SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua phương pháp sắm vai và tổ chức trò chơi môn GDCD lớp 8
Hiện nay đất nước ta đang “Đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, tích cực chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa” (NQ -TW Ñaûng Khoùa IX). Cuøng vôùi sự kiện trên, hệ thống giáo dục nói chung, từng baäc học nói riêng, ra sức phấn đấu thực hiện có hiệu quả vieäc đổi mới chương trình sách giáo khoa, đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng giáo dục theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, nhằm mục đích nâng cao trình độ hiểu biết của học sinh về mọi mặt, đáp ứng “mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện” (Luật -GD).
A. PHẦN MỞ ĐẦU.
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Hiện nay đất nước ta đang “Đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, thực hiện công nghiệp
hóa hiện đại hóa đất nước, tích cực chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, phát triển
theo con đường xã hội chủ nghĩa” (NQ -TW Ñaûng Khoùa IX). Cuøng vôùi sự kiện
trên, hệ thống giáo dục nói chung, từng baäc học nói riêng, ra sức phấn đấu thực
hiện có hiệu quả vieäc đổi mới chương trình sách giáo khoa, đổi mới phương
pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng giáo dục theo chủ trương của Đảng và Nhà
nước, nhằm mục đích nâng cao trình độ hiểu biết của học sinh về mọi mặt, đáp
ứng “mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện”
(Luật -GD). Xác định được nhiệm vụ trên, bộ môn giáo dục công dân ở
trường trung học có vai trò quan trọng, góp phần đào tạo học sinh thành những
người lao động mới, vừa có tri thức khoa học, vừa có đạo đức, vừa có năng lực
hoạt động thực tiễn, vừa có phẩm chất chính trị - tư tưởng, biết: “Sống và làm
việc theo Hiến pháp và pháp luật”.
Thực hiện theo tinh thần đổi mới, nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục,
có nhiều tác động tích cực, thật sự đã gây được sự hứng thú cho học sinh trong
quá trình tiếp thu kiến thức, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học
sinh. Từ thực tế trên, tôi xin rút kinh nghiệm của mình quađề tài :“Phát huy tính
tích cực của học sinh thông qua phương pháp sắm vai và tổ chức trò chơi
môn GDCD lớp 8”. Đây là phương pháp có nhiều ưu điểm, nếu ta thực hiện tốt
phương pháp này thì hiệu quả đưa đến rất rõ rệt.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
- Tạo sự hấp dẫn, hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập.
- Nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.
- Giúp học sinh tự tin và chủ động trong học tập, có chuẩn mực đạo đức
tốt, có kỹ năng ứng xử và giao tiếp lễ phép với mọi người xung quanh, biết yêu
thương và giúp đỡ mọi người xung quanh, biết cách nhận biết những việc làm có
ích hay sai trái ..., có ý thức chấp hành nghiêm chính sách và pháp luật của Nhà
Nước, lên án những hành vi vi phạm pháp luật.
- Góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ môn.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.
Nêu một số kinh nghiệm trong việc tổ chức cho học sinh chơi trò chơi và
sắm vai trong giảng dạy bộ môn GDCD lớp 8.
IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM.
Học sinh khối 8 trường THPT số 2 Đakrông.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
- Phương pháp quan sát: Qua tiết dạy thực tế trên lớp.
1
- Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Phương pháp so sánh.
- Phương pháp khảo sát, thống kê, tổng kết kinh nghiệm.
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH THỰC HIỆN.
- Nghiên cứu và ghi nhận nội dung giảng dạy: Phát huy tính tích cực của
học sinh thông qua phương pháp sắm vai và tổ chức trò chơi môn GDCD lớp 8.
- Thời gian nghiên cứu: 1 năm học.
- Thời gian bắt đầu từ tháng 9 năm 2018 và kết thúc vào đầu tháng 5 năm
2019.
- Tháng 10/2019 nộp báo cáo sáng kiến kinh nghiệm.
