SKKN Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho học sinh trong giờ học Thể dục lớp 7
Trò chơi là hoạt động không thể thiếu trong đời sống con người. Mọi lứa tuổi đều có nhu cầu vui chơi giải trí. Tuy nhiên ở các độ tuổi khác nhau nhu cầu này không giống nhau cả về nội dung và hình thức. Đặc biệt đối với học sinh THCS trò chơi được coi như một món ăn không thể thiếu để thỏa mãn nhu cầu của các em.
MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................................................1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.....................................................................................................1
1. Cơ sở lý luận...................................................................................................................1
2. Cơ sở thực tiễn................................................................................................................1
II. MỤC ĐÍCH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM .................................................................3
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .......................................................................................................3
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC.................................................................................................3
1. Trò chơi là gì?.................................................................................................................3
2. Phân loại trò chơi............................................................................................................4
3. Một số đặc điểm của trò chơi..........................................................................................5
1. Xác định đối tượng chơi để chọn trò chơi. .....................................................................6
2. Chuẩn bị địa điểm và phương tiện để tổ chức trò chơi...................................................7
3. Ổn định tổ chức, bố trí đội hình cho học sinh chơi.........................................................8
4. Giới thiệu và giải thích cách chơi ...................................................................................8
5. Điều khiển trò chơi .........................................................................................................9
6. Đánh giá kết quả cuộc chơi.............................................................................................9
1. Phân chia trò chơi phù hợp nội dung học. ......................................................................9
2. Giới thiệu và giải thích cách chơi một số trò chơi........................................................10
IV. GIÁO ÁN MINH HỌA ................................................................................................18
V. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.................................................................................................28
VI. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.........................................................................................28
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
ĐỀ TÀI :
PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC, HƯỚNG DẪN TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG
CHO HỌC SINH TRONG GIỜ HỌC THỂ DỤC LỚP 7
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lý luận:
Trò chơi là hoạt động không thể thiếu trong đời sống con người. Mọi lứa
tuổi đều có nhu cầu vui chơi giải trí. Tuy nhiên ở các độ tuổi khác nhau nhu cầu
này không giống nhau cả về nội dung và hình thức. Đặc biệt đối với học sinh
THCS trò chơi được coi như một món ăn không thể thiếu để thỏa mãn nhu cầu
của các em. Thông qua trò chơi các em thể hiện được khả năng của mình, khám
phá hiểu biết thêm cuộc sống, được lĩnh hội kiến thức trong không gian đầy ắp
tiếng cười, tiếng vỗ tay đồng thời tạo ra được bầu không khí vuivẻ, đoàn kết,
thân ái giúp đỡ nhautrong học tập, rèn luyện. Vì vậy việc tổ chức các trò chơi
vận động cho học sinh có một ý nghĩa vô cùng quan trọng trong giờ GDTC.
Trong chương trình môn thể dục ở trường THCS trò chơi chiếm một vị trí
quan trọng, nó phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi góp phần tích cực vào
việc đẩy mạnh sự phát triển toàn diện của cơ thể học sinh. Trò chơi được sử
dụng rộng rãi trong các giờ thể dục, trong hoạt động nội khóa và hoạt động
ngoại khóa. Trò chơi có thể được giáo viên đưa vào phần khởi động, phần cơ
bản cũng có khi là phần kết thúc. Tùy theo từng bài dạy mà giáo viên sử dụng
trò chơi nào, đưa vào lúc nào là hợp lý để có tác dụng giáo dục nhiều nhất. Các
nội dung trò chơi hầu như tiết nào cũng có nhất là ở khối lớp 6,7 có tiết không
chỉ có một trò chơi mà có thể đưa 2 – 3 trò chơi vào tiết dạy.
Trò chơi ở các trường THCS mang tính chất thi đua nhiều hơn ở bậc tiểu học,
do vậy căn cứ vào mục đích, nhiệm vụ giáo dục và các điều kiện giáo dục cụ thể,
đặc điểm tâm sinh lý... của từng đối tượng khác nhau để lựa chọn và giảng dạy trò
chơi cho phù hợp góp phần tích cực để nâng cao sức khỏe cho học sinh.
