SKKN Nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 bằng việc xây dựng nề nếp học tập cho học sinh
Để hoạt động học tập diễn ra tốt đẹp, thì không chỉ có bản thân học sinh nỗ lực là đủ mà quan trọng nhất là vai trò của người giáo viên chủ nhiệm. Việc từng bước rèn luyện nề nếp học tập, ý thức kỷ luật, thái độ giao tiếp với thầy cô, bạn bè, trong gia đình và ngoài xã hội... rất nhiều điều cần có sự tận tâm của người giáo viên chủ nhiệm lớp.
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VẠN NINH
TRƯỜNG TIỂU HỌC VẠN THỌ 1
SÁNG KIẾN
NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 1A,
TRƯỜNG TIỂU HỌC VẠN THỌ 1 BẰNG VIỆC XÂY DỰNG
NỀ NẾP HỌC TẬP CHO HỌC SINH
Tác giả: Phạm Thị Lệ Hà
Năm học 2018 - 2019
1
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Lý do chọn đề tài:
Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng cho việc hình thành những cơ sở ban
đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và các kĩ
năng cơ bản của học sinh. Những gì thuộc về tri thức và kĩ năng, về hành vi và
nhân tính… được hình thành và định hình ở học sinh tiểu học sẽ theo suốt cuộc
đời mỗi người, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ
nghĩa.
Trong đó, lớp Một là lớp đầu cấp của bậc Tiểu học. Từ hoạt động vui chơi
là chính của lớp Mẫu giáo, các em chuyển sang hoạt động học tập là chủ đạo của
lớp Một. Đây là một bước ngoặc quan trọng trong cuộc đời của các em. Các em
phải làm quen với một môi trường có sự thay đổi hoàn toàn cả về sinh hoạt cũng
như hình thức học tập. Quá trình chuyển đổi hoạt động chủ đạo sẽ gây cho các
em rất nhiều khó khăn, đòi hỏi các em phải có những kiến thức, kĩ năng cơ bản
và thái độ nhất định mới vượt qua được.
Để hoạt động học tập diễn ra tốt đẹp, thì không chỉ có bản thân học sinh
nỗ lực là đủ mà quan trọng nhất là vai trò của người giáo viên chủ nhiệm. Việc
từng bước rèn luyện nề nếp học tập, ý thức kỷ luật, thái độ giao tiếp với thầy cô,
bạn bè, trong gia đình và ngoài xã hội... rất nhiều điều cần có sự tận tâm của
người giáo viên chủ nhiệm lớp.
Đi đôi với việc nâng cao chất lượng học tập, công tác xây dựng nề nếp
cho học sinh là một trong những nhiệm vụ trọng yếu hàng đầu của người giáo
viên tiểu học. Thực tế, nếu học sinh không có nề nếp thì việc giáo dục và dạy
học trên lớp sẽ không đạt hiệu quả cao. Nề nếp học tập của học sinh lớp Một là
một trong những vấn đề quan trọng hơn hết. Muốn các em có nề nếp trong học
tập, người giáo viên phải uốn nắn, rèn giũa cho các em ngay từ khi bước chân
vào ngưỡng cửa nhà trường. Nếu ngay từ lớp Một được rèn nề nếp trong học tập
một cách nghiêm túc và có hiệu quả thì ở các lớp sau các em cũng sẽ là những
học sinh có nề nếp học tập tốt, tạo bước đi vững chắc cho các em trong việc học
tập ở các lớp trên và tạo tiền đề cho việc rèn luyện, phấn đấu thành người công
dân có ích cho đất nước sau này.
Chính vì vậy, việc rèn nề nếp cho học sinh tiểu học nhất là học sinh lớp
Một là một việc làm rất cần thiết đối với một người giáo viên tiểu học cấp Tiểu
học.
Bản thân tôi công tác trong ngành sư phạm đã được 10 năm, và cũng 10
năm là một giáo viên chủ nhiệm lớp Một. Qua quá trình công tác và sự tích cực
tự bồi dưỡng, học tập các bạn đồng nghiệp, tôi đã có một số kinh nghiệm về
công tác chủ nhiệm lớp, đặc biệt là kinh nghiệm rèn nề nếp cho học sinh lớp
Một.
