SKKN Phương pháp phát triển các bài hát nhằm mục đích gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học

MỤC LỤC

MỤC LỤC .......................................................................................................................1

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................2

PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .................................................................................4

1. Cơ sở lí luận ............................................................................................................4

2. Thực trạng và nguyên nhâ n .....................................................................................5

3. Các biện pháp tiến hành ..........................................................................................7

4. Kết quả thực hiện .................................................................................................11

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................13

1. Kết luận .................................................................................................................13

2. Khuyến nghị . ........................................................................................................15

1/15

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho

việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh . Môn Tiếng Anh ở bậc tiểu học

cũng như những môn học khác cung cấp những tri thức ban đầu và những nhận

thức về việc sử dụng ngôn ngữ nước ngoài .

Tuy Tiếng Anh ở bậc tiểu học hiện nay vẫn chỉ là môn học tự chọn. Song,

nó có tính chất khởi đầu quan trọng trong các năm học tiếp theo ở cấp II. Vì thế,

nó giữ một vai trò không nhỏ trong quá trình học tập của các em. Nó trang bị

cho các em vốn từ vựng, ngữ pháp và những mẫu câu tối thiểu, cơ bản, đơn giản

nhất xoay quanh những chủ điểm rất gần gũi, được các em yêu thích và quen

thuộc, là những chủ điểm giới thiệu bản thân, chủ điểm trường lớp bạn bè, chủ

điểm gia đình, và chủ điểm khác (thế giới xung quanh các em). Chính vì vậy,

việc gây hứng thú và củng cố kiến thức thường xuyên cho học sinh là một việc

vô cùng quan trọng bởi điều này ảnh hưởng rất nhiều đến động cơ học tập của

học sinh, một yếu tố tác động cơ bản đến quá trình học một ngôn ngữ. Không có

động cơ trẻ sẽ không học - và việc củng cố kiến thức còn làm khắc sâu hơn

những ngữ liệu đã học trong các tiết học một cách có hệ thống, làm nền tảng

vững chắc giúp các em học tốt hơn, tự tin hơn trong quá trình học tập sau này.

Có một thực tế là, phần lớn các em học sinh chưa chú tâm và đầu tư cho

môn ngoại ngữ, chuẩn bị bài một cách sơ sài, đối phó đặc biệt là khi các em học

yếu môn này. Từ đó, một số em có tâm lý chán học bộ môn Tiếng Anh. Trong

các giờ học, đa số các em thường thụ động, thiếu sự linh hoạt, ngại việc đọc -

nói Tiếng Anh và ít tham gia phát biểu để tìm hiểu bài học.

Học sinh tiểu học là những trẻ em với mức độ nhận thức còn thấp, chất

lượng học tập bộ môn không đồng bộ. Đồng thời đây là những năm đầu làm

quen với một ngoại ngữ, trong khi vẫn có một số lượng không nhỏ học sinh còn

chưa học tốt tiếng mẹ đẻ của mình.

Để chất lượng môn học của các em đạt kết quả tốt nhất thì không phải là

một chuyện dễ dàng. Vậy làm thế nào để các em hình thành và phát triển kỹ

năng học tập toàn diện nhất? Làm thế nào để các em yêu mến, khắc sâu vốn kiến

thức văn hóa nước ngoài? Bằng hình thức nào giúp học sinh nắm vững bài mà

không nhàm chán, tạo không khí vui tươi thoải mái trong giờ học, gây hứng thú

cho học sinh khi tiếp thu văn hoá nước ngoài mà bản thân các em chưa biết được

tí gì?