2. Cơ sở thực tiễn:
Trò chơi là nhu cầu tự nhiên của con người có ý nghĩa giáo dục toàn diện,
là phương tiện nhằm thu hút và giáo dục học sinh nhanh nhất trong thời gian
ngắn nhất và đạt hiệu quả cao nhất. Trò chơi góp phần điều hòa và cân bằng
nguồn năng lượng dư thừa trong quá trình trao đổi chất, đảm bảo sự hoạt động
bình thường trong cơ thể học sinh và luôn tạo ra không khí vui vẻ, đoàn kết thân
ái. Ngoài nâng cao sức khỏe, phát triển thể lực, khả năng hoạt bát, phản xạ trong
các tình huống khác nhau trò chơi còn giáo dục phẩm chất, ý chí, sự nỗ lực cố
1/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
gắng, trí thông minh dũng cảm quên mình, đức tính khiêm tốn thật thà, khả năng
vận dụng những bài học vào thực tế cuộc sống. Đối với học sinh trò chơi được
sử dụng tích cực để giảng dạy những động tác, kỹ năng vận động cơ bản: đi,
chạy, nhảy, ném, vượt chướng ngại vật… Nội dung trò chơi ở các lứa tuổi có sự
khác nhau. Ở các lớp bậc THCS trò chơi còn có đặc điểm mang nhiều tác dụng
đến phát triển các tố chất thể lực, khối lượng vận động tăng, thời gian kéo dài
cần huy động nhiều nhóm cơ toàn thân tham gia.
Muốn dạy tốt nội dung trò chơi tôi phải nhận thức rõ vai trò trách nhiệm
của mình trong việc giáo dục thể chất ở trường THCS là giáo dục nhằm phát
triển toàn diện nhân cách cho học sinh giúp các em không những phát triển về tri
thức mà còn phát triển về thẩm mỹ, đạo đức và sức khỏe. Cá nhân tôi đưa ra một
số biện pháp như sau:
- Không bảo thủ, thường xuyên trau dồi kinh nghiệm với đồng nghiệp để từ
đó phát hiện ra những phương pháp hiệu quả nhất đưa vào ứng dụng.
- Bản thân giáo viên phải chuẩn bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất,
liệt kê được các trò chơi chính trong chương trình môn Thể dục lớp 7 đặc biệt
hơn tìm được những trò chơi dân gian có nội dung phù hợp với nội dung bài
dạy. Những trò chơi được đưa vào chương trình cần phải chọn lọc, có mục đích,
có kế hoạch mà người xây dựng kịch bản và người điều khiển trước hết là giáo
viên, người tham gia chơi là học sinh. Học sinh cũng cần phải được sắm vai là
người điều khiển trò chơi, tham gia đánh giá đảm bảo công bằng tự tin trước tập
thể lớp. Người tổ chức điều khiển trò chơi có vai trò rất quan trọng, phải chủ
động, biết tạo tình huống, biết tận dụng sự ngạc nhiên của người chơi thì trò
chơi sẽ trở nên hấp dẫn.
- Luôn quan tâm theo dõi sát sao quá trình chơi của học sinh.
- Phải biết lựa chọn trò chơi phù hợp với đối tượng, với nội dung bài học.
- Phải đảm bảo mục đích giáo dục đạo đức, tư tưởng, kiến thức, kỹ năng và
rèn luyện thể lực cho học sinh.
- Phải nắm bắt được sở thích, yếu tố tâm lý của học sinh.
- Phải nắm chắc hiểu rõ luật chơi.
- Chuẩn bị các phương tiện cần thiết phục vụ cho trò chơi, nhưng tuyệt đối
phải an toàn.
- Giới thiệu tên trò chơi mục đích, ý nghĩa, yêu cầu trò chơi, hướng dẫn luật
chơi, cách chơi và cách đánh giá phải ngắn gọn cuốn hút bằng giọng nói điệu bộ
gây được hứng thú, tính tò mò.
- Ổn định tổ chức bố trí đội hình phù hợp.
- Biết cách động viên khích lệ và xử lý hợp lý.
2/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
- Khi học trò chơi mới nên chọn nhóm học sinh làm mẫu, sắp xếp đội hình
sau đó cho chơi thử, khi các em hiểu rõ mới cho chơi thật. Với những trò thường
xuyên chơi chỉ cần nêu tên và đạt ra yêu cầu mới.