2
B. PHẦN NỘI DUNG.
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN.
Luật giáo dục đã xác định: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học
sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ
bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa…”
Sự nghiệp giáo dục thường xuyên được nâng cao và đổi mới để đáp ứng nhu
cầu phát triển của đất nước. Đối với giáo viên, việc đổi mới dạy học bộ môn đòi
hỏi phải thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn và trình độ nghiệp vụ sư
phạm, cải tiến phương pháp dạy học phù hợp với nội dung, mục tiêu môn học là
một yêu cầu rất cần thiết. Học sinh ngày nay có điều kiện tiếp xúc với nhiều
phương tiện thông tin, khá nhạy bén với khoa học kỹ thuật. Một tiết học môn
GDCD cho sinh động, không phải chỉ là phô trương hình thức nhiều phương
pháp, mà nên thật sự chú trọng chiều sâu, hiệu quả của mỗi phương pháp khi sử
dụng, nhằm kích thích tư duy, phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học
sinh trong quá trình học tập.
Giảng dạy GDCD để gây hứng thú cho học sinh, giáo viên phải đa dạng hóa
các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học."Sắm vai" và tổ chức “Trò chơi”
là phương pháp rất có hiệu quả để thu hút sự tham gia của học sinh. Với phương
pháp này, mọi học sinh đều bình đẳng và đều cố gắng thể hiện hết mình.Vì vậy,
tổ chức sắm vai, trò chơi chẳng những là biện pháp để tăng cường hứng thú
trong học tập, nâng cao sự chú ý, thay đổi các trạng thái tâm lý mệt mỏi trong
quá trình nhận thức mà còn là biện pháp rèn luyện các kỹ năng ứng xử trong
giao tiếp, củng cố và phát triển khả năng tự tin của các em trong học tập và trong
hoạt động xã hội. Cụ thể phương pháp này sẽ có tác dụng:
+ Tăng cường khả năng chú ý nắm bắt nội dung bài học của các em.
+ Nâng cao hứng thú cho người học, góp phần làm giảm mệt mỏi, căng
thẳng trong học tập của học sinh.
+ Tăng cường khả năng giao tiếp giữa giáo viên và học sinh, và giữa học
sinh với nhau, giúp học sinh rèn luyện các khả năng ứng xử, giao tiếp, hợp tác.
+ Thu hút cả lớp theo dõi tham gia các hoạt động.
II. THỰC TRẠNG.
Trường THPT số 2 Đakrông là trường vùng sâu, vùng xa, điều kiện dạy
và học còn nhiều thiếu thốn, học sinh chủ yếu là dân tộc Pa cô, đa số gia đình
các em còn khó khăn nên ngoài việc học các em còn phải dành thời gian phụ gia
đình để kiếm tiền trang trải trong cuộc sống cho nên việc tiếp thu của các em
còn khá chậm, một số em không theo kịp bạn bè….. Do đó đòi hỏi giáo viên
phải hướng dẫn học sinh cách học ở nhà sau khi kết thúc tiết dạy. Nếu giáo viên
không hướng dẫn cách học ở nhà, không dặn dò kĩ sau mỗi tiết dạy, thì chắc
3
chắn trong tiết học sau học sinh rất thụ động, chỉ tiếp thu những gì mà giáo viên
truyền đạt, không tham gia tích cực trong các hoạt động, không nêu lên được
nhận xét, ý kiến của mình về những vấn đề, những tình huống đã gặp trong thực
tế, không đóng góp ý kiến xây dựng bài, dẫn đến tiết học không hứng thú sinh
động. Với việc học tập như vậy, kéo theo tình trạng học sinh không vận dụng
những điều đã học vào thực tế cuộc sống như: Đã học bài “Tôn trọng lẽ phải”;
bài “ Giữ chữ tín”; bài “Tự lập”,… mà còn tình trạng học sinh vô lễ với thầy cô,
nói tục chửi thề, gây gỗ đánh nhau, lấy cắp đồ dùng học tập, không biết giữ gìn
vệ sinh cá nhân cũng như vệ sinh chung …
Khi thực hiện phương pháp giảng dạy, theo hướng phát huy tính tích cực,
chủ động sáng tạo của học sinh, cứ sau mỗi tiết học giáo viên cần chú ý khâu
hướng dẫn về nhà, theo yêu cầu mỗi bài cần chuẩn bị vấn đề gì cho tiết sau như:
- Học kĩ bài, hướng dẫn học sinh làm bài tập trong sách giáo khoa.
