SKKN Rèn ngữ âm cho học sinh đạt hiệu quả

RÈN NGỮ ÂM CHO HỌC SINH ĐẠT HIỆU QUẢ

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ.

1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng hiện nay, tiếng Anh là một

ngôn ngữ quan trọng. Nó là chìa khóa giúp chúng ta tiếp cận được những tinh

hoa, tiến bộ về văn hóa, khoa học, giáo dục, khoa học, kĩ thuật và rất nhiều lĩnh

vực khác của nhân loại. Bởi vậy, nó là ngôn ngữ thứ hai, là môn học bắt buộc

của nhiều quốc gia trên thế giới. Theo dự báo của các nhà phân tích vào cuối

thập kỉ này, số lượng người học tiếng Anh sẽ tăng lên nhanh chóng. Nhu cầu

học tiếng Anh mang tính toàn cầu này đã cho thấy tiếng Anh vô cùng quan trọng

và cần thiết đối với sự phát triển kinh tế và xã hội ở tầm cỡ quốc gia cũng như

đối với mỗi cá nhân trong xã hội.

Từ yêu cầu thực tế đó, môn tiếng Anh đã được đưa vào các chương trình

chính khóa của mọi cấp học ở Việt Nam. Mục tiêu cuối cùng của việc dạy và

học Tiếng Anh là học sinh có thể giao tiếp được bằng tiếng Anh. Khả năng giao

tiếp thể hiện trên 2 bình diện: tiếp nhận (nghe và đọc) và sản sinh (nói và viết)

ngôn ngữ. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu cuối cùng đó, yếu tố đầu tiên học

sinh cần nắm vững là ngữ âm (Phonetics).

Ngữ âm được coi là một trong những yếu tố cơ sở của tất cả các ngôn ngữ

trên thế giới. Nếu phát âm chính xác thì mọi kĩ năng như nghe, nói, đọc sẽ trở

nên dễ dàng hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu phát âm sai hoặc không rõ ràng sẽ

làm cho người nghe hiểu nhầm hoặc thậm chí không hiểu ý của người nói.

Xác định được tầm quan trọng đó nên việc dạy và học ngữ âm đã được

vào chương trình tiếng Anh cấp THCS, mỗi bài đều có phần luyện ngữ âm

riêng. Tuy nhiên, đa số học sinh còn lung túng và gặp nhiều khó khăn khi phát

âm và ghi nhớ các âm đã học, đặc biệt với các âm khó như /Ө/, /ð/, /ʃ/, /æ/……

Hơn nữa, việc khai thác và sử dụng các tài liệu phục vụ cho việc giảng dạy của

giáo viên và học tập ngữ âm của học sinh còn hạn chế.