- Không nên quá thô bạo, nghiêm nghị điều hành cuộc chơi. Đánh giá kết
quả chơi phải công bằng chính xác, có thưởng phạt hợp lý.
- Không nên chơi quá nhiều, quá sức dễ làm cho học sinh nhàm chán ảnh
hưởng đến sức khỏe.
- Không nên phức tạp làm khó quá trò chơi mà phải đơn giản dễ hiểu, dễ chơi.
II. MỤC ĐÍCH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
- Tìm ra một số phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận độngtrong giờ học
Thể dục lớp 7.
Tạo được hứng thú cho học sinh khi học giờ Thể dục nhằm giúp các em
học mà chơi, chơi mà học.
-Góp phần đổi mới phương pháp dạy học Thể dục ở bậc THCS.
- Nâng cao được tinh thần đoàn kết tập thể,chủ động , sáng tạo của học sinh.
- Học sinh thể hiện được khả năng của mình, khám phá hiểu biết thêm cuộc
sống và tạo ra bầu không khí vui vẻ,đoàn kết thân ái giúp đỡ nhau trong học tập.
III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
a. Đối tượng: Học sinh khối lớp 6.
b. Phạm vi nghiên cứu: Các trò chơi vận động trong chương trình Thể dục lớp 7.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC
Muốn thực hiện dạy tốt được nội dung trò chơi trước hết cần phải hiểu rõ
trò chơi là gì? Phân loại trò chơi, đặc điểm trò chơitừ đó lựa chọn trò chơi sao
cho phù hợp với đối tượng nội dung bài dạy, địa điểm, sân bãi, dụng cụ, hoàn
cảnh chơi.
1. Trò chơi là gì?
- Trò chơi là một hoạt động tự do, tự nguyện không hề bị gò ép bắt buộc vì
thế tạo nên sự hấp dẫn lôi cuốn thu hút học sinh bởi lẽ các em hoàn toàn chủ
động trong suy nghĩ, sự lựa chọn và hành động. Từ đó các em có thể phát huy
cao nhất khả năng sáng tạo của mình để giành thế có lợi, phần thắng về phía
mình mà không phụ thuộc và bị người khác chi phối. Trong không khí náo nức,
phấn khởi được tự do tham gia, sự cổ vũ của tập thể giúp các em phát huy cao
nhất năng lực, sở trường của mình.
- Trò chơi được giới hạn bởi không gian và thời gian: Mục đích và nội
dung của mỗi trò chơi phụ thuộc vào người tổ chức trò chơi vì thế phải có các
không gian để đáp ứng cho từng trò chơi. Mặt khác, dù bất kỳ quy mô chơi như
3/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
thế nào thì trò chơi có một thời gian nhất định: thời gian chuẩn bị, thời gian
nghe, nhìn, thời gian chơi thử và chơi thật. Do vậy người tổ chức chơi hướng
dẫn chơi phải tính toán và hình dung được: Chơi trò chơi này ở đâu, thời gian là
bao nhiêu cho hợp lý và hiệu quả nhất, để vừa đáp ứng được mục đích, yêu cầu
đề ra, vừa đảm bảo được kế hoạch chung của hoạt động.
- Trò chơi là một hoạt động sáng tạo: Đây chính là đặc trưng quan trọng tạo
nên sự hấp dẫn, thu hút người tham gia trò chơi cho đến kết quả cuối cùng luôn
là một ẩn số và đầy những yếu tố bất ngờ mà không ai biết được. Đó cũng chính
là thời gian dành cho sự sáng tạo của người tham gia trò chơi.
- Trò chơi là một hoạt động có quy tắc: Trò chơi nào cũng vậy, dù đơn giản
hay phức tạp, thì những người tham gia chơi đều phải tuân thủ những quy tắc
nhất định. Điều đó làm hấp dẫn thêm trò chơi vì người chơi đều bình đẳng với
nhau và cùng tuân theo những quy định mới mà không bị ràng buộc, chi phối
bởi bất kỳ điều kiện khách quan, chủ quan nào.