Xuất phát từ những yếu tố trên, tôi xin chia sẻ sáng kiến: “Nâng cao hiệu
quả công tác chủ nhiệm lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 bằng việc xây
dựng nề nếp học tập cho học sinh”.
2
2. Lịch sử đề tài:
Đề tài được hình thành dựa trên những biện pháp rèn nề nếp học tập môn
Tiếng Việt cho học sinh lớp Một. Sau đó, qua quá trình học hỏi, bản thân tôi tích
góp và học hỏi thêm nhiều biện pháp khác nhau để rèn nề nếp học tập cho học
sinh lớp Một nhằm nâng cao công tác chủ nhiệm lớp.
3. Mục đích nghiên cứu đề tài:
Với đề tài sáng kiến kinh nghiệm này, mục đích nghiên cứu của bản thân
tôi là:
- Giới thiệu một số giải pháp của bản thân và đồng nghiệp đã làm nhằm
xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1.
- Giúp học sinh lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 có những nề nếp và
thói quen tốt trong học tập, từ đó làm nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện
năng lực, phẩm chất của học sinh cũng là nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ
nhiệm lớp.
4. Nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu:
4.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về vấn đề các biện pháp xây dựng nề nếp học
tập cho học sinh lớp 1
- Khảo sát đánh giá thực trạng nề nếp học tập ban đầu của học sinh lớp
1A.
- Đề xuất những giải nhằm xây dựng nề nếp học tập tốt cho học sinh lớp
1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: nghiên cứu đặc điểm tâm lí của học
sinh lớp Một.
- Phương pháp điều tra quan sát: qua phương pháp này, điều tra quan sát
được thực tiễn việc xây dựng nề nếp cho học sinh lớp Một có những thuận lợi và
khó khăn gì để tiến hành lựa chọn giải pháp thay thế.
- Phương pháp thực nghiệm: ứng dụng những giải pháp của bản thân vào
thực tế, qua đó khắc phục hạn chế trong các lần ứng dụng.
- Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm: tổng hợp, ghi chép các kinh
nghiệm đã được đồng nghiệp thực hiện và kinh nghiệm qua các lần thực nghiệm.
5. Giới hạn (phạm vi) nghiên cứu:
3
- Nội dung: giải pháp xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1A,
Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp.
- Thời gian: từ tháng 9 năm học 2017-2018 đến tháng 11, năm học 2018-
2019
- Đối tượng áp dụng: học sinh lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1.
6. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu:
Sáng kiến “Nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1A, Trường Tiểu
học Vạn Thọ 1 bằng việc xây dựng nề nếp học tập cho học sinh” là một trong
những sáng kiến nói riêng về công tác chủ nhiệm lớp được tích góp những kinh
nghiệm có sẵn từ rất lâu. Nội dung sáng kiến chưa được công khai dưới nhiều
hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hay bất cứ hình thức nào khác; không
trùng với nội dung và giải pháp trước đó.
Kết quả nghiên cứu mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác chủ nhiệm
của bản thân tôi trong những năm vừa qua.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
1.1. Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh Tiểu học:
Bước vào ngưỡng cửa lớp Một của bậc Tiểu học là bước ngoặc lớn trong
đời sống của trẻ, các em tiến hành hoạt động học mang tính chất lớp-bài hơn.
Trong giai đoạn này, nhân cách của trẻ nhìn chung mang tính chất “phẳng lặng”,
“êm đềm”, tuy nhiên sự hình thành nhân cách của các em lại diễn ra khá rõ nét.
Người giáo viên chủ nhiệm cần nắm vững để thuận lợi cho việc rèn luyện, giáo
dục học sinh lớp Một.
Theo tâm lí học lứa tuổi, nhân cách của trẻ lứa tuổi 6-7 tuổi có những đặc
điểm sau:
- Về tính cách:
+ Nhìn chung các em ở lứa tuổi có nhiều nét tính cách tốt như lòng vị tha,
tính ham hiểu biết, hồn nhiên, chân thật, rất cả tin vào người khác, đặc biệt là tin
vào thầy cô giáo. Song, những tính cách có thể được bộc lô khác nhau, chưa ổn
định, như: có em thì nhút nhát, có em lại mạnh dạn, ...