Tiếng Anh là một môn học cần thiết đối với học sinh. Cùng với môn các

môn học khác nó được xem là những môn học hình thành kỹ năng sống cho học

sinh. Hơn nữa, nó là môn học đòi hỏi tính giao tiếp cao, nếu trong các tiết dạy,

giáo viên không thể thực hiện được mục đích giao tiếp của tiết dạy mà chỉ nặng

về truyền đạt ngữ pháp thì giờ dạy đó cũng chưa thể nói là thành công được. Do

đó, muốn có những phương pháp dạy để phát huy tính tích cực, chủ động trong

quá trình học của học sinh, mà vẫn sử dụng được nguồn sách giáo khoa là chính,

kết hợp với các hoạt động và rất giúp các em tự làm việc như quan sát, thảo luận

1

đưa ra ý kiến của mình… thật không phải là điều dễ dàng. Điều tôi muốn nhấn

mạnh ở đây không phải là những phương pháp gây ảnh hưởng thật tích cực đến

khả năng tiếp thu bài học của các em, mà là cách xây dựng cho các em những

thói quen tốt, những khả năng quan sát và phân tích ngay từ khi các em mới làm

quen với Tiếng Anh. Công việc này sẽ giúp các em hiểu về nó dễ dàng hơn, có

thể giao tiếp một cách tự tin hơn. Đó chính là giáo viên ngay từ đầu đã biết

hướng dẫn học sinh rèn luyện ngữ âm một cách có bài bản. Ngữ âm là điều gây

ấn tượng đầu tiên và quan trọng nhất khi bạn nói Tiếng Anh vì bạn phải nói

đúng thì người nghe mới hiểu được điều bạn nói. Điều quan trọng nhất là bạn

phải nói rõ ràng và chính xác. Trên thực tế bạn có thể rất giỏi về ngữ pháp, có

một vốn từ vựng khá phong phú và đáng nể, nhưng phát âm của bạn lại quá kém

thì thật khó để làm cho người đối thoại có thể hiểu bạn nói gì. Hơn thế nữa, nếu

họ chẳng hiểu gì, họ sẽ chẳng hứng thú với cuộc nói chuyện của bạn. Vì vậy, các

em càng học nhiều, giao tiếp nhiều các em sẽ nói hay và nói đúng, làm cho đối

tượng giao tiếp với các em sẽ cảm thấy muốn nghe các em giao tiếp cùng. Đó

cũng là một trong những cách có thể gián tiếp hình thành cho các em tính tự tin,

tự nhiên trước đám đông để thể hiện các quan điểm của mình không những trong

môn Tiếng Anh mà còn ở tất cả các môn học khác. Hơn nữa, không dễ dàng gì

để mà hầu hết các em học sinh có thể nắm bắt tường tận kỹ năng phát âm Tiếng

Anh trong một thời gian ngắn. Dĩ nhiên là cả thầy cô giáo và học sinh đều gặp

phải nhiều vướng mắc về vấn đề này. Đối với một giáo viên dạy Tiếng Anh, thì

việc kết hợp dạy bốn kỹ năng “nghe, nói, đọc, viết” là việc làm không thể thiếu.

Muốn giúp cho học sinh nói đúng, phát âm đúng một từ, nói đúng ngữ điệu của

một câu, thì thầy cô giáo cần phải có thủ thuật dạy và học nhằm làm cho học

sinh dễ nhớ, dễ so sánh, dễ nhận ra và vận dụng tốt vào thực tế.

Trong thực tế giảng dạy, trong chương trình cải cách được Bộ Giáo dục

và Đào tạo, với đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân

giai đoạn 2008 - 2020", sách giáo khoa lớp 6 mỗi bài đều có phần dạy ngữ âm.

Điều này cho thấy chúng ta cần quan tâm rèn ngữ âm cho học sinh thường

xuyên. Việc phát âm đúng từ ngữ sẽ giúp các em phát triển kỹ năng nghe, không

những kỹ năng này rất quan trọng trong giao tiếp hằng ngày mà còn giúp các em

đạt kết quả cao trong các bài kiểm tra. Qua nhiều năm giảng dạy, để giúp học

sinh vượt qua trở ngại này và tạo cho các em một thói quen tích cực khi phát âm

và khi nói Tiếng Anh, tôi quyết định chọn đề tài “Rèn luyện ngữ âm tiếng Anh

cho học sinh đạt hiệu quả.” để nghiên cứu và áp dụng ở trường học của chúng

tôi.

2. Mục đích nghiên cứu

2

Nhằm giúp các em học sinh lớp 6 trong trường tôi hiểu rõ về hệ thống các âm

tiếng Anh, đặc biệt là những âm trong chương trình sách giáo khoa tiếng Anh

lớp 6. Qua đó các em nhận thức được tâm quan trọng của ngữ âm trong việc

giao tiếp tiếng Anh nói chung và trong việc học tiếng Anh nói riêng để các em

có thể hiểu được những gì người khác nói cũng như những gì các em nói người

khác có thể hiểu được.

3. Nội dung nghiên cứu

Dạy và học ngữ âm cho học sinh lớp 6 theo chương trình sách giáo khoa hệ 10

năm.

4. Đối tượng nghiên cứu

Học sinh khối lớp 6 của trường đang tham gia học chương trình tiếng Anh hệ 10

năm do tôi gảng dạy.