- Sưu tầm những biểu hiện về những chuẩn mực đạo đức, pháp luật có
liên quan đến bài học tiếp theo.
- Xây dựng tiểu phẩm: Phân công sắm vai chia nhóm thảo luận…
Học sinh có chuẩn bị tốt những vấn đề nêu trên, thì tiết học mới có thể
huy động tốt, sự hoạt động tích cực của các em, các em sẽ chủ động sáng tạo
trong suốt tiết học. Đồng thời qua đó cũng khắc phục tình trạng nhàm chán thiên
về lí thuyết, khô khan xa rời thực tiễn .
- Trong tiết học học sinh nào trả lời được câu hỏi tư duy hoặc có ý kiến
hay, nên cho điểm để khích lệ tinh thần.
- Với phần chuẩn bị của giáo viên và học sinh trong một tiết dạy như trên
thì đã phát huy tính tích cực của học sinh trong một tiết học.
- Qua tham khảo ý kiến của học sinh về bộ môn, qua kiểm tra chất lượng,
qua họat động của học sinh trên mỗi tiết dạy.… Giáo viên có thể đánh giá kết
quả giảng dạy của mình rút kinh nghiệm để dạy tốt hơn.
Kết quả khảo sát chất lượng bộ môn đầu năm học 2018 – 2019 ở học
sinh khối 8 như sau:
Tổng số
Giỏi ( Tỉ lệ)
Khá ( Tỉ lệ)
TB( Tỉ lệ)
Yếu( Tỉ lệ)
75
6 ( 8 %)
10 (13,3%)
53 ( 70,7%)
6( 8%)
III. GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
1. Giải pháp.
Phương pháp và hình thức dạy học môn GDCD rất phong phú, đa dạng,
bao gồm cả phương pháp dạy học và phương pháp giáo dục đạo đức như:nêu
gương, thuyết phục, khen thưởng,luyện tập, tổ chức sinh hoạt, giáo dục bằng
truyền thống…, bao gồm các phương pháp hiện đại: thảo luận nhóm, đóng vai,
giải quyết vấn đề, nghiên cứu trường hợp điển hình, trò chơi, dự án, động não…
và các phương pháp truyền thống:thuyết trình, đàm thoại, kể chuyện…. Mỗi
4
phương pháp dạy học đều có mặt tích cực và hạn chế riêng, phù hợp với từng
loại bài và đòi hỏi những điều kiện thực hiện riêng.Vì vậy, giáo viên không nên
phủ định hoặc lạm dụng phương pháp nào. Điều quan trọng là căn cứ vào nội
dung, tính chất của từng bài, căn cứ vào trình độ nhận thức của học sinh và năng
lực, sở trường của giáo viên, căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của lớp, của
trường mà lựa chọn và sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học một cách
hợp lý.