+ Hành vi của các em đa số mang tính tự phát, nguyên nhân là do sự điều
chỉnh ý chí đối với hành vi của lứa tuổi còn yếu. Dẫn đến một số em thường
bướng bỉnh và thất thường. Chính vì vậy, có đôi lúc người giáo viên lại cho rằng
hành vi của các em là “vô kỉ luật”.
+ Tính hay bắt chước cũng là một đặc điểm nổi bật của lứa tuổi này. Các
em có thể bắt chước cái tốt nhưng cũng dễ bắt chước cái xấu, ... Cho nên người
giáo viên chủ nhiệm cần nắm bắt đặc điểm này để uốn nắn, giáo dục các em trở
nên tốt hơn.
4
+ Trẻ em trong giai đoạn này còn rất ham thích lao động, muốn giúp đỡ
người lớn làm những công việc. Tính ham muốn lao động nếu người giáo viên
chủ nhiệm biết khai thác sẽ rèn luyện cho các em những phẩm chất tốt đẹp như
tính kỉ luật, sự cần cù, khả năng sáng tạo, ...
- Về nhu cầu nhận thức:
+ Nhu cầu nhận thức là một trong những nhu cầu về tinh thần. Đối với
học sinh tiểu học, nhu cầu này có ý nghĩa quan trọng đặc biệt đối với sự phát
triển của trí tuệ. Vào học lớp Một, các em có nhu cầu tìm hiểu những sự việc
riêng lẻ, những hiện tượng riêng biệt, chẳng hạn như: “cái đó là cái gì?”, ...
+ Có những trường hợp trẻ không có nhu cầu nhận thức, gặp trường hợp
này, người giáo viên có trách móc, bắt buộc, dọa nạt, ... đều không làm cho trẻ
chăm học được. Mà sẽ tìm hiểu xem trẻ có nhu cầu học tập ở trong hoạt động
nào khác.
Nắm được những đặc điểm trên, ngay từ đầu bậc học, người giáo viên chủ
nhiệm phải hình thành nhu cầu nhận thức cho học sinh.
- Về tình cảm:
Đối với học sinh Tiểu học, tình cảm là một mặt quan trọng trong đời sống
tâm lí, có vị trí đặc biệt gắn liền nhận thức với hành động. Tình cảm của các em
có nhữg đặc điểm sau:
+ Xúc cảm, tình cảm của các em gắn liền với đặc điểm trực quan, hình
ảnh cụ thể. Do đó, những bài giảng có minh họa tranh ảnh, ... đều làm cho các
em hứng thú, tích cực.
+ Các em rất dễ xúc động, khó kìm hãm xúc cảm và khó kìm chế tình cảm
của mình.
+ Tình cảm của các em còn mỏng manh, chưa bền vững.
+ Tình cảm của các em ở cấp Tiểu học phải luôn được củng cố trong
những hoạt động cụ thể.
Dựa trên những hiểu biết về đặc điểm tình cảm của các em, người giáo
viên chủ nhiệm có thể có những phương pháp trong việc giáo dục đạo đức, tình
cảm cho các em tốt hơn.
Tóm lại, trên cơ sở những lí luận về tâm lí học, người giáo viên chủ
nhiệm sẽ có những kiến thức cơ bản để giải quyết được mọi vấn đề, nhằm giáo
dục học sinh, đồng thời rèn luyện nề nếp học tập tốt nhất.
1.2. Tầm quan trọng của việc xây dựng nề nếp ban đầu cho học sinh lớp
Một:
- Giáo dục đạo đức là một mặt của hoạt động giáo dục trong nhà trường
nhằm mục tiêu hình thành ở trẻ các giá trị đạo đức ứng với các nguyên tắt đạo
đức, xây dựng cho trẻ những tính cách nhất định, giúp cho các em có nhận thức
khoa học và hành vi ứng xử đúng mực trong các mối quan hệ với tự nhiên, với xã
hội, với mọi người xung quanh, với cộng đồng và với chính mình.
5
- Việc xây dựng nề nếp cho học sinh cũng là việc giáo dục đạo đức cho
các em. Đây là yếu tố quan trọng để hình thành nhân cách của một con người.