Lớp 6A1: 46 học sinh

Lớp 6A3: 40 học sinh

Hệ thống âm trong các bài học của sách giáo khoa lớp 6 chương trình 10 năm

gồm các âm:

əʊ

eə

Θ

ɔɪ

ɪə

ð

aʊ

ʌ

æ

ɑː

p

ɪ

iː

t

S

ʃ

b

St

5. Thành phần tham gia nghiên cứu

Học sinh khối lớp 6 của trường : lớp 6A1, 6A3

6. Phương pháp nghiên cứu

- Điều tra thực trạng

- Tìm hiểu ngữ âm tiếng Anh.

- Giới thiệu kí hiệu phiên âm trong các đơn vị bài học.

- Tổ chức luyện phát âm với các âm bằng các phương tiện nghe nhìn.

- Tổng kết, so sánh, đối chiếu, rút ra bài học kinh nghiệm.

7. Kế hoạch nghiên cứu

- Nghiên cứu phương pháp giảng dạy ngữ âm, trao đổi học hỏi đồng nghiệp

tìm ra các bước dạy ngữ âm hiệu quả.

- Soạn bài, áp dụng dạy trực tiếp trên lớp.

- Khảo sát, rút kinh nghiệm và bổ sung

PHẦN 2: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI

1. Cơ sở lý luận

Tiếng Anh là một môn học có tầm quan trọng trong chương trình giáo dục

phổ thông tại Việt Nam. Về cơ bản, học sinh bắt đầu học từ lớp 3, tuy nhiên rèn

3

cho học sinh nói tiếng Anh chuẩn còn gặp nhiều khó khăn. Để cải thiện điều này

rất cần đến sự cố gắng nỗ lực của các thầy cô giáo và các em học sinh.

Tiếng Anh chương trình 10 năm là bước đột phá trong thực hiện đề án dạy

và học ngoại ngữ giai đoạn 2008 – 2020. Cấu trúc sách đã dùng một phần thích

howjpcho rèn phát âm để việc dạy và học tiếng Anh trở nên toàn diện hơn.

2. Cơ sở thực tiễn

Đối với học sinh lớp 6 đã được học tiếng Anh từ lớp 3 nhưng việc phát âm

tiếng Anh vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Việc phát âm của học sinh còn rất

gượng ép, luôn bị Việt hóa đặc biệt là với các âm khó, dẫn đến đọc sai, nói sai,

không nhận ra các từ khi làm bài tập ngữ âm.

Qua kiểm tra khảo sát đối với bài tập xác định âm /a:/ và /æ/ ( Unit 11 –

English 6) được kết quả như sau:

Exercise: Listen and put the words in the correct column / a:/ and / æ/

Fast

had

bag

plastic

glass

Apple dance

answer

activity

afternoon

The correct answer

/a:/

Fast

/æ/

Had

Plastic

Dance

Bag

Apple

activity

Answer

afternoon

glass

Kết quả làm bài của học sinh:

Sĩ

số

Đúng

8 từ

Đúng

7 từ

Đúng

6 từ

Đúng

5 từ

Đúng 1-3

HS

Đúng 4 từ

SL

20 23,3% 25 29,1% 10 11,6% 10 11,6% 11 12,8% 10 11,6%

từ

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

6A1

6A3

86

Khảo sát về cảm nhận của học sinh khi học ngữ âm thì thu được kết quả như

sau:

HS Sĩ số

Rất khó

Khó

Dễ

Rất dề

SL

10

Ghi chú

SL

40

%

SL

25

%

SL

11

%

6A1

86

6A3

46,5%

29,1%

12,8%

11,6%

4

Từ kết quả khả sát trên đã thôi thúc tôi cần phải làm một việc gì đó giúp các em

cải thiện khó khăn này, giúp các em tự tin khi phát âm tiếng Anh hoặc khi giao

tiếp bằng tiếng Anh.