2/15

Với nhiều nguyên nhân thực tế, lẫn khách quan như vậy, bằng nhiều nỗ

lực của thầy và trò. Tôi đã sưu tầm, tìm hiểu trên mạng Internet, trong sách báo

một số bài hát ngắn có giai điệu vui vẻ, dễ bắt chước và lồng vào đó một số câu,

một số từ mà các em đã học để dạy các em vừa hát vui, vừa học. Thật bất ngờ,

các em rất thích hát và hát rất mạnh dạn, cởi mở hơn, không còn rụt rè nữa, các

em cũng tham gia bài học tích cực hơn, trong thời gian gần đây học sinh có

nhiều tiến bộ ở môn Tiếng Anh. Tuy kết quả chưa thật cao nhưng những tiến bộ

bước đầu giúp tôi hưng phấn hơn trong công tác. Sau giờ học, một điều thật thú

vị là tôi đã bắt gặp các em hát nghêu ngao những bài hát ngắn mà đã được tôi

lồng các từ mới vào. Thật vậy, điều đó đã là một thành công.

Vì thế tôi quyết định chọn đề tài “ Phương pháp phát triển các bài hát

nhằm mục đích gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học” để

nghiên cứu. Đây là những kinh nghiệm nhỏ của tôi, tôi đã thực hiện và đã đạt

được kết quả khá tốt. Mong rằng những kinh nghiệm này góp phần bổ sung và

làm phong phú hơn phương pháp dạy học của các bạn đồng nghiệp.

3/15

PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. Cơ sở lí luận

Đối với bất kì một môn học nào, việc gây hứng thú cho học sinh, lôi cuốn các

em vào bài học là một điều rất quan trọng. Điều đó không chỉ giúp các em hiểu

bài nhanh hơn, mà còn giúp các em khắc sâu kiến thức, ghi nhớ bài học tốt hơn.

Từ đó, khả năng tư duy, khả năng tập trung của các em mới được phát triển.

Như vậy, để có một tiết dạy gây được hứng thú cho học sinh đòi hỏi giáo

viên phải có sự chuẩn bị và đầu tư nhiều hơn là tiết dạy bình thường trên lớp,

thậm chí phải có quá trình tích lũy kinh nghiệm qua thời gian mới có thể đạt

hiệu quả và thuyết phục học sinh, làm cho các em thực sự hứng thú và tập trung

vào bài giảng. Đó là yêu cầu, mục tiêu quan trọng của quá trình dạy học, đặc

biệt là đối với giáo viên môn Tiếng Anh.

Học Tiếng Anh qua các bài hát ngắn có nội dung liên quan đến bài học sẽ

giúp học sinh nhớ lại phần kiến thức luyện tập đọc – nói của các bài học đã được

học. các em sẽ tiếp thu kiến thức một các chủ động, nhẹ nhàng và sẽ nhớ rất lâu.

Các bài hát được sử dụng trong tiết dạy sẽ củng cố lại cả hai mặt ý nghĩa

cũng như hình thức của từ. Nắm chắc các đặc điểm từng mẫu câu. Điều đó sẽ

giúp các em đạt kết quả học tập tốt ở từng học kỳ, từng năm học.

Ngoài ra, các bài hát nhỏ này còn được sử dụng để giải trí nhằm tạo sự vui

tươi, hưng phấn học tập cho các em hay để dạy minh họa cho những tiết học về

từ vựng, trọng âm, tiết tấu, và một số điểm ngữ pháp tiếng Anh, giúp các em dễ

thuộc bài hơn. Qua đó, bồi dưỡng tâm hồn trong sáng, yêu thích cái đẹp của văn

hoá ngôn ngữ nước ngoài nói chung và cái hay của môn học Tiếng Anh nói

riêng, giúp các em hình thành và phát triển nhân cách lẫn các kĩ năng toàn diện

hơn.

Giáo viên phải luôn có sự học tập và trau dồi nhiều về chuyên môn, cùng với

lòng quyết tâm cao mới có thể đạt được yêu cầu của công việc. Bởi vì dạy một

tiết tiếng Anh có nhiều điểm khác biệt so với dạy một tiết học bình thường.

Vì vậy, với đề tài này tôi đưa ra những suy nghĩ của mình với mong muốn

góp phần trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ học tập lẫn nhau để cùng tiến bộ. Đó

cũng là nội dung, mục đích hướng tới của sáng kiến kinh nghiệm.