Đối với bản thân tôi, sau khi được dự các lớp tích hợp bảo vệ môi trường,
rèn luyện kĩ năng sống, đổi mới phương pháp giảng dạy…. và khi về trường
thực hành trên lớp, quả thực bản thân tôi rất lúng túng, bỡ ngỡ, học sinh tiếp thu
rất chậm khi sử dụng phương pháp mới (do điều kiện khách quan và chủ quan),
nên chưa phát huy nhiều về tính tích cực của học sinh và khâu dặn dò sau mỗi
tiết dạy chưa cụ thể sâu sát. Vài năm sau khi áp dụng phương pháp mới, đặc biệt
là phương pháp sắm vai và tổ chức trò chơi bản thân là giáo viên môn GDCD đã
có sự đầu tư nghiên cứu, có tích lũy được kinh nghiệm, bài học có nội dung
phong phú, phần hướng dẫn dặn dò sâu sát cụ thể hơn, nhắc nhở học sinh những
vấn đề nào cần đi sâu, những nội dung nào cần khai thác, xây dựng các hoạt
động phù hợp với bản thân học sinh. Học sinh tự đặt mình vào vị trí tự học, tự
diễn đạt trả lời, phần truyện đọc, tình huống, ở sách giáo khoa, ở phần dặn dò về
nhà của giáo viên. Khi vào lớp, dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh chủ
động hoạt động. Chính vì vậy, trong những năm gần đây, việc giảng dạy bộ môn
GDCD tương đối nhẹ nhàng và thoải mái, tiết dạy không còn nặng nề, gò bó…
Việc sắm vai và tổ chức trò chơi là một trong những phương pháp phát
huy tính tính cực của học sinh. Với 2 phương pháp này có nhiều ưu điểm giúp
các em linh hoạt, mạnh dạn phát biểu trước đám đông, phát huy được vốn kinh
nghiệm sống của bản thân… để phân tích, lý giải, tình huống, sự kiện thực tế, từ
đó các em rút ra bài học và khắc sâu kiến thức.
2. Biện pháp thực hiện.
2.1.Phương pháp đóng vai :
* Đặc điểm của phương pháp đóng vai: Đóng vai là phương pháp giáo
viên tổ chức cho học sinh thực hành làm thử một số cách ứng xử trong một tình
huống đạo đức hoặc pháp luật giả định.
* Tác dụng của phương pháp đóng vai: Khi sử dụng phương pháp đóng
vai trong bộ môn giáo dục công dân, một bộ môn có nhiều tình huống đạo đức,
pháp luật sẽ có những tác dụng sau:
- Phương pháp đóng vai gây được hứng thú và sự chú ý cho người học.
- Rèn cho học sinh tính mạnh dạn, tự tin khi đứng trước đông người.
- Đóng vai giúp học sinh thực hành những kĩ năng trong môi trường an
toàn, được giám sát trước khi xảy ra các tình huống thực.
5
- Đóng vai khích lệ thay đổi thái độ, hành vi của người học theo hướng
định trước. Ta có thể thấy ngay tác động và hiệu quả của lời nói hoặc việc làm
của các vai diễn.
- Phương pháp đóng vai buộc giáo viên và học sinh phải dành thời gian để
chuẩn bị bài trên lớp, điều đó sẽ nâng cao được hiệu quả giờ dạy, học bộ môn.
* Các bước tiến hành:Phương pháp đóng vai có thể thực hiện dưới dạng
hoạt cảnh tình huống để giới thiệu bài hay để tìm hiểu mục đặt vấn đề, để tìm
hiểu nội dung bài nội dung bài hoặc để củng cố bài học. Nghĩa là ở mỗi phần
của bài học chúng ta đều có thể sử dụng phương pháp đóng vai tuỳ theo nội
dung và mục đích của bài dạy và phương pháp sắm vai có thể áp dụng hầu hết
các bài trong môn GDCD lớp 8
* Để phương pháp đóng vai thực sự có hiệu quả ta cần tiến hành theo các bước:
Bước 1: Giáo viên giới thiệu tình huống vào cuối tiết học tuần trước để
học sinh các tổ nhóm xây dựng kịch bản và phân công sắm vai.
Bước 2: Thể hiện kịch bản (tình huống)
Bước 3:Giáo viên đặt câu hỏi
Bước 4: Học sinh trả lời nhận xét
Bước 5: Giáo viên nhận xét đánh giá, rút ra bài học.
* Một số ví dụ minh họa khi dạy các bài:
Bài 3: Tôn trọng người khác.
- GV đưa tình huống cho HS chuẩn bị ở nhà vào tiết trước.