3. Nội dung sáng kiến nghiên cứu thực hiện

3.1. Tìm hiểu về ngữ âm Tiếng Anh

Vậy ngữ âm là gì? Đó là học ngữ điệu và âm thanh. Bất kỳ ngôn ngữ nào

đều có ngữ điệu và âm thanh riêng. Ở Việt Nam nói riêng và rất nhiều quốc gia

trên thế giới nói chung, những người học tiếng Anh cảm thấy khó phát âm chuẩn

như người bản xứ vì ngữ điệu và âm thanh của Tiếng Anh khác với tiếng mẹ đẻ

của họ. Những nhân tố chính gây nên khó khăn này có thể kể đến như sau:

Thứ nhất, âm mới. Trong Tiếng Anh xuất hiện một số những âm mà trong

tiếng mẹ đẻ không có, và chúng làm cho người học cảm thấy khó có thể phát âm

chuẩn được. Hãy lấy ví dụ với /∫/. Khi được nghe qua về cách đọc của phụ âm

này thì người học cho rằng thật dễ, song thực tế lại hoàn toàn khác. Có không ít

người không thể phát âm đúng và dễ dàng nản lòng với cách đọc của chỉ một

âm, chứ chưa nói đến những âm khác.

Thứ hai, cách phát âm bị "Việt hoá". Vốn đã quen với cách phát âm trong

tiếng Việt, nên các bộ phận tạo nên âm thanh, đặc biệt như lưỡi, môi, răng rất

khó điều chỉnh để phát âm đúng trong Tiếng Anh. Bản thân người học thấy bất

lực trong việc điều khiển chúng theo ý muốn của mình. Khi bạn muốn đặt một

chút đầu lưỡi giữa hai hàm răng để phát âm âm /ð/ thì răng cứ míp chặt và lưỡi

lại thụt vào trong...

Thứ ba, trọng âm của từ. Trong Tiếng Anh, với những từ có 2 âm tiết trở

lên thì đều có trọng âm. Trọng âm của từ sẽ rơi vào một trong những âm tiết

nhất định, và âm tiết đó sẽ được đọc nhấn mạnh hơn so với những âm tiết còn

lại. Trong tiếng Việt của chúng ta không có trọng âm của từ, vì từ trong tiếng

Việt là những từ có 1 âm tiết. Và đây lại là một khó khăn khác với người học.

Thứ tư, ngữ điệu của câu. Ngữ điệu của câu trong tiếng Anh rất đa dạng

và phong phú. Có thể cùng một câu nói, nhưng chúng ta có thể lên giọng, hoặc

xuống giọng ở cuối câu nhằm chuyển tải thông tin khác nhau đến người nghe.

Tiếng Việt cũng vậy. Song chính vì tiếng Việt cũng như vậy, nên lại làm cho

người học cảm thấy khó. Họ đã quen với cách lên xuống của câu trong tiếng

Việt, nên khi chuyển sang tiếng Anh, không ít thì nhiều, ngữ điệu của câu trong

tiếng Việt sẽ ảnh hưởng sang tiếng Anh, hoặc nếu không, sẽ mất rất nhiều thời

gian để học và sửa.

Nhìn chung khi học ngữ âm của một ngoại ngữ chúng ta không thể tránh

khỏi những khó khăn nhất định về ngữ điệu và âm thanh. Song, điều quan trọng

5

là làm thế nào để khắc phục chúng và đạt được mục đích cuối cùng là sử dụng

ngôn ngữ đó như một ngôn ngữ hai. Sự cố gắng, kiên trì và không nản lòng đã

giúp cho nhiều người thành công trong học ngoại ngữ.

Vì vậy, để giúp học sinh THCS cảm thấy dễ dàng hơn trong việc học ngữ

âm tôi đã mạnh dạn áp dụng một số mẹo vặt mà tôi đã rút ra được trong những

năm dạy học của mình.

Trong phần ngữ âm chủ yếu chia ra làm 2 dạng: phát âm và trọng âm (vần

nhấn). Vì vậy phải giúp học sinh hiểu và làm quen với phát âm và âm nhấn

trong Tiếng Anh.