4/15

2. Thực trạng và nguyên nhân

Chúng ta có thể thấy rằng, phương pháp học truyền thống mà giáo viên áp

dụng trên lớp, trong mỗi tiết học thường chỉ là đọc-chép. Giáo viên là người

truyền thụ kiến thức, còn học sinh là người ghi chép, tiếp thu kiến thức nhưng

một cách thụ động. Đối với bộ môn tiếng Anh, phương pháp học đã có nhiều cải

tiến, học theo phương pháp mới – Lấy người học là trung tâm. Tuy nhiên cách

thức tiến hành , áp dụng của giáo viên vẫn chỉ mang tính chất dập khuôn và hình

thức. Học sinh vẫn chưa thực sự được tiếp thu kiến thức một cách chủ động.

Là giáo viên tiếng Anh đứng lớp qua nhiều năm kinh nghiệm và nghiên cứu

giảng dạy, tôi dành nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu về chuyên môn

cũng như tính hiệu quả của giờ lên lớp, đặc biệt là đối với một giờ dạy Tiếng

Anh. Bản thân tôi chịu khó tìm tòi, nghiên cứu, tham khảo nhiều tài liệu, về

phương pháp giảng dạy môn Tiếng Anh, các hình thức dạy học cho phù hợp

với từng tiết dạy, từng nội dung bài học…Sau đó, tôi ghi chép và tích lũy

thường xuyên. Trong và ngoài giờ dạy, tôi thường xuyên trao đổi với đổng

nghiệp để học hỏi và đúc rút kinh nghiệm cần thiết để áp dụng trong quá trình

dạy học. Tuy nhiên, chính bản thân tôi cũng đã từng đi theo lối mòn trong

phương pháp giảng dạy như đã được đề cập ở trên.

Về phía học sinh, phần đa các em đều yêu thích môn học, siêng năng và ham

học, tự giác học bài và làm bài tập ở lớp cũng như ở nhà. Luôn hăng hái tham

gia xây dựng bài. Khi được dạy một bài hát mới, các em đều hứng thú và say

sưa với bài hát. Điều đó rất hữu ích trong việc giúp các em ghi nhớ bài học.

Hiện nay, việc dạy và học môn tiếng Anh đã nhận được khá nhiều sự quan

tâm từ phía nhà trường, phụ huynh học sinh cũng như của các cấp lãnh đạo.

Tuy nhiên, một trong những điều kiện thuận lợi để thực hành ngôn ngữ là môi

trường giao tiếp thì vẫn còn hạn chế. Ngoài giờ học trên lớp, các con ít có điều

kiện được thực hành ngôn ngữ nên thiếu cơ hội để luyện tập từ vựng, mẫu câu

dẫn đến việc ghi nhớ bài học không thật hiệu quả.

Với những thuận lợi và khó khăn như vậy nên nhưng năm học trước đây, khi

tôi chưa áp dụng phương pháp dạy học: Thu hút, gây hứng thú học tập cho học

sinh qua các bài hát, thì số lượng học sinh học tốt bộ môn tiếng Anh của các lớp

còn khá thấp và vẫn có một bộ phận không nhỏ học sinh cảm thấy thiếu hứng

thú với Tiếng Anh.

5/15

3. Các biện pháp tiến hành

a. Chuẩn bị:

Gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh là việc làm hết sức quan

trọng trong một giờ dạy, đòi hỏi ở giáo viên lòng nhiệt tình,luôn tìm tòi, học

hỏi, sáng tạo, dành nhiều thời gian nghiên cứu và giảng dạy. Chính vì vậy, giáo

viên cần đọc thêm sách báo, tìm thông tin qua các phương tiện hiện đại, nghiên

cứu kĩ các vấn đề mình sắp thực hiện.