Trong trường học, giáo dục nề nếp, đạo đức là phạm trù giáo dục được đặt lên
hàng đầu. Riêng, đối với học sinh tiểu học, giáo dục nề nếp tác phong, các em
luôn được người thầy quan tâm. Bởi, bậc học này, độ tuổi các em còn rất nhỏ,
các em dễ dàng học được điều tốt và cũng dễ dàng nhiễm điều xấu. Chính vì
vậy, ngay từ đầu lớp Một, người giáo viên phải biết dạy bảo, uốn nắn các em trở
thành những những có nề nếp tốt và duy trì được nề nếp trong suốt cả quá trình
học tập và rèn luyện của các em qua các cấp học, bậc học.
- Đây là một quá trình lâu dài, phức tạp, đòi hỏi công phu, kiên trì, lặp đi
lặp lại trong nhiều. Nhà giáo dục phải lưu ý đặc biệt đến việc làm sao cho học
sinh trong quá trình lĩnh hội những yêu cầu giáo dục có thể chuyển hoá thành
những yêu cầu của chính mình. Có như vậy những yêu cầu đạo đức từ ngoài
đưa vào mới trở thành những nhu cầu bên trong của chính cá nhân học sinh, tạo
được nề nếp ngay từ đầu cấp Tiểu học.
1.3. Vị trí vai trò của giáo viên chủ nhiệm:
- Giáo viên chủ nhiệm là người được hiệu trưởng bổ nhiệm trong số
những giáo viên có kinh nghiệm và có uy tín.
- Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức các hoạt động giáo dục trong lớp,
các hoạt động tập thể và chịu trách nhiệm trước hiệu trưởng về công tác giáo
dục đạo đức, lối sống và chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt của lớp mình được
quy định tại Quyết định số 16/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo về việc Ban hành Chương trình giáo dục phổ thông.
- Giáo viên chủ nhiệm có vai trò quan trọng trong việc giáo dục học sinh,
là người đại diện Hiệu trưởng quản lý hoạt động học tập, sinh hoạt của một lớp
học trong nhà trường.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp chiếm vị trí trung tâm, trụ cột trong quá trình
giáo dục, rèn luyện học sinh, là linh hồn của lớp học, là cố vấn đáng tin cậy dẫn
dắt, định hướng, giúp học sinh biết vươn lên, tự hoàn thiện và phát triển nhân
cách.
- Chất lượng giáo dục học sinh cao hay thấp do giáo viên chủ nhiệm lớp
quyết định. Sự phát triển toàn diện, sự đi lên của tập thể lớp đều có vai trò quan
trọng của giáo viên chủ nhiệm.
Như vậy, thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp là trong đó đã xây dựng
được một lớp học có nề nếp, có thói quen học tập tốt, phát huy được tính chủ
động, tích cực học tập của học sinh, góp phần vào việc đổi mới phương pháp
dạy học hiện nay nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
2. Thực trạng của vấn đề:
2.1. Thực trạng chung:
a.Thuận lợi:
6
- Được sự quan tâm, động viên to lớn của ban giám hiệu nhà trường trong
công tác chủ nhiệm lớp Một.
- Bản thân cũng đã có kinh nghiệm chủ nhiệm nhất định, góp phần làm
nâng cao chất lượng chủ nhiệm lớp qua các năm học.
- Theo công văn số 9832/BGDĐT-GDTH ngày 01/9/2006 của Bộ Giáo
dục và Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện chương trình các môn học lớp Một,
qui định những tuần học đầu tiên một số môn học có những tiết làm quen với
học sinh, ổn định nề nếp lớp… Đây cũng là khoản thời gian giúp giáo viên xây
dựng nề nếp học tập cho học sinh để các em có những thói quen tốt, có ý thức
tiếp thu những kiến thức mới tốt hơn trong tất cả các môn học.
- Ngoài ra, bước vào lớp Một, các em còn được tham gia 01 tuần lễ làm
quen. Trong thời gian này cũng là thời gian giúp người giáo viên chủ nhiệm xây
dựng thói quen, nề nếp học tập, sinh hoạt cho các em.
- Đa số phụ huynh học sinh quan tâm đến việc học tập đầu cấp Tiểu học
của con em mình. Bên cạnh đó, còn được sự quan tâm chung của các lực lượng
trong và ngoài nhà trường.