3.2. Học các ký hiệu phiên âm được dùng trong sách giáo khoa.

Tất cả mọi người khi bắt đầu học ngoại ngữ đều phải học các quy tắc phát

âm, điều này rất quan trọng trong việc phát âm một cách chính xác. Mục đích

chính của việc học ngoại ngữ là để có thể giao tiếp với mọi người, nhưng phát

âm tồi có thể gây ra nhiều hiểu nhầm không đáng có. Vì thế, các quy tắc phát âm

quan trọng với người học ngoại ngữ là điều hiển nhiên. Ngay từ tiết đầu tiên của

chương trình Tiếng Anh 6 (an introduction to English 6), tôi sẽ dành nhiều thời

gian để giới thiệu cho các em biết qua về các ký hiệu phiên âm quốc tế mà các

em sẽ phải làm quen trong quá trình học môn Tiếng Anh. Ban đầu các em có thể

chẳng hiểu gì và biết gì về nó cả. Nhưng điều đó cũng không có nghĩa là sau này

các em cũng sẽ không hiểu gì về nó cả. Các em sẽ được giáo viên yêu cầu phô tô

và gián ở nơi nào mà các em cảm thấy thuận tiện cho việc học và áp dụng hằng

ngày của các em nhất. Trong bảng giới thiệu các ký hiệu đó, có các ký hiệu

phiên âm quốc tế và các âm tương ứng của nó trong Tiếng Việt để cho học sinh

dễ hình dung. Sau đây là bảng gồm các ký hiệu phiên âm quốc tế trong Tiếng

Anh

A. Nguyên âm đơn & nguyên âm đôi

ÂM

TRONG TỪ

KÝ HIỆU

ÂM T.VIỆT

VÍ DỤ MINH HỌA

free, tea, we, key, knee

/i:/

/ si: /

see

i –i

study, busy, ready, really

happy

ten

i

/i/

/e/

/æ /

/a :/

/ ɒ /

/ ɒ:/

/ ‘hæpi /

/ ten /

/ kæt /

/ fa:ðә(r) /

/ g ɒ t /

/ s ɒ: /

lend, spend, when, rent, bed

map, fan, land, fat, hat,

e

cat

a - e

a - a

o

farm, calm, star, park, car

hot, cod, spot, cock, slot

more, course, store, ashore

father

got

saw

ô - ô

look, cook, foot, book

/ʊ/

put

too

/ pʊt /

/ tu: /

u

cool, shoe, whose, move

/u:/

u - u

6

gradual, educate, graduation

young, among, enough,

/u/

/ ʌ /

/ɜ :/

/ә/

/’æktʃuƏl /

/ c ʌ p /

/ f ɜː:(r) /

/ ә’baʊt /

/ seI /

actual

cup

u

ắ - á

ơ -ơ

ơ

stir, nurse, shirt, skirt

fur

today, ago, nature, colour

away, stay, may, play

about

say

/ei/

ê -i

âu

show, hold, phone, coat

kind, like, while, shy, nice

coin, toy, noisy, spoil

/Əʊ/

/ai/

go

/ gEʊ/

/ maI /

/ b ɒi/

my

ai

/ ɒ i/

/aʊ/

/iƏ/

/eƏ/

/ ʊƏ/

boy

now

hear

hair

poor

oi

cow, how, cloud, trousers

near, tear, fear, steering

share, where, care, fair, stair

sure, tour, pure, cure

/ naʊ /

/ hiƏ /

/ heƏ /

/ pʊƏ(r) /

ao

i-ơ

e-ơ

u-ơ

B. Phụ âm

ÂM

TRONG TỪ

KÝ HIỆU

SO VỚI ÂM

VÍ DỤ MINH HỌA

TIẾNG VIỆT

Pen

Bad

Tea

Did

Cat

pờ

people, put, police, stop

bad, boy, bill, bob, baby

teacher, toy, tin, tonight

do, donkey, intend, doubt

cow, copy, skull, thank

game, bag, gather, guide, gun

chip, choice, teach, cheers

bridge, village, join, jam,

/ pen /

/p/

/b/

/t/

bờ

/ bAd /

tờ-chờ

đờ

/ ti: /

/d/

/k/

/g/

/tʃ/

/dz/

/f/

/ did /

/ kAt /

/ get /

kờ

Get

gờ

Chain

Jam

chờ-rờ

giờ-rờ

/ tʃein /

/ dzæm /

Fall

Van

Thin

phờ

vờ