Giáo viên tham khảo thêm những cách tổ chức hát những bài hát có tính

chất trò chơi, cũng có thể học hỏi từ người có nhiều kinh nghiệm trong hoạt

động đoàn thể. (Tổng phụ trách, các đoàn viên trong Chi đoàn nhà trường hoặc

giáo viên âm nhạc)

Đồ dùng dạy học mà giáo viên phải chuẩn bị sẵn sàng và kĩ lưỡng là nội

dung các bài hát, thế cho nên giáo viên cần tóm tắt từ vựng và một số cấu trúc

cơ bản trong bài học theo từng chủ điểm để lồng vào các bài hát đó, cùng với

nghiên cứu lựa chọn hình thức tổ chức phù hợp.

b. Phương pháp tiến hành:

Sau khi chuẩn bị, tôi tiến hành như sau:

Soạn ra những bài hát ngắn có giọng điệu vui tươi, rộn ràng, theo giai

điệu quen thuộc, dễ bắt chước để dạy cho các em.

Để hiệu quả hơn, tôi mạnh dạn tổ chức nhiều cách hát đa dạng phong

phú (khi các em đã thuộc nhuần nhuyễn các bài hát rồi) làm tăng hiệu quả sử

dụng các bài hát của các em. Học sinh hoặc giáo viên có thể giải thích sơ bộ về

nội dung các bài hát cũng như cho học sinh đọc trôi chảy lại lời một lần trước

khi hát. Hát mà hiểu rõ nội dung bài hát sẽ làm người hát thích thú và dễ nhớ

hơn. Qua đó ngôn ngữ được lồng vào sẽ được sử dụng nhiều lần và linh hoạt

hơn, khắc sâu hơn. Đây là một số các hình thức tôi đã sử dụng rất hữu hiệu như

sau:

- Luôn tạo cho các em thói quen hát một bài hát tiếng Anh vào mỗi đầu tiết

học. Thỉnh thoảng vào những lúc giữa tiết học các em bị căng thẳng, mệt mỏi do học

vào tiết cuối cùng, giáo viên cũng nên bắt nhịp cho các em một hoặc hai bài hát ngắn,

nhẹ nhàng với giọng điệu vui – kèm theo những tiếng vỗ tay nhịp đôi, rồi nhịp một,

nhịp càng lúc càng nhanh rồi chấm dứt, nhằm trả lại sự phấn chấn, rộn ràng, vui tươi,

sinh động trong lớp học.

6/15

- Kết hợp một vài động tác hay điệu bộ phù hợp trong lúc hát. Hát kết hợp

chơi như hát thi, hát đối đáp, hát với âm lượng và tốc độ thay đổi theo hướng dẫn của

quản trò.

- Hình thức hát đuổi là cách hát vui nhộn và mang tính giáo dục rất có ý

nghĩa, nó gây được sự ham thích của học sinh. Hát đuổi (với 2 hoặc 4 nhóm)

tạo cho người hát, các nhóm, các bè và cả người nghe một cảm giác lộn xộn

lúc ban đầu khi các nhóm hát khác nhau (khác về lời nhưng nhạc vẫn đi theo

một mẫu giống nhau), rồi sau cùng lại giống nhau – cùng hát một câu. Nếu hát

được đúng, ta đã giúp tạo ra lòng tự tin, tính độc lập cho các em, không nghe

theo, không làm theo người hát bè khác. Khi đó, chắc chắn các em sẽ rất vui và

còn hãnh diện nữa…Ngoài ra vào cuối năm học, việc giới thiệu một hoặc 2 bài

hát ở chương trình tiếng Anh lớp 4 không những có thể giúp cho các em giải trí

mà còn gây được sự hứng thú, tò mò ham thích học hỏi môn học ở các em.

- Động viên các em thay lời, thay từ thậm chí tìm những đoạn nhạc phù

hợp để ghép với mẫu câu hay từ vựng qua đó khuyến khích khả năng sáng tạo

của các em, tạo cho các em niềm say mê cũng như sự tự tin trước bạn bè. Khi

bài hát của mình được đưa ra biểu diễn trước các bạn thậm chí được giáo viên

sử dụng để giảng dạy cho các học sinh lớp khác, đối với các em, đó là nguồn

động viên vô cùng lớn, giúp các em phát huy tính sáng tạo của mình. Đây cũng

là cách giáo viên giảm thiểu thời gian và tâm sức để đầu tư cho mỗi bài học.