- Trò chơi là một hành động giả định: Dù rằng trò chơi đó có nguồn gốc từ
đâu nhưng bao giờ trò chơi cũng tạo ra cuộc sống khác hẳn với cuộc sống bình
thường đang diễn ra, do đó trò chơi luôn tạo nên cho người chơi một nhận thức,
một cảm giác với thực tại.
2. Phân loại trò chơi
Ngày nay trò chơi rất phong phú, đa dạng và được sử dụng vào nhiều mục đích
khác nhau, đặc biệt trong giáo dục nói chung và trong GDTC học sinh nói riêng.
Do sựtính phong phú, đa dạng của trò chơi, việc phân loại trở nên khó khăn.
Có nhiều cách phân loại khác nhau, năm 1969 nhà nghiên cứu Roger Gaillois tìm ra
một cách phân loại mà cho đến nay được nhiều người đồng tình đó là:
- Trò chơi thi đấu: Loại này bao gồm những trò chơi diễn ra giữa 2 người
hay 2 phe, giữa nhiều người hay nhiều phe mà kết quả bao giờ cũng có người
thắng, kẻ thua. Loại trò chơi này thường thu hút được rất nhiều người tham gia.
Bởi lẽ, quyền lợi của người chơi và người cổ vũ gắn chặt với nhau. Ví dụ: Kéo
co, Đánh cờ, Đấu bóng.....
- Trò chơi mô phỏng : Loại trò chơi này nhằm tái hiện những hoạt động lao
động sản xuất, sinh hoạt hàng ngày của con người hay sự vận hành của vũ trụ.
Trò chơi mô phỏng những hoạt động sống của con người giúp cho học sinh
chuẩn bị gia nhập thế giới người lớn. Ví dụ: Kéo co; Nhảy dây....
- Trò chơi cầu may: Loại này bao gồm những trò chơi chỉ để nhằm thoả mãn
nhu cầu của cá nhân nhưng thu hút nhiều người tham gia. Ví dụ: Xổ số; Cá ngựa…
4/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
- Trò chơi tạo cảm giác: Loại trò chơi này nhằm đáp ứng và thỏa mãn
những nhu cầu đặc biệt của con người để thoát khỏi thực tại bằng sự xuất thần
tạo nên một cảm giác mới lạ choáng ngợp. Ví dụ: Nhào lộn; Nhảy ; Đánh đu…
* Cũng có thể phân loại trò chơi theo nhóm:
- Nhóm trò chơi trí tuệ: Ví dụ: trò chơi Tìm người chỉ huy; Đoàn kết; Rán
mỡ; Trốn tìm.Thả đỉa ba ba; Rồng rắn lên mây (trò chơi dân gian)…
- Nhóm trò chơi thể lực. Ví dụ: Chạy tiếp sức; Nhảy ô tiếp sức ; Kéo co;
Nhảy dây …
* Đối với học sinh trường THCS giáo viên nên chia thành hai nhóm trò chơi:
- Nhóm trò chơi hồi tĩnh: thường được sử dụng vào phần kết thúc. Ví dụ:
Tìm người chỉ huy; Súng, hổ và người đi săn…
- Nhóm trò chơi vận động: Ở nhóm này có nhiều cách phân loại khác
nhau căn cứ trên những quan điểm khác nhau:
+ Căn cứ vào những động tác cơ bản: Chạy, Nhảy, Ném, Mang vác....
+ Căn cứ vào sự phát triển tố chất thể lực: Rèn luyện sức nhanh, sức mạnh,
sức bền...
+ Căn cứ vào khối lượng vận động: Khối lượng vận động của một trò chơi
có thể tăng, giảm còn phụ thuộc vào cách tổ chức và tài nghệ điều khiển của
người điều khiển trò chơi.
3. Một số đặc điểm của trò chơi
Hầu hết những trò chơi vận động được sử dụng trong chươngtrình ở trường
THCS đã mang tính mục đích một cách rõ ràng. Trong quá trình chơi cá nhân
phải hoàn thành nhiệm vụ của mình trước tập thể ở mức độ cao, tập thể có trách
nhiệm động viên giúp đỡ cá nhân hoàn thành nhiệm vụ của mình, vì vậy tình
bạn, tinh thần tập thể...được hình thành. Cũng trong quá trình chơi, đã xây dựng
cho học sinh tác phong khẩn trương nhanh nhẹn, tính kỷ luật, sự sáng tạo để
hoàn thành nhiệm vụ với chất lượng cao...góp phần giáo dục đạo đức và hình
thành nhân cách cho học sinh.