- GV phân công học sinh sắm vai
- HS thể hiện tình huống
Tình huống: Cô giáo mới tốt nghiệp sư phạm về dạy trường THCS. Buổi
đầu vào lớp làm quen với học sinh, cô hỏi:
Cô: Các em hãy cho cô biết ba, mẹ các em làm nghề gì?
Tuấn: Thưa cô bố em là giám đốc công ty giày da, mẹ em là thư kí điện
máy ạ!
Hùng: Thưa cô bố em là kĩ sư nông nghiệp, mẹ là giáo viên ạ!
Hà: Cũng nói rất hồn nhiên. Thưa cô bố mẹ em đều là công nhân vệ sinh ạ!
Trong lớp bổng rộ lên những riếng cười. Hà ngơ ngác nhìn các bạn rồi
như hiểu ra, Hà rơm rớm nước mắt.
Cô: Bước đến bên đặt tay lên vai Hà âu yếm. Cảm ơn bố mẹ em những
người lao động đã giữ cho thành phố ta luôn sạch đẹp, không có nghề gì tầm
thường chỉ có những kẻ lười biếng mới đáng xấu hổ
Một không khí im lặng bao trùm cả lớp, những em cười to nhất lúc này
cúi mặt ngượng ngùng. Một em đứng dậy: Thưa cô chúng em thật có lỗi, chúng
em xin lỗi cô và bạn Hà
Giáo viên đặt câu hỏi:
6
- Em hãy phân tích thái độ thiếu tôn trọng người khác của các bạn trong
lớp 8A?
- Khi nhận ra lỗi mình các bạn đã làm gì?
- Qua tình huống này chúng ta rút ra bài học gì cho bản thân?
- Vì sao chúng ta phải tôn trọng người khác? Ý nghĩa?
học sinh trả lời và nhận xét
Giáo viên nhận xét kết luận và ghi nội dung bài.
Bài 12: Quyền và nghĩa vụ công dân trong gia đình
- Giáo viên đưa tình huống cho học sinh chuẩn bị ở nhà vào tiết trước.
- Giáo viên phân công học sinh sắm vai (học sinh suy nghĩ, chuẩn bị lời
thoại trong tình huống mà giáo viên đưa ra)
- Học sinh thể hiện tình huống.
Tình huống: Ông nội Minh ở quê ra chơi, cả nhà vui vẽ đón tiếp ông. Bố
mẹ mua quần áo, thức ăn ngon và đưa ông đi thăm cảnh đẹp ở nhiều nơi. Riêng
Minh rất khó chịu vì luôn phải nhắc nhỡ ông: Bỏ dép ngoài cửa, không nói to,
không tắt điện, mở xem tivi chương trình mà mình không thích…..
- Giáo viên đặt câu hỏi:
- Em có nhận xét gì về cách ứng xử của bố mẹ Minh đối với ông nôi?
- Thái độ của Minh đối với ông nội như thế nào? Đúng hay sai? Vì sao?
- Nếu em là Minh em sẽ làm gì?
- Quyền và nghĩa vụ của con cháu đối với ông bà là gì?
Học sinh trả lời và nhận xét
Giáo viên nhận xét kết luận và ghi nội dung bài
Bài 13: Phòng, chống tệ nạn xã hội
- Giáo viên đưa tình huống cho học sinh chuẩn bị ở nhà vào tiết trước.
Giáo viên phân công học sinh sắm vai.
- Học sinh thể hiện tình huống.
Tình huống: Thắng và Hòa chơi với nhau từ bé. Mẹ Hòa là người ghi lô
đề nên rủ Thắng chơi . Trúng vài lần thấy ham, Thắng dùng tiền học phí để chơi,
khi không còn tiền, Thắng lấy đồ gia đình đem bán lấy tiền chơi đề. Bố mẹ
Thắng biết đã cấm và trách mẹ Hòa, đồng thời báo với nhà trường và chính
quyền để có biện pháp giáo dục.
- Hòa và mẹ đã vi phạm như thế nào?