- Như vậy, chúng ta biết rằng các phương thức để hỗ trợ cho bài học

tiếng Anh không những là qua chơi trò chơi, kể chuyện, đóng kịch, đi cắm

trại… mà còn qua các bài hát nhỏ nhỏ, vui vui, nhằm khuyến khích việc sử

dụng tiếng Anh một cách sáng tạo thiết thực. Sử dụng được càng nhiều tiếng

Anh, học hỏi thêm càng nhiều tiếng Anh càng tốt cho việc giao tiếp trong cuộc

sống đời thường và trong xã hội hiện đại ngày nay.

Sau đây là nội dung một số bài hát dành cho các em học sinh tiểu học

mà tôi tự soạn và áp dụng trong quá trình giảng dạy của mình:

7/15

NỘI DUNG CÁC BÀI HÁT

* Chủ điểm giao tiếp:

Bài 1: HELLO

Qua bài hát này học sinh sẽ thuộc được một số lời chào nhau khi gặp mặt và

khi tạm biệt. Bên cạnh đó các em cũng được nhắc lại câu hỏi thăm sức khỏe

người khác cũng như cách trả lời một cách lịch sự qua mẫu câu: “How are

you?” – I am fine. Thank you.

Bài 2: OUR NAMES

Bài hát giúp học sinh củng cố lại việc giới thiệu tên mình bằng hai cách: “I am

+ tên” và “My name is + tên”. Đồng thời các em được nhắc lại câu hỏi tên các

bạn qua cấu trúc: “What is your name?”

* Chủ điểm trường học:

Bài 3: MY FRIENDS

Bài hát nhắc học sinh nhớ lại những đại từ nhân xưng là ngôi thứ ba số ít “he,

she” và hình thái của động từ “to be” tương ứng.

Bài 4: MY SCHOOL

Học sinh giới thiệu về vị trí, đặc điểm của trường và lớp học của mình sử dụng

cách nói “This is ……… và That is ……… ”. Bài hát giúp học sinh thuộc bài

một cách dễ dàng , nhanh chóng, và nhớ bài học lâu hơn.

Bài 5: SCHOOL OBJECTS

Thông qua bài hát này, học sinh sẽ thuộc được rất nhiều đồ dùng học tập ở

trường một cách dễ dàng và thú vị như: book, ruler, eraser, pen, bag,

pencil…

* Chủ điểm gia đình:

Bài 6: FAMILY MEMBERS

Bài hát lồng vào các từ chỉ các thành viên trong gia đình đồng thời giới thiệu

nghề nghiệp của họ.

Bài 7: AGES

Đây là bài hát có giai điệu dễ thương mà các em rất quen thuộc và thích hát.

Qua đó, củng cố lại cho các em cách hỏi và trả lời về tuổi bằng mẫu câu: “How

old are you? ” và “I am + tuổi.”

Bài 8: MY HOUSE

8/15

Bài hát giáo dục học sinh tình cảm gắn bó với ngôi nhà của mình đồng

thời củng cố kiến thức cho các em khi giới thiệu về nhà, các phòng và đặc điểm

của chúng.

* Các bài hát thuộc chủ điểm khác: (thế giới xung quanh em)

Bài 9: THE WEATHER

Mục đích của bài hát này là giúp học sinh ôn lại từ và cấu trúc câu đã học về

thời tiết.

Bài 10: OUR PETS

Qua bài hát ôn lại các từ chỉ tên các con thú cưng một âm tiết đã học như:

dog, cat, fish, bird. Qua đó kết hợp giáo dục cho các em ý thức yêu thương và

bảo vệ các loài động vật.