photo, finish, fat, cough

voice, very, violent, move

think, thirty, thoughts, with

/ f ɒ:l /

/ væn /

/θin /

/v/

thờ

/Ө/

/ð/

/s/

This

See

thờ-dờ

xờ

thus, there, those, bathe

sorry, sound, six, sea, nice

zip code, zero, zebra, zipper

show, sheep, wash, sheet

measure, decision, usually

hat, hit, hero, hospital, hi

/ ðis /

/ si: /

Zoo

zờ

/z/

/ zu: /

/ Su: /

Shoe

Vision

Hat

sờ

/S/

/Z/

/h/

rờ-rờ

hờ

/ ‘vizn /

/ hæt /

7

Man

Now

Sing

Leg

mờ

nờ

ngờ

lờ

must, merry, man, team

need, nine, chin, fine, name

song, singer, nothing, strong

lie, long, tall, lip, leave, stall

roof, right, rough, road

/m/

/n/

/ mæn/

/ naʊ/

/sIN/

/ leg/

/ red /

/ jes /

/ wet

/N/

/l/

/r/

/j/

/w/

Red

Yes

rờ

dờ

wờ

you, yell, yard, yesterday

worry, warm, woods, win

Wet

Một khi các em được phát các tờ rơi về cách phát âm, với sự trợ giúp của

các thầy cô giáo, các em được hướng dẫn phát âm các từ mà các em thường phát

âm sai cũng như không biết cách phát âm. Khuyến khích các em học thuộc lòng

mỗi ngày ít nhất khoảng 2-3 từ cùng với các ký hiệu phát âm của các từ đó

3.3. Giới thiệu cách phát âm các âm, và các chữ cái trong Tiếng Anh

Mỗi ngày giáo viên cho các em làm quen với 2-3 âm mà các em đã gặp

trong các tiết học trước. Ví dụ: /e/ và /Əʊ/ trong “hello”, /ai/ trong “hi”, / æm/

trong “am” …. Trong vài tháng đầu giáo viên sẽ tự mình giới thiệu cho các em,

tuy nhiên trong các buổi học sau này giáo viên có thể hỏi các em một cách ngẫu

nhiên xen kẽ trong các tiết học. Nó sẽ giúp các em nhận diện tốt các âm, các từ

có cách phiên âm lạ và nhớ chúng một cách khoa học và có cơ sở hơn. Càng lên

dần, giáo viên càng phải hướng dẫn cho các em kỹ hơn về cách phát âm của

những âm đó. Điều cần thiết nhất lúc đó là giúp các em phân biệt được rằng các

chữ cái trong tiếng Anh không được đọc giống như Tiếng Việt. Vì vậy ngay từ

đầu giáo viên cũng nên giới thiệu cho các em quy luật phát âm của những âm

tiết và các chữ cái trong Tiếng Anh. Ví dụ:

Chữ p ở tất cả các vị trí đều được đọc là /p/ giống như Tiếng Việt. Muốn

đọc rõ âm này phải mím chặt hai môi, làm cho không khí đến hai môi bị chặn

lại, sau đó lại đột ngột mở ra, để không khí thoát ra ngoài khoang miệng, dây

thanh không rung, tạo thành âm /p/.

Chữ b cũng được phát âm tương tự chữ p nhưng khác ở chỗ khi không

khí thoát ra ngoài, dây thanh phải rung.

Chữ t được phát âm giống chữ th trong tiếng Việt nhưng đớt hơn một

chút. Khi đọc chữ t, đầu lưỡi phải chạm vào nướu răng trên, sau đó đột ngột tách

ra để không khí bật ra ngoài.

Chữ d được đọc gần giống âm đ trong Tiếng Việt, đầu lưỡi chạm vào

nướu răng trên sau đó đột ngột tách ra để không khí thoát ra ngoài, dây thanh

phải rung.

8

Chữ c, k, q sẽ được đọc giống âm c (cờ) trong Tiếng Việt nếu trong các từ

có chứa các chữ sau: ca, co, cu, ci, cl, cr, ka, ke, ki, ko, ku, qu. Ví dụ; cage,

custom, class, clap, crude, key, kitchen, like, quiet….