Chơi là một nhu cầu mang tính tự nhiên của trẻ em vì vậy dù được hướng
dẫn hay không hướng dẫn các em vẫn tìm mọi cách và tranh thủ mọi thời
gian,điều kiện để chơi. Khi được chơi các em tham gia hết sức tự giác và chủ
động- Đây là một yếu tố rất quan trọng trong công tác giáo dục thể chất cho thế
hệ trẻ. Trong quá trình tham gia vào trò chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng
như niềm vui khi thắng lợi và buồn khi thất bại, vui mừng khi thấy đồng đội
hoành thành nhiệm vụ, bản thân thấy có lỗi khi không làm tốt phần việc của
mình... Vì tập thể mà các em phải khắc phục khó khăn phấn đấu hết khả năng để
5/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
mang lại thắng lợi cho đội trong đó có bản thân mình, đây là đặc tính thi đua rất
cao của trò chơi vận động.
Mỗi trò chơi đều có những quy tắc, yêu cầu nhất định do đó cần điều hòa
mối quan hệ giữa người chơi có ảnh hưởng nhất định đối với tính chất của bản
thân trò chơi. Trò chơi thường có sự co giãn về khối lượng vận động, thời gian,
quy tắc, yêu cầu của trò chơi, sân bãi, dụng cụ to nhỏ, điều kiện, hoàn cảnh chơi
đều có ảnh hưởng lớn đối với người chơi, cho nên cần chú ý đến mức độ vận
động vừa với sức khỏe người chơi.
II . TỔ CHỨC, HƯỚNG DẪN TRÒ CHƠI CHO HỌC SINH
Để tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho học sinh THCS có hiệu quả
và an toàn, người giáo viên cần chú ý thực hiện tốt các khâu sau đây:
- Xác định đối tượng chơi để chọn trò chơi.
- Chuẩn bị phương tiện và địa điểm để tổ chức trò chơi.
- Tổ chức đội hình cho học sinh chơi.
- Giới thiệu và giải thích trò chơi
- Điều khiển trò chơi.
- Đánh giá kết quả cuộc chơi.
1. Xác định đối tượng chơi để chọn trò chơi.
a. Xác định đối tượng chơi:
Đối tượng chơi là học sinh THCSdo đó các em thường thích những trò chơi có
cường độ vận động mạnh mẽ như: Chạy; Nhảy; Vượt chướng ngại vật...
b. Chọn trò chơi:
* Những căn cứ lựa chọn trò chơi:
- Căn cứ vào mục đích, yêu cầu nhiệm vụ giáo dục: Để phát triển thể lực thì
chọn trò chơi nhằm phát triển những tố chất như nhanh nhẹn, bền bỉ hay sức
mạnh….Trò chơi còn có tác dụng hoạt động bổ trợ hoặc rèn luyện kỹ năng về
động tác chạy, nhảy, ném, chống đỡ….Chọn trò chơi cần chú ý đến yêu cầu giáo
dục đạo đức, tư tưởng, kiến thức, kỹ năng và rèn luyện thể lực cho học sinh.
- Căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của học sinh: Ở lứa tuổi bậc THCS, cơ
thể học sinh chưa phát triển hoàn chỉnh, thể lực các em còn yếu, nên không thể
chọn các trò chơi đòi hỏi phải dùng nhiều sức mạnh hoặc hoạt động trong một
thời gian dài như ở bậc THPT. Các em còn hiếu động nên cần chọn những trò
chơi vui, hấp dẫn. Khả năng nhận thức và tư duy của học sinh còn có hạn nên
không thể áp dụng những trò chơi có quy tắc quá phức tạp. Cần căn cứ vào lứa
tuổi mà đề ra quy tắc, yêu cầu khối lượng vận động, thời gian chơi cho phù hợp
với từng đối tượng học sinh.
