại nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc năm 1992 đã chỉ rõ: “Nhiệm vụ
trong những năm tới là triển khai cải cách giáo dục một cách tích cực và vững chắc
theo bước đi phù hợp với yêu cầu khả năng của nền kinh tế và phải ra sức phấn đấu
nâng cao chất lượng giáo dục, coi trọng giáo dục hướng nghiệp cho học sinh THPT”.
Vì thế các môn kỹ thuật tổng hợp (bao gồm kỹ thuật công nghiệp, kỹ thuật
nông nghiệp và kỹ thuật phục vụ) và hướng nghiệp đóng vai trò hết sức quan trọng
trong chương trình phổ thông nhằm trang bị cho học sinh những tri thức và kỹ năng
về kỹ thuật phổ thông chung nhất. (Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, 2007)
Trong bối cảnh công nghệ thông tin bùng nổ, và đặc biệt là dịch Covid 19 bùng
phát, việc dạy học muốn theo kịp cuộc sống nhất thiết việc đổi mới phương pháp dạy
học phải theo hướng vận dụng công nghệ thông tin và các phương tiện dạy học hiện
đại để phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo, kỹ năng thực hành và hứng thú học tập
của học sinh. Trên con đường đi tìm các phương tiện dạy học đáp ứng yêu cầu của
thời đại, giúp nâng cao chất lượng đào tạo nói chung, cũng như chất lượng giảng dạy
môn Kỹ thuật công nghiệp (Công Nghệ lớp 11, Công Nghệ lớp 12 ) nói riêng đã cho
ra đời nhiều công trình nghiên cứu có giá trị.
Như vậy, các tác giả đã nghiên cứu nhiều vấn đề có liên quan đến PTDH. Các
nghiên cứu đã đưa ra nhiều cơ sở lý thuyết và dẫn chứng về hiệu quả của video trong
nhiều lĩnh vực giáo dục. Các nghiên cứu đã góp phần tích cực cho việc nâng cao chất
lượng giáo dục từ việc hỗ trợ của PTDH đạt hiệu quả.
Tuy nhiên, phần nguyên lí kĩ thuật môn Công Nghệ lớp 11 đang là khó khăn
của nhiều trường THPT trong đó có trường THPT Vĩnh Linh. Bởi vì hầu hết các nội
dung nguyên lí đòi hỏi quan sát, nhận biết thực tế, rất ít nội dung có thể vận dụng sâu
ngay trong lớp học hay phòng thực hành của trường, nhưng khả năng của nhà trường
thì rất khó tự túc hết được các dụng cụ và phương tiện đầy đủ để tiến hành giảng dạy.
Đồng thời, một số giáo viên giảng dạy môn Công Nghệ ở trường chỉ sử dụng ảnh
tĩnh trong sách giáo khoa mà không tìm kiếm được các ảnh động như thí nghiệm ảo,
các đoạn video clip... để đưa vào bài giảng tạo nên sự hấp dẫn, hứng thú cho học sinh
trong tiết học.
Để khắc phục những hạn chế trên bản thân đã nghiên cứu tìm tòi và viết đề tài “Xây
dựng bộ sưu tập video, clip hỗ trợ giảng dạy phần nguyên lí làm việc môn Công
Nghệ lớp 11 nhằm góp phần nhỏ bé của mình giúp giáo viên tháo gỡ khó khăn khi
giảng dạy phần này, cũng như giúp học sinh được tiếp cận với thực tế công nghiệp
sinh động qua video dạy học.
Thực trạng việc dạy và học công nghệ 11 ở trường THPT Vĩnh Linh.
Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của ban giám hiệu, sở giáo dục trong công cuộc đổi mới phương
pháp dạy, học và ứng dụng công nghệ thông tin trng trường học.
- Được nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy
học, với hệ thống smart TV kết nối wifi khắp các lớp học.
- Giáo viên được phân công giảng dạy đúng chuyên ngành và được bồi dưỡng chuyên
đề hàng năm.
Khó khăn:
Nội dung công nghệ 11, phần động cơ đốt trong, các hiện tượng vật lí kĩ thuật khó
qiair quyết thông qua kênh chữ và các hình ảnh tĩnh. Bên cạnh đó, nhà trường chưa
trang bị vật thật, vật mẫu để làm rõ nguyên lí làm việc của động cơ.