- Điều kiện Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 luôn là một trường học có đa số
học sinh lễ phép vâng lời, nhà trường đặc biệt quan tâm đến nề nếp và chất
lượng học tập của học sinh.
b. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi, công tác chủ nhiệm lớp Một luôn gặp nhiều
khó khăn. Có thể kể đến những khó khăn như sau:
- Do sự thay đổi hoàn toàn về môi trường cũng như hình thức học tập, các
em chưa kịp thời thích nghi, vẫn còn hoạt động vui chơi là chủ yếu. Chính vì
vậy, nếu người giáo viên không khéo léo, những ngày đầu học tập sẽ gây áp lực
cho trẻ, dễ làm trẻ chán và nghỉ học dài ngày. Đây là một trong những vấn đề
nan giải mà các giáo viên thường gặp phải, gây khá nhiều khó khăn cho việc dạy
học và giáo dục nề nếp cho học sinh.
- Về mặt tâm lí học, tính cách của trẻ cũng chưa ổn định, chưa mang tính
bền vững. Điều này tạo ra không ít trở ngại cho người giáo viên.
- Trình độ nhận thức của các em cũng không đồng đều, làm cho người
giáo viên phải vận dụng nhiều phương pháp trong việc giáo dục, rèn luyện nề
nếp cho lớp học.
- Một số đông gia đình các em do điều kiện kinh tế và trình độ nhận thức
còn nhiều hạn chế nên chưa có sự quan tâm nhiều và đúng đắn đến việc chuẩn bị
và rèn luyện về nề nếp học tập ở nhà cho con em, cũng như phối hợp với giáo
viên trong việc giáo dục học sinh ở trường, lớp.
2.2. Thực trạng lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1:
Qua 2 tuần thực dạy, tôi theo dõi và khảo sát nề nếp học tập của học sinh
lớp 1A kết quả như sau:
7
- Bước vào đầu năm học, các em thiếu nhiều kĩ năng cơ bản như chào hỏi
giáo viên, giới thiệu bản thân, xếp hàng ra vào lớp, ngồi học chưa đúng tư thế, ...
- Trong các tiết học, khả năng tập trung chú ý của học sinh còn hạn chế,
chỉ khoảng 15-20 phút là các em không còn tập trung, bắt đầu làm việc riêng, ...
- Ngoài ra, các em còn bở ngỡ với nhiều hoạt động mới lạ, như: đánh
trống truy bài, xếp hàng, chào cờ, tập thể dục, múa hát tập thể giữa giờ, ...
- Đặc biệt là các kĩ năng cơ bản trong học tập như: giơ tay phát biểu bài,
trả lời câu hỏi, cách sử dụng bảng theo hiệu lệnh thước, cách cầm sách, tư thế
viết bài, ... cũng đều mới lạ mà trẻ phải bắt đầu làm quen ngay từ vào lớp Một.
- Một số kĩ năng trẻ lớp Một chưa có, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm
phải rèn luyện như: chuẩn bị sách vở, dụng cụ học tập, bảo quản đồ dùng dạy
học, ...
Cụ thể qua bảng khảo sát sau:
STT
Nhóm đối tượng học sinh
Số lượng
20/24 HS
21/24 HS
1
2
Nhóm học sinh không biết cách đưa tay phát biểu
Nhóm học sinh thường xuyên quên mang sách vở, đồ
dùng học tâp.
3
Nhóm học sinh không biết sắp xếp sách vở đồ dùng
học tập ngăn nắp, khoa học, không biết cách bảo
quản sách vở, đồ dùng.
21/24 HS
4
5
6
Nhóm học sinh thường xuyên không chuẩn bị bài
trước khi đến lớp.
21/24 HS
24/24 HS
22/24 HS
Nhóm học sinh không có thói quen làm theo hiệu
lệnh của giáo viên.
Nhóm học sinh không biết cách đưa bảng con, đưa
đồ dùng
Những khó khăn trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, có thể kể đến như:
- Trước hết là do học sinh chưa có nề nếp học tập đúng đắn, phù hợp.
- Học sinh chưa có thói quen và một số kĩ năng trong hoạt động học tập.
- Các em chưa tự ý thức việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập, sử dụng
bảng con, đồ dùng học tập...
- Nề nếp sinh hoạt trong gia đình cũng ảnh hưởng không nhỏ đến nề nếp
học tập.