- Căn cứ vào địa điểm, sân bãi, dụng cụ: Chọn trò chơi tùy thuộc vào địa
điểm, dụng cụ, sân bãi. Địa điểm chơi phụ thuộc vào số người tham gia. Cấu
6/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
trúc nội dụng, hình thức tổ chức trò chơi có liên quan trực tiếp đến điều kiện,
dụng cụ, sân bãi.
- Căn cứ vào thời gian và hoàn cảnh: Tổ chức trò chơi có liên quan đến quỹ
thời gian thực hiện. Thời gian chơi quyết định tới chọn trò chơi.Mặt khác, trò
chơi chịu ảnh hưởng trực tiếp vào điệu kiện, hoàn cảnh (nắng, mưa…) cụ thể để
lựa chọn các hình thức tổ chức và loại trò chơi cần thiết.
Việc lựa chọn trò chơi rất quan trọng, có tính chất quyết định đến tác dụng
giáo dục và kết quả của trò chơi, đòi hỏi tổ chức cần hợp lý về nội dung, điều
kiện cho phù hợp.
* Lựa chọn trò chơi:
Để tiến hành tổ chức - hướng dẫn một trò chơi cho học sinh công việc rất
quan trọng mang tính quyết định là phải biết chọn trò chơi. Để chọn trò chơi
đúng mong muốn giáo viên phải nắm vững những yêu cầu sau đây:
- Xác định được mục đính, yêu cầu của trò chơi định lựa chọn.
- Đối tượng chơi ở lứa tuổi nào? Nam hay nữ?
- Số lượng các em tham gia và tình trạng sức khỏe của các em?
- Người tổ chức và hướng dẫn phải hiểu thấu đáo từ luật chơi đến diễn
biến, kết quả, thời gian, vật chất của trò chơi.
- Trò chơi đáp ứng nhu cầu nguyện vọng của các em nhưng nhất thiết phải
đảm bảo sự an toàn tuyệt đối về tính mạng, về tài sản của cá nhân và tập thể.
2. Chuẩn bị địa điểm và phương tiện để tổ chức trò chơi
Sau khi đã chọn được trò chơi theo yêu cầu đề ra, người tổ chức và hướng
dẫn phải nghiên cứu thật kỹ cách chơi (luật, cách thức chơi) và phương pháp tổ
chức trò chơi. Đồng thời phải hình dung và sớm có phương án lựa chọn địa
điểm, phương tiện để chơi, cụ thể là:
- Địa điểm vừa đủ cho số người chơi và đáp ứng được nội dung của trò chơi.
- Địa điểm phải thoáng, mát, sạch sẽ không có các chướng ngại vật, đá
sỏi...không gây nguy hiểm và làm mất vệ sinh cho người chơi.
- Phương tiện được xếp đặt đúng vị trí, các dấu quy ước phải làm cho rõ để
mọi người đều dễ dàng sử dụng.
Nếu chuẩn bị tốt địa điểm và phương tiện chơi thì kết quả tổ chức trò chơi
sẽ cao và an toàn cho người chơi.
3. Ổn định tổ chức, bố trí đội hình cho học sinh chơi
Để bắt đầu một trò chơi phải tập hợp tất cả các em tham gia trò chơi. Trong
nhà hay ngoài sân cũng cần có sự sắp xếp có trật tự. Tuỳ theo tính chất của trò
chơi mà người tổ chức bố trí các đội hình khác nhau như : Đội hình hàng dọc,
hàng ngang, chữ V, hình vuông, hình chữ nhật hay một hoặc nhiều vòng tròn ...
Có thể quy định số người chơi hoặc bố trí chơi theo lớp, tổ, nhóm v.v...
7/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
Bố trí đội hình chơi phải phù hợp với vị trí trung tâm của người hướng dẫn
sao cho tất cả các em tham gia cuộc chơi có thể nghe thấy, quan sát thấy người
hướng dẫn nói gì, làm gì và thực hiện các động tác mà không bị người khác cản trở.