2. Một số video, clip hỗ trợ giảng ,học sách giáo khoa Công nghệ 11.
Chuẩn kiến thức, kĩ năng
STT NỘI DUNG
TÊN VIDEO
và ứng dụng video cụ thể
- Nguyên lí làm việc a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
của động cơ điêzen 4 - Các khái niệm cơ bản của động
kì.
cơ đốt trong.
- Nguyên lí làm việc - Nguyên lí làm việc của động cơ
của động cơ xăng 4 kì. điêzen 4 kì.
- Nguyên lí làm việc - Nguyên lí làm việc của động cơ
của động cơ điêzen 2 xăng 4 kì.
kì.
- Nguyên lí làm việc của động cơ
Nguyên lí - Nguyên lí làm việc điêzen 2 kì.
làm việc của của động cơ xăng 4 kì - Nguyên lí làm việc của động cơ
1
động cơ đốt
xăng 2 kì.
trong
b. Vận dụng cụ thể:
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ điêzen 4 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ xăng 4 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ điêzen 2 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ xăng 4 kì
a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
- Khái quát chung về cơ cấu.
- Nhiệm vụ và cấu tạo của pittông.
- Nhiệm vụ và cấu tạo của trục
khuỷu.
- Nhiệm vụ và cấu tạo của thanh
truyền.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả chuyển động của
pittông, trục khuỷu. thanh truyền.
- Video mô tả cấu tạo của pittông.
- Video mô tả cấu tạo của trục
khuỷu.
- chuyển động của
pittông.
- chuyển động của trục
khuỷu.
- chuyển động của
thanh truyền.
Cơ cấu trục
khuỷu-thanh
truyền.
2
- Video mô tả cấu tạo của thanh
truyền.
- Nguyên lí làm việc a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
của cơ cấu phân phối - Các khái niệm cơ bản của động
khí xupap.
- Cơ cấu cam thông - Nguyên lí làm việc của động cơ
minh. điêzen 4 kì.
- Nguyên lí làm việc - Nguyên lí làm việc của động cơ
của động cơ stiring. xăng 4 kì.
- Nguyên lí làm việc - Nguyên lí làm việc của động cơ
của động cơ Walker. điêzen 2 kì.
Cơ cấu phân - Đồ thị pha phối khí - Nguyên lí làm việc của động cơ
cơ đốt trong.
3
phối khí.
của động cơ điêzen 4 kì xăng 2 kì.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ điêzen 4 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ xăng 4 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ điêzen 2 kì.
- Video nguyên lí làm việc của
động cơ xăng 4 kì
- Nguyên lí làm việc
của hệ thống bôi trơn
cưỡng bức.
a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
- Nhiệm vụ và phân loại hệ thống
bôi trơn.
- Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
hệ thống bôi trơn cưỡng bức.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả cấu tạo, chức năng
các bộ phận trong hệ thống bôi trơn
cưỡng bức.
Hệ thống
bôi trơn.
4
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.
- Video mô tả cách thức làm giảm
giảm ma sát của dầu bôi trơn.
- Nguyên lí làm việc a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
của hệ thống làm mát - Nhiệm vụ và phân loại hệ thống
bằng nước tuần hoàn làm mát.
Hệ thống
làm mát
5
cưỡng bức.
- Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
- Cooling system parts hệ thống mát bằng nước tuần hoàn
cưỡng bức.
- Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
hệ thống mát bằng không khí.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả cấu tạo, chức năng
các bộ phận trong hệ thống làm mát
bằng nước tuần hoàn cưỡng bức.
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống làm mát bằng nước
tuần hoàn cưỡng bức.
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống làm mát bằng không
khí.
- Nguyên lí làm việc a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
của hệ thống phun xăng - Nhiệm vụ và phân loại của hệ
điện tử vào đường ống thống nhiên liệu ở động cơ xăng.
nạp.
- Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
- Nguyên lí làm việc hệ thống phun xăng điện tử.
của hệ thống nhiên liệu - Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
Hệ thống
nhiên liệu ở
động cơ
6
dùng bộ chế hòa khí.
hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế
hòa khí.
xăng.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả cấu tạo và nguyên lí
làm việc của bộ chế hòa khí.
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống phun xăng.
- Nguyên lí làm việc a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
của hệ thống nhiên liệu - Nhiệm vụ của hệ thống nhiên liệu
ở động cơ điêzen.
ở động cơ điêzen.
Hệ thống
- Hoạt động của vòi - Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
nhiên liệu ở phun
động cơ
hệ thống nhiên liệu ở động cơ
điêzen..