- Việc làm của bố mẹ Thắng đúng hay sai? Vì sao?
- Nếu là Thắng em sẽ xử lý như thế naò? Vì sao?
Học sinh trả lời và nhận xét
Giáo viên nhận xét kết luận và ghi nội dung bài
Lưu ý: Phương pháp này chúng ta có thể tổ chức sắm vai để giới thiệu bài,
có thể xen kẻ nội dung giữa bài hoặc ở cuối bài ở mục củng cố.
7
2.2. Phương pháp tổ chức trò chơi:
* Đặc điểm phương pháp tổ chức trò chơi:
Trong mỗi bài giáo viên cần tổ chức trò chơi để gây hứng thú, phát huy
được tính chủ động tích cực, nâng cao sự chú ý, rèn luyện kĩ năng ứng xử giao
tiếp, học sinh có thể tìm hiểu thêm về biểu hiện của chuẩn mực đạo đức, hay
hành vi thực hiện pháp luật hoặc củng cố kiến thức, bày tỏ những ước mơ, tương
lai, nguyện vọng của các em…
Căn cứ vào mục tiêu, nội dung bài học giáo viên sáng tạo trò chơi: Chúng
ta có nhiều cách tổ chức trò chơi như: “ nhanh tay, nhanh mắt”, “ hái hoa dân
chủ”, “ Tiếp sức”, “ thử làm nhà báo”, “ giải đáp ô chữ”, …..Nhưng với chuyên
đề này tôi giới thiệu 2 trò chơi cơ bản là: “ Tiếp sức”, “ thử làm nhà báo” vì trò
chơi này có thể áp dụng hầu hết các bài trong môn GDCD lớp 8.
* Tác dụng của phương pháp tổ chức trò chơi: Khi sử dụng phương pháp
tổ chức trò chơi trong bộ môn giáo dục công dân, có những tác dụng sau:
- Phương pháp tổ chức trò chơi giúp lớp học sôi nổi, và tạo sự chú ý cho
người học.
- Rèn cho học sinh tính mạnh dạn, tự tin của các em khi trình bày vấn đề
nào đó.
- Giáo viên biết cách điều chỉnh hành vi, suy nghĩ sai lệch, hướng các em
thắp sáng ước mơ.
- Giúp học sinh khắc sâu kiến thức và nhớ lại kiến thức đã học, đồng thời
các em tích cực hơn trong học tập.
- Tăng cường khả năng giao tiếp giữa học sinh với học sinh và giữa học
sinh với mọi người.
* Để phương pháp tổ chức trò chơi thực sự có hiệu quả ta cần quy định luật
chơi:
a. Đối với trò chơi tiếp sức:
+ Lớp học có thể chia làm 2 hoặc 4 nhóm (tùy theo đặc điểm của lớp), mỗi
nhóm cử 1 thành viên lên ghi biểu hiện sau đó chạy về chỗ để bạn khác tiếp tục
khi hết thời gian mà giáoviên quy định, nhóm nào tìm được nhiều biểu hiện thì
nhóm đó thắng.
+ Giáo viên quy định thời gian thảo luận tìm biểu hiện và thời gian chơi.
+ Giáo viên đặt câu hỏi.
+ Khi thời gian bắt đầu thì trò chơi được tiến hành.
Lưu ý: Phương pháp này chúng ta có thể tổ chức xen kẻ nội dung giữa bài
hoặc ở cuối bài ở mục củng cố.
Một số ví dụ minh họa khi dạy các bài:
Bài 3 : Tôn trọng người khác
- Giáo viên quy định luật chơi
8
- Giáo viên: Chia lớp làm 2 đội A và B (chia bảng làm 2 cột: cột A, cột B).
- Quy định thời gian
- Giáo viên đặt câu hỏi:Tìm những biểu hiện tôn trọng người khác và
thiếu tôn trọng người khác ở gia đình, nhà trường và xã hội?
- Học sinh tiến hành thi nhau tìm biểu hiện.