8
- Một số phụ huynh học sinh chưa thực sự chưa thấy hết vị trí, tầm quan
trọng của việc xây dựng nề nếp học tập nên chưa quan tâm đúng mức, chưa
chuẩn bị tâm lí, tư tưởng để học sinh bước vào lớp Một.
Với thực trạng trên, tôi nhận thấy việc trước mắt cần làm là xây dựng cho
trẻ một nề nếp học tập ngay từ mới vào lớp Một, như lời đúc kết của ông bà ta
đã nói:
“Uốn cây từ thuở còn non
Dạy con từ thuở hãy còn thơ ngây”
Nề nếp học tập ngay từ buổi đầu tiên sẽ là nền tảng cho một chặng đường
học tập bậc Tiểu học và bước tiếp các cấp học khác để trưởng thành trở thành
người chủ tương lai của đất nước.
3. Các biện pháp đã tiến hành giải quyết vấn đề:
3.1. Tạo các mối quan hệ tốt ngay từ ngày đầu:
- Trước hết, bản thân tôi cần xây dựng tốt mối quan hệ giữa thầy và trò:
+ Phải niềm nở, vui vẻ và chân thành với các em.
+ Thể hiện tình cảm dịu dàng, yêu thương, chăm sóc các em, tuy nhiên
cần lưu ý vừa nhẹ nhàng nhưng cũng vừa cứng rắn, cương quyết để tạo cho các
em luôn gần gũi, yêu mến thầy cô nhưng cũng tôn trọng thầy cô giáo.
+ Tôn trọng, đối xử bình đẳng với tất cả học sinh, đặc biệt quan tâm đến
mọi hoàn cảnh, tìm hiểu tâm lí và nhu cầu riêng của từng em học sinh.
+ Ngoài ra, cần xây dựng cho bản thân những thái độ, đạo đức và hành vi
đúng đắn với chuẩn mực. Điều này thât sự quan trọng vì trẻ trong lứa tuổi này
luôn yêu thích cái tốt và bắt chước người mà trẻ “thần tượng”, chính vì thế, các
em càng thêm yêu mến, tin tưởng tuyệt đối vào người giáo viên. Đây sẽ là điều
kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc giáo dục các em.
Tóm lại với bản lĩnh cá nhân cùng với tình yêu trẻ, lòng bao dung, bản
thân tôi luôn tạo được mối quan hệ tốt với học sinh của mình. Đây là việc làm
mà tôi luôn đặt lên hàng đầu khi làm công tác chủ nhiệm.
- Tiếp theo, cần xây dựng mối quan hệ tốt giữa trò với trò:
+ Ngay từ ngày đầu, để thuận lợi cho công tác chủ nhiệm của mình, tôi
xây dựng nên một mối quan hệ đoàn kết, thương yêu nhau trong tập thể lớp học
với nhiều hình thức như: xây dựng vòng tay bè bạn, đôi bạn cùng tiến, nhóm bạn
học tốt, ... để các em gần gũi và biết giúp đỡ lẫn nhau.
+ Việc sắp xếp vị trí ngồi cho từng thành viên cũng là vấn đề cần quan
tâm. Sự sắp xếp đó còn thùy thuộc vào nhiều yếu tố như dựa vào đặc điểm của
học sinh, khả năng học tập của các em, có thể dựa vào sở thích của các em (nếu
giáo viên cảm thấy hợp lí), nhằm tạo cho các em sự thoải mái, cảm giác vui vẻ
trước khi học tập. Việc sắp xếp chỗ ngồi còn được thay đổi theo thời gian cho
thích hợp.
9
+ Tiếp theo, là lựa chọn ra những cán sự lớp có đủ năng lực để quản lí lớp
học, hình thành nên các nhóm, tổ cho các hoạt động. Điều này sẽ giúp người
giáo viên bớt nhiệm vụ quản lí lớp học, thay vào đó phát huy tính tích cực của
ban cán sự lớp, sự nổ lực của các nhóm tổ.
- Một mối quan hê mà người giáo viên chủ nhiệm còn phải thiết lập nữa là
mối quan hệ với phụ huynh học sinh:
+ Khi nhận lớp, bản thân tôi luôn chủ động tìm hiểu từng hoàn cảnh gia
đình, tìm hiểu độ quan tâm của từng gia đình đối với việc học tập của các em.