Chữ g cũng được đọc là g (gờ) trong tiếng Việt nếu nó đứng trước chữ a,

o, u. Ví dụ: game, good, guess…

Chữ s có thể đọc là như x /s/ trong Tiếng Việt hoặc âm d /z/ trong Tiếng

Việt. Thỉnh thoảng nó còn đọc thành s /ʃ/. Ví dụ: sad /sæd/, sure /ʃʊƏ/, house

/hauz/

Còn đối với chữ ch, nó thường được đọc là /ch/ như bình thường. Nhưng

thỉnh thoảng nó cũng được đọc là /k/ khi nó đứng trong các từ sau:

chemist, ache, christmas, mechanic, architect, character, chao, technology,

echo... Nó còn có thể được đọc là /ʃ/ trong những từ như: machine, champagne,

chamois, chalet,charade…..

Đối với những âm lạ mà trong Tiếng Việt không có như /ts/, /dz/,

/Ө/,bắt buộc giáo viên phải giới thiệu những âm đọc tương ứng như Tiếng Việt.

Như vậy học sinh mới dễ nhớ và dễ điều chỉnh theo thời gian. Sau đây là một số

mẹo vặt khác mà tôi đã thu thập được khi tìm hiểu về cách phát âm các âm tiết

trong Tiếng Anh.

Hầu hết các chữ được viết dưới dạng ee (meet), ea (meat), e-e (scene) đều

được phát âm thành /i:/. Trường hợp e (me), ie (piece) cũng được phát âm như

trên nhưng không nhiều.

Chữ e (men) hay ea (death), ie (friend), a (many), ai (said) được phát âm

là /e/.

Hầu hết các chữ được viết là ar, al thì được phát âm là /a:/. Chữ a trong

ask, path, aunt cũng được phát âm là /a:/. Các chữ viết là ear, ere, are, air, thì

được phát âm là /eə/ (ngoài heart được phát âm là /ha: t/).

Các chữ được viết là a-e (mate) ay (say), ey (grey), ei (eight), ai (wait), ea

(great) thì khi phát âm sẽ là /ei/.

Các chữ được viết là a thì phát âm sẽ là /æ/ (Trừ trường hợp sau a có r –

sau r không phải là một nguyên âm). Tuy nhiên, chữ a trong ask, path, aunt lại

được phát âm là /a:/.

Hầu hết các chữ được viết là i-e (smile), ie (die), y (cry) được phát âm là

/ai/. Một số chữ viết là igh (high), uy (buy) cũng được phát âm giống như trên

nhưng không nhiều. Riêng các từ fridge, city, friend lại không được phát âm là

/ai/.

9

Hầu hết các chữ được viết là i (win) có phát âm là /i/, đôi khi y cũng được

phát âm như trên (Trừ trường hợp sau i có r – sau r không phải là một nguyên

âm).

Hầu hết các chữ được viết là er hoặc nguyên âm trong các âm tiết không

có trọng âm thì được phát âm thành /ə/: teacher, owner...

Chữ u trong tiếng Anh có 3 cách phát âm: Phát âm là /u:/ (u dài) khi đứng

sau /j/ (June); phát âm là /ʊ/ hoặc /ʌ/ trong các cách viết khác như full, sun. Khi

từ có 2 chữ oo viết cạnh nhau thì hầu hết sẽ được phát âm thành /u:/ trừ các

trường hợp âm cuối là k: book, look, cook...

Các chữ cái được phát âm là /ɜ:/ thuộc các trường hợp sau: ir (bird), er

(her), ur (hurt). Ngoài ra còn có các trường hợp ngoại lệ or (word), ear (heard)

Các chữ cái được phát âm là /ɔ:/ thuộc các trường hợp sau: or (form,

norm). Các trường hợp ngoại lệ khác: a (call), ar (war), au (cause), aw (saw), al

(walk), augh (taught), ough (thought), four (four).

Các chữ cái được viết là oy, oi sẽ được phát âm là /ɔɪ/. Ví dụ: boy, coin...