- Hết thời gian giáo viên tổng kết và tuyên dương đội giành chiến thắng
- Giáo viên giáo dục học sinh cần rèn luyện và phát huy tính tôn trọng
người khác ở mọi lúc mọi nơi, đồng thời phê phán những hành vi thiếu tôn trọng
người khác
Bài 4: Giữ chữ tín
- Giáo viên quy định luật chơi
- Giáo viên: Chia lớp làm 4 đội 1, 2, 3, 4 (chia bảng làm 4 cột ).
- Quy định thời gian.
- Giáo viên đặt câu hỏi:Tìm những biểu hiện giữ chữ tín và không giữ chữ
tín ?
- Học sinh tiến hành thi nhau tìm biểu hiện.
- Hết thời gian giáo viên tổng kết và tuyên dương đội giành chiến thắng.
- Giáo viên giáo dục học sinh biết coi trọng lòng tin của mọi người đối với
mình, biết giữ lời hứa…qua đó phê phán những hành vi không giữ chữ tín.
Bài 16: Quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn trọng tài sản người
khác.
- Giáo viên quy định luật chơi.
- Giáo viên: Chia lớp làm 4 đội 1, 2, 3, 4 (chia bảng làm 4 cột ).
- Quy định thời gian.
- Giáo viên đặt câu hỏi:Tìm những hành vi tôn trọng tài sản người khác?
- Học sinh tiến hành thi nhau tìm hành vi.
- Hết thời gian giáo viên tổng kết và tuyên dương đội giành chiến thắng.
- Giáo viên: đó là hành vi tôn trọng tài sản người khác. Vậy, vì sao chúng
ta phải tôn trọng tài sản người khác?
- Học sinh trả lời, giáo viên ghi nội dung bài.
b. Đối với trò chơi thử làm nhà báo:
+ Cử 1 em đại diện làm MC.
+ Học sinh có thể thay nhau làm nhà báo phỏng vấn các bạn .
+ Giáo viên gợi ý học sinh đặt câu hỏi khi phỏng vấn.
+ Học sinh được phỏng vấn đứng dậy trả lời những câu hỏi mà nhà báo
phỏng vấn.
+ Giáo viên nhận xét chung và dặn dò cho tiết sau.
Lưu ý: Phương pháp này chúng ta có thể tổ chức vào ở cuối bài ở mục
củng cố.
9
* Một số ví dụ minh họa khi dạy các bài:
Bài 13: Phòng chống tệ nạn xã hội
MC: Hôm nay lớp chúng ta có nhà báo……….... đến phỏng vấn chúng ta
về vấn đề phòng chống tệ nạn xã hội. Đề nghị chúng ta hoan nghênh.
Nhà báo: Xin chào các bạn!
- Bạn hiểu như thế nào về tệ nạn xã hội?
- Tác hại của tệ nạn xã hội đối với bản thân người mắc tệ nạn là gì?
- Vậy còn đối với gia đình và cộng đồng có tác hại như thế nào?
- Bạn có biết hiện nay địa phương ta có bao nhiêu người nhiễm HIV/
AIDS?
?.............................................................................................................. ..?
Lần lược học sinh lên trả lời,giáo viên nhận xét chung và dặn dò cho tiết
sau:
- Về học kĩ bài phòng chống tệ nạn xã hội.
- Về làm các bài tập còn lại trong sách giáo khoa.
- Giáo viên đưa tình huống:T là sinh viên năm thứ 2 của một trường đại
học. Mẹ bị liệt, bố lo kiếm sống để nuôi gia đình và hai đứa con ăn học. Nghĩ
rằng T là sinh viên nên T tự giác học tập. Thế nhưng, T lại bị bạn bè xấu rủ rê,
lôi kéo vào con đường nghiện ngập rồi nhiễm HIV. Căn bệnh thế kỉ đã cướp đi
tuổi thanh xuân của T.