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống nhiên liệu ở động cơ
điêzen.
7
8
điêzen.
- Hệ thống đánh lửa a. Chuẩn kiến thức, kĩ năng:
điện tử. - Nhiệm vụ và phân loại của hệ
Hệ thống
đánh lửa.
- Nguyên lí làm việc thống đánh lửa.
của hệ thống hệ thống - Cấu tạo và nguyên lí làm việc của
có tiếp điểm.
hệ thống đánh lửa điện tử.
b. Vận dụng cụ thể:
- Video mô tả cấu tạo và nguyên lí
làm việc của hệ thống đánh lửa
điện tử..
- Video mô tả nguyên lí làm việc
của hệ thống hệ thống có tiếp điểm.
3. Kết quả.
Qua quá trình thực hiện đề tài, người nghiên cứu đã sưu tập được 19 video clip
hỗ trợ giảng dạy và học tập môn Công nghệ 11, phần động cơ đốt trong, là tư liệu
phục vụ cho 8 bài trong SGK Công nghệ 11, NXBGD, 2006. Thời lượng của video
(từ 2 phút đến 8 phút) phù hợp cho việc sử dụng video để minh họa trong tiết học
môn Công nghệ 11 ở trường THPT.
Các video đã sưu tầm đều có tóm tắt nội dung; nhận xét về ưu, nhược điểm và
kèm theo hướng dẫn sử dụng nên giáo viên có thể dễ dàng sử dụng video để minh
họa cho phù hợp với bài giảng.
Sau khi tiến hành dạy thử nghiệm 49 tiết học có sự hỗ trợ của video các em học
sinh đều rất thích thú, phấn khởi học tập, tham gia tích cực vào tiết học. Các em tiếp
thu bài nhanh, hiệu quả và rất mong muốn được tiếp tục học nhiều hơn nữa các tiết
học có minh họa của video.
Với sự hỗ trợ của video có thể giúp giáo viên tháo gỡ được phần nào những
khó khăn trong quá trình giảng dạy môn công nghệ. Video góp phần cùng nhà trường
khắc phục việc thiếu những thiết bị thí nghiệm đắt tiền, các vật thật, mô hình phức
tạp. Vì vậy video rất thuận tiện cho việc giảng dạy trong các tiết học có vấn đề trừu
tượng.
Quá trình thực hiện đề tài, kết quá khảo sát ở kì 2 đã phản ánh việc sử dụng video,
ứng dụng CNTT vào dạy học đạt hiệu quả cao.
Lớp 11A1
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
Số học sinh đạt
Số lượng - Tỉ lệ
Giỏi
33
6
-
-
82.5%
15%
Khá
(%)
Trung bình
Yếu
Kém
1
0
0
-
-
-
2.5%
0%
0%
Lớp 11A2
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
39
Số học sinh đạt Giỏi
-
-
92.86%
7.14%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
3
Trung bình
Yếu
Kém
0
0
0
-
-
-
0%
0%
0%
Lớp 11 A3
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
Số học sinh đạt Giỏi
34
-
-
85%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
05
12.5%
Trung bình
Yếu
Kém
00
00
01
-
-
-
0%
0%
2.5%
Lớp 11 A4
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
31
Số học sinh đạt Giỏi
-
-
73.81%
23.81%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
10
Trung bình
Yếu
Kém
01
00
00
-
-
-
2.38%
0%
0%
Lớp 11A8
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
Số học sinh đạt Giỏi
24
13
-
-
64.86%
35.14%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
Trung bình
Yếu
Kém
00
00
00
-
-
-
0%
0%
0%
Lớp 11B2
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
10
Số học sinh đạt Giỏi
-
-
23.26%
53.49%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
23
Trung bình
Yếu
Kém
09
00
01
-
-
-
20.93%
0%
2.33%
Lớp 11B3
THỐNG KÊ HỌC KỲ 2
Số học sinh đạt Giỏi
13
27
-
-
30.23%
62.79%
Số lượng - Tỉ lệ
Khá
(%)
Trung bình
Yếu
Kém
03
00
00
-
-
-
6.98%
0%
0%
Tải về để xem bản đầy đủ
13 trang
02/09/2024
950
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Xây dựng bộ sưu tập video, clip hỗ trợ dạy, học nguyên lí làm việc của động cơ đốt trong", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_xay_dung_bo_suu_tap_video_clip_ho_tro_day_hoc_nguyen_li.docx