4. Giới thiệu và giải thích cách chơi
Giới thiệu và giải thích trò chơi có thể tiến hành theo nhiều cách khác nhau
phụ thuộc vào thực tiễn lúc đó và sự hiểu biết của đối tượng, nếu các em chưa
biết trò chơi đó thì cần giới thiệu, giải thích và làm mẫu tỉ mỉ nhưng nếu các em
đã biết hoặc đã nắm vững trò chơi đó rồi thì cách giới thiệu và giải thích lại khác
nhau... Tuy vậy, thông thường khi giới thiệu và giải thích trò chơi nên tiến hành
theo các bước sau: gọi tên trò chơi, luật lệ và cách chơi, yêu cầu về tổ chức kỉ
luật, cách đánh giá thắng, thua và những điểm cần chú ý. Dù trong trường hợp
nào các em cũng không thích giảng giải dài dòng, vì vậy khi giải thích trò chơi,
giáo viên nên nói ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu, nhưng phải làm sao cho tất cả học
sinh đều nghe và nắm được cách chơi.
Đối với những trò chơi các em đã hiểu luật lệ chơi, không cần giải thích trò
chơi nữa, mà nên nêu thêm một số yêu cầu. Có thể đưa ra một số yêu cầu cao,
chặt chẽ hơn lần chơi trước đòi hỏi học sinh phải cố gắng mới hoàn thành được.
Có như vậy các em mới thấy hào hứng, hăng hái, phát huy hết khả năng, sức lực,
trí tuệ và óc sáng tạo của mình.
Giới thiệu và giải thích trò chơi hấp dẫn, lôi cuốn được sự chú ý và khích
lệ được học sinh tham gia trò chơi tham gia chơi một cách thực sự là nghệ thuật
của người điều khiển. Vì vậy, mỗi giáo viên cần tích lũy kinh nghiệm và không
nên coi thường khâu giới thiệu, giải thích trò chơi.
Giới thiệu và giải thích trò chơi là một nghệ thuật để có thể thu hút và dẫn
dắt các em phấn khởi, tập trung, chú ý. Vì vậy người hướng dẫn phải biết lựa
chọn cách vào đề vừa vui vẻ vừa hài hước , ngắn gọn, rõ ràng để các em tiếp thu
nhanh và có thể thực hiện được ngay. Đồng thời phải nói rõ mục đích, yêu cầu
của trò chơi, cách chơi và luật chơi mà mọi người phải nghiêm túc, tự giác thực
hiện. Ngoài ra cần nói và thống nhất với các em cách đánh giá thắng, thua và
một số vấn đề khác do đặc thù của trò chơi quy định.
5. Điều khiển trò chơi
Khi các em chính thức bước vào trò chơi là lúc người điều khiển đóng vai
trò của trọng tài do đó phải theo dõi chặt chẽ tiến trình từ lúc bắt đầu đến kết quả
cuối cùng; nắm chắc mọi chi tiết của cuộc chơi; phải khách quan, công bằng
trong điều khiển và đánh giá, nhận xét.
- Tổ chức cho các em chơi thử một vài lần
- Nhắc nhở, động viên chuẩn bị chơi thật (trước khi chơi thật cần nhắc lại một
số yêu cầu và có thể rút kinh nghiệm ngay một số vấn đề có thể xảy ra tiếp theo).
8/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
- Lệnh cho bắt đầu cuộc chơi.
- Theo dõi để nắm vững hoạt động của từng cá nhân và tập thể.
- Động viên bằng lời, tiếng vỗ tay, kèn, trống, hò reo,... để tăng hoặc giảm
nhịp điệu, cường độ của cuộc chơi.
Trong quá trình diễn ra trò chơi cần uốn nắn, nhắc nhở và kịp thời tăng
giảm thời gian, phạm vi hoạt động, thay đổi số người cũng như các truờng hợp
phạm quy, “ăn gian” khi thực hiện trò chơi
6. Đánh giá kết quả cuộc chơi
Sau mỗi lần chơi hoặc một số lần chơi giáo viêncần nhận xét, đánh giá kết
quả cuộc chơi và phân loại thắng thua. Vì vậy giáo viên phải rất bình tĩnh, đánh
giá đúng thực chất cuộc chơi, bao gồm:
+ Ưu điểm, khuyết điểm của cá nhân và tập thể .
+ Thời gian hoàn thành của cá nhân hoặc tập thể .
+ Cá nhân, tập thể ít phạm luật chơi nhất .