Bài 11: HOW MANY PETS

Nhằm củng cố lại cấu trúc “How many …… do you have?” và cách trả lời số

luợng con thú cưng. Giúp học sinh biết một số trường hợp nào dùng danh từ số

nhiều.

Bài 12: OUR TOYS

Mục tiêu là ôn lại cấu trúc và các từ một âm tiết về đồ chơi đã học. Đồng thời

giáo dục các em có ý thức gìn giữ đồ chơi của bản thân, của người khác và

biết chia sẻ đồ chơi với các bạn.

Bài 13: ZOO ANIMALS

Đây là một trong những bài hát thuộc chủ điểm thế giới xung quanh em

của chương trình tiếng Anh lớp 4. Giai điệu của bài hát rộn ràng, vui nhộn,

dễ hát giúp học sinh nhớ các từ chỉ các con vật ở sở thú và biết cách nói mình

thích hay không thích con vật gì. Đồng thời củng cố cho các em cách dùng thể

khẳng định, phủ định và thể nghi vấn của “Thì hiện tại đơn giản”.

4. Kết quả thực hiện

Vào đầu năm học 2018 – 2019, tôi được phân công dạy môn tiếng Anh

khối 3 gồm 288 học sinh. Sau khi vào chương trình dạy hết 3 tuần, tôi nhận

thấy tình hình học sinh tôi có phần gặp nhiều khó khăn như tôi đã trình bày ở

trên (phần thực tiễn bộ môn). Và tôi đã tiến hành một cuộc điều tra nhỏ để

thống kê sở thích của học sinh đối với các môn học thì có kết quả như sau:

9/15

Subjects (Các môn)

Vietnamese (Tiếng Việt)

Maths (Toán)

Like (Thích)

165 học sinh

191học sinh

117 học sinh

224 học sinh

195 học sinh

200 học sinh

Don’t like (Không thích)

123 học sinh

97 học sinh

English (Tiếng Anh)

Music (Hát nhạc)

Science (TNXH)

171 học sinh

64 học sinh

93 học sinh

Arts (Mĩ thuật)

88 học sinh

Qua việc áp dụng các bài hát ngắn tự soạn có lồng vào nội dung bài học

trong quá trình giảng dạy tiếng Anh của trường Tiểu học Đặng Trần Côn năm

học này, tôi nhận thấy có sự chuyển biến rõ rệt về thái độ học tập của học sinh

trong các tiết học tiếng Anh.

Gần đây, tôi đã thống kê lại sở thích của các em đối với riêng bộ môn

tiếng Anh và đã nhận được kết quả khả quan hơn. Đến nay hầu hết các em đều

phấn khởi ham thích học môn tiếng Anh, từ chỉ có 117 em thích học tiếng Anh

nay tăng lên tới 242 em và điều đó đã làm giảm được số lượng 171 em không

thích học tiếng Anh xuống chỉ còn lại 46 em. Đáng mừng hơn là các em hoàn

toàn khắc phục được những khó khăn trong việc đọc – nói tiếng Anh và từ đó

các em tích cực hơn trong các hoạt động tham gia vào bài học. Học sinh hăng

hái, hứng thú, sôi nổi hơn trong học tập, bài chuẩn bị ở nhà chu đáo hơn. Vì

thế, kết quả theo dõi chất lượng môn học tiếng Anh của học sinh vào cuối năm

cũng được nâng cao rõ rệt.

10/15

THỐNG KÊ KẾT QUẢ THEO DÕI CHẤT LƯỢNG TIẾNG ANH CỦA

HỌC SINH KHỐI 3 NĂM HỌC 2018-2019

Dưới

Mốc đánh giá Giỏi

%

Khá

%

TB

%

TB

34

27

11

8

Đầu HK I

Giữa HKI

Hết HKI

87 30,2

145 50,4

194 67,4

178 61,8

74

45

53

82

25,7

93

32,3

24,7

10,4

6,9

11,8

9,3

3,8

2,8

15,6 71

18,4

28,5

30

20

Giữa HKII

11/15