- Giáo viên phân công học sinh tự xây dựng kịch bản và đặt câu hỏi dựa
trên tình huống để tiết sau sắm vai
Học sinh tìm hiểu trước HIV/ AIDS là gì? Những nguyên nhân nào dẫn
đến HIV/ AIDS?
Bài 15: Phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy nổ và các chất độc hại
MC: Hôm nay lớp chúng ta có nhà báo………...đến phỏng vấn chúng ta
về vấn đề phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy nổ và các chất độc hại. Đề nghị chúng
ta hoan nghênh.
Nhà báo:Xin chào các bạn!
- Bạn hãy cho biết nguyên nhân nào dẫn đến cháy nổ?
- Theo bạn tai nạn vũ khí cháy nổ và các chất độc hại dẫn đến hậu quả
như thế nào?
- Vậy ta có biện pháp gì để ngăn ngừa hậu quả trên?
-.............................................................................?
Lần lược học sinh lên trả lời, giáo viên nhận xét chung và dặn dò cho tiết
sau:
- Về học kĩ bài phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy nổ và các chất độc hại.
- Về làm các bài tập còn lại trong sách giáo khoa.
10
- Giáo viên đưa tình huống:Bình 13 tuổi mượn xe đạp của chị gái đi học,
do không có tiền chơi điện tử. Bình đã đặt chiếc xe đạp ở tiệm cầm đồ để lấy
tiền chơi điện tử.
- Giáo viên phân công học sinh xây tự dựng kịch bản và đặt câu hỏi dựa
trên tình huống để tiết sau sắm vai
- Học sinh tìm hiểu trước: Công dân có những quyền sở hữu gì? Tìm
những ví dụ về quyền sở hữu của công dân?
Bài 18: Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân
MC: Hôm nay lớp chúng ta có nhà báo………..đến phỏng vấn chúng ta
về quyền khiếu nại tố cáo của công dân. Đề nghị chúng ta hoan nghênh.
Nhà báo:Xin chào các bạn!
- Theo bạn biết khi nào công dân chúng ta có quyền khiếu nại, khi nào có
quyền tố cáo?
- Chúng ta có thể khiếu nại, tố cáo dưới hình thức nào?
- Pháp luật nước ta có những quy định như thế nào về quyền khiếu nại, tố
cáo?
- …………………………………………………….?
Lần lượthọc sinh lên trả lời, giáo viên nhận xét chung và dặn dò cho tiết
sau:
- Về học kĩ bài quyền khiếu nại, tố cáo của công dân.
- Về làm các bài tập còn lại trong sách giáo khoa.
- Giáo viên đưa tình huống:Em M học giỏi, ngoan, được thầy cô và bạn bè
quý mến. H là bạn cùng tổ đã ghen ghét và viết những tờ giấy nói xấu M, dán
lên chổ ngồi M, lên tường, lên bàn giáo viên….
- Giáo viên phân công học sinh xây dựng từ kịch bản và đặt câu hỏi dựa
trên tình huống để tiết sau sắm vai.
- Học sinh tìm hiểu trước thế nào là quyền tự do ngôn luận? Công dân sử
dụng quyền tự do ngôn luận như thế nào?
c. Đối với trò chơi "Trò chuyện cuối tuần".
- Trò chơi này tập cho các em luôn tự tin, rất thích mình được làm người
lớn, là những nhân vật thành đạt trong cuộc sống. Qua trò chơi, các em tự rút bài
học kinh nghiệm cho bản thân.
- Cách tiến hành trò chơi:
+ Chọn 1 học sinh dẫn chương trình.
+ Chọn các nhân vật chính để thực hiện trò chơi.
+ Kết thúc giáo viên tuyên dương các nhân vật thực hiện trò chơi và rút ra
bài học kinh nghiệm.
11
Tải về để xem bản đầy đủ
19 trang
22/07/2024
1550
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua phương pháp sắm vai và tổ chức trò chơi môn GDCD lớp 8", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_phat_huy_tinh_tich_cuc_cua_hoc_sinh_thong_qua_phuong_ph.docx