+ Đảm bảo an toàn về người và vật chất tốt nhất.
Việc đánh giá, nhận xét đúng mức sau cuộc chơi sẽ tạo được tình cảm, gây
ấn tượng trong mỗi em học sinh. Nếu người điều khiển chỉ đánh giá, nhận xét về
những hành động không đúng sẽ tạo nên sự buồn chán, hẫng hụt, thậm chí mất
đoàn kết trong các em. Do đó phải biết động viên, khích lệ các em để những em
thắng cuộc không kiêu căng, tự mãn, càng phấn khởi và cố gắng hơn. Ngược lại,
các em thua cuộc vẫn vui vẻ, tự rút kinh nghiệm để học tập bạn bè, quyết tâm
phấn đấu giành kết quả trong những trò chơi tiếp theo.
III. MỘT SỐ TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG THỂ DỤC LỚP 7
Trò chơi nói chung và trò chơi vận động nói riêng rất nhiều. Tôi xin lựa
chọn một số trò chơi vận động phát triển sức nhanh, sức mạnh, sức bềnmà tôi
thường sử dụng vào các tiết dạy thể dục khối 7và đã đạt được kết quả nhất định.
1. Phân chia trò chơi phù hợp nội dung học.
Nội dung
Tên trò chơi
a.Chạy nhanh
Chạy tiếp sức
Tiếp sức chuyển vật
Lò cò tiếp sức
Chạy thoi tiếp sức
Chạy đuổi
Chạy tốc độ cao
Ai nhanh hơn
Hoàng Anh- Hoàng Yến
b.Chạy bền
Hai lần hít vào, hai lần thở ra
9/31
Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho HS trong giờ học thể dục lớp 7
Nhảy dây bền (Nhảy dây cá nhân hoặc nhảy dây tập thể)
Chạy rích rắc tiếp sức
Chạy vượt chướng ngại vật tiếp sức
Đoàn kết
Người thừa thứ 3
c.Bật nhảy
Nhảy cừu
Lò cò tiếp sức
Nhảy ô tiếp sức
Bật xa tiếp sức
Nhảy vào vòng tròn tiếp sức
Nhảy bao bố
Khéo vướng chân
Nhảy vượt rào tiếp sức
2. Giới thiệu và giải thích cách chơi một số trò chơi:
2.1 Chạy tiếp sức
- Chuẩn bị: Kẻ một vạch xuất phát. Cách vạch xuất phát 8-10m tùy theo số
lượng học sinh và đội tham gia chơi (mỗi đội cách nhau 1,5- 2m). Tập hợp học
sinhtrong lớp thành 4 hàng dọc
có số người bằng nhau, sau vạch
xuất phát(Mỗi tổ thẳng hướng
với ghế tương ứng).
- Cách chơi: Khi có lệnh
những em số 1chạynhanh về trước
vòng qua ghế, chạy về vạch xuất
phát đưa tay chạm tay bạn số 2
Hình ảnh trò chơi “Chạy tiếp sức”tại trường.
sau đó đi về tập hợp ở cuối hàng.
Số 2 nhanh chóng chạy như số 1,
sau đó đưa tay chạm tay bạn số 3. Trò chơi tiếp tục lần lượt như vậy cho đến hết,
hàng nào xong trước, ít phạm quy hàng đó thắng.
-Các trường hợp phạm quy:
+ Chưa có lệnh hoặc chưa chạm tay bạn chạy trướcđã rời khỏi vạch xuất phát.
+Không chạy vòng qua ghế.
2.2 Tiếp sức chuyển vật
- Chuẩn bị: Kẻ một vạch xuất phát. Cách vạch xuất phát 8-10m tùy theo số
lượng học sinh và đội tham gia chơi kẻ các vòng tương ứng. Mỗi vòng có đường
kính 0,5- 0,8 mtrong đó đặt 1 quả bóng. Các vòng tròn cách nhau 2m. Tập hợp
10/31
Tải về để xem bản đầy đủ
31 trang
29/07/2025
350
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Phương pháp tổ chức, hướng dẫn trò chơi vận động cho học sinh trong giờ học Thể dục lớp 7", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_phuong_phap_to_chuc_huong_dan_tro_choi_van_dong_cho_hoc.docx