Các chữ cái được viết là ow, ou thường được phát âm là /əʊ/ hay /aʊ/, tuy

nhiên chúng cũng còn có nhiều biến thể phát âm khác nữa.

Những nguyên âm A, E, I, O ,U thường được phát âm thành /ɜ:/ khi ở

dưới dạng: ar, er, ir, or, ur.( trừ những trường hợp chỉ người như: teacher...)

• ar: thường được phát âm thành /ɜ:/ ở những từ có nhóm -ear trước phụ âm

(VD: earth) hoặc giữa các phụ âm (VD: learn)

• er: được phát âm thành /ɜ:/ với những từ đi trước phụ âm(VD: err), hoặc

giữa các phụ âm( VD: serve)

• ir: được phát âm thành /ɜ:/ với những từ có tận cùng bằng -ir (VD: stir ) hay

-ir + phụ âm (VD: girl )

• or : được phát ama thành /ɜ:/ với những từ mà -or đi sau w và trước phụ âm

(VD: world, worm)

• ur: được phát âm thành /ɜ:/ với những từ tận cùng bằng -ur hoặc -ur + phụ

âm (VD: fur, burn)

• chữ h: các chữ h trong những từ sau là h câm: hour, honor, honest, heir….

• chữ gh: bình thường đọc là /f/ nhưng ở trong các từ sau gh không đọc:

plough, though, although, weigh....

• chữ b câm, khi đứng sau chữ m như: climb, bomb, lamb, comb....

• Có một số từ khi thêm vào phía sau từ đó một số chữ cái khác thì các âm đó

có các cách đọc khác như:

say -> /ei/

says

-> /e/

10

nation -> /ei/

south -> /au/

breath -> /e/

national

southern

breathe

-> /æ/

-> / ʌ /

-> /i:/

Ngoài ra, trong Tiếng Anh học sinh luôn phải sử dụng động từ, danh từ ở

dạng số ít, số nhiều, động từ có quy tắc. Tuy nhiên, mặc dù cách viết giống nhau

nhưng cách đọc của chúng cũng có nhiều sự khác nhau. Vì vậy, tôi cũng mạnh

dạn đưa cho học sinh “cách phát âm của “ed, s, es” và sở hữu cách” để các em

làm quen ngay từ đầu năm học.

CÁCH PHÁT ÂM ‘ED’ – ‘S - ES’ VÀ SỞ HỮU CÁCH

ÂM CUỐI

ĐƯỢC PHÁT

ÂM TIẾNG VIỆT

TƯƠNG ĐỒNG

VÍ DỤ MINH HỌA

ÂM

(Không phải chữ cuối)

jobs, needs, bags, moves,

breathes, names, mines,

sings, tables, cities, stairs;

Peter’s job

b, d, g, v, T, m, n,

/ z /

- và các

zì

N, l

nguyên âm

/ s /

Xì

stops, shops, meets, lists,

looks, books, laughs,

p, t, k, f, 

coughs,

photographs,

baths, blacksmiths

boxes, services, loses,

pleases, washes, watches,

charges, bridges

/ iz /

/ d /

/ t /

i-zì

đờ

tờ

s, z, S, Z, tS, dZ

shared, kneed, bobbed,

hugged, moved, breathed,

teased, judged, formed,

turned, pooled

b, g, v, T, z, Z, dZ,

m, n, N, l

- và các nguyên âm

hoped, looked, coughed,

p, k, f, , s, S, tS

bathed,

increased,

washed, watched

painted, wanted, needed,

nodded

/ id /

ịđ

t, d

3.4. Học cách xác định một âm tiết (syllable) trong Tiếng Anh.

Cũng giống như đối với các ký hiệu phiên âm, tôi cũng cho các em làm

quen với các âm tiết trong Tiếng Anh, các em hiểu như thế nào là một âm tiết

trong Tiếng Anh, nó có giống như trong Tiếng Việt hay không. Âm tiết là đơn vị

âm thanh nhỏ nhất của lời nói được cấu thành từ nguyên âm, phụ âm hoặc âm

11