+ Tôn trọng, hòa nhã với tất cả các phụ huynh, không phân biệt đối xử
hay kì thị phụ huynh dù ở hoàn cảnh nào.
Với các mối quan hệ trên, qua các năm chủ nhiệm lớp, bản thân tôi luôn
nhận được sự yêu thương từ phía học sinh, sự tín nhiệm từ phía phụ huynh học
sinh và nhà trường. Đây cũng là nền tảng vững chắc cho một kế hoạch giáo dục
và rèn luyện nề nếp học tập cho học sinh lớp tôi chủ nhiệm.
3.2. Xây dựng trật tự và các quy định chung của lớp học:
- Bản thân tôi luôn quan niệm một lớp học đạt kết quả cao thì điều đầu
tiên là phải trật tự, có nề nếp. Để giữ gìn trật tự lớp học, tôi đã sử dụng các biện
pháp sau:
+ Trong tiết học đầu tiên, tôi quy định luôn cho học sinh khi cô nói là trò
phải tuyệt đối lắng nghe, có ý kiến cần giơ tay để xin phép nói, không được nói
leo.
+ Tôi luôn đề cao vai trò của Hội đồng tự quản lớp, phân công cho các
Trưởng ban quan sát, bảo quản trật tự lớp học. Với tôi, những học sinh mất trật
tự nhất đều được tôi phân công làm cán sự trật tự lớp học. Qua đó, các em vừa
có ý thức sửa chữa vừa động viên giúp đỡ các bạn khác trật tự hơn.
+ Cùng các thành viên trong lớp xây dựng các nội quy chung của lớp học
ngay từ tuần lễ làm quen. Các nội quy đó vừa phù hợp với nội quy chung của
nhà trường, Đội và phù hợp với lớp học. Sau khi đã thống nhất, giáo viên lưu lại
bằng cách đánh máy, in cho từng thành viên một bảng để ghi nhớ. Sau này, cứ
mỗi tuần đến tiết sinh hoạt lớp, Ban cán sự đánh giá chung tất cả các mặt hoạt
động, tuyên dương khen thưởng những các nhân thực hiện đúng nội quy, phê
bình những cá nhân chưa có ý thức trong việc thực hiện đúng nội quy đề ra.
3.3. Xây dựng nề nếp học tập ở các môn học tại lớp:
- Để xây dựng được nề nếp học tập, việc làm đầu tiên là người giáo viên
cần nắm rõ khả năng học tập của từng em, phân loại nhóm học sinh để có giải
pháp rèn luyện cụ thể.
- Quy định chung về các loại đồ dùng học tập:
+ Các loại sách giáo khoa luôn được bao bọc sạch sẽ, gọn gàng.
10
+ Các loại vở được quy định màu bao riêng để học sinh chưa đọc được chữ
vẫn biết được tên các loại vở, chẳng hạn: vở Toán bao màu xanh da trời, vở Tập viết
bao màu đỏ, vở Chính tả bao màu vàng, ...
+ Các loại đồ dùng khác như viết, thước, màu tô để vào cặp ở một ngăn ngoài
cùng dễ dàng lấy ra, cất vào.
- Để giúp các em có ý thức bảo quản đồ dùng dạy học, tôi đưa ra một số giải
pháp nhằm xây dựng nề nếp giữ gìn sách vở đồ dùng học tập như sau:
+ Hướng dẫn, uốn nắn cho học sinh cách cầm sách không bị bẻ gáy, không bị
quăn góc, không viết, vẽ bậy vào sách.
+ Khi viết, hướng dẫn học sinh tư thế ngồi viết, cách cầm bút đúng cách,
không được ấn mạnh tay sẽ gãy ngòi, hoặc làm rách vở, không tỳ tay làm làm quăn
mép vở,….
+ Giáo viên thường xuyên kiểm tra sách vở đồ dùng học tập của học sinh mỗi
tuần hai lần.
- Trước khi dạy các môn học, giáo viên cần quy định các kí hiệu cho từng
môn học cụ thể, như:
+ Cách lấy đồ dùng học tập theo đúng kí hiệu.
+ Cách viết bảng, tay giơ bảng, hạ bảng theo hiệu lệnh thước.
+ Các kí hiệu lấy bảng con (b), cất bảng (c), khoanh tay lên bàn (x), im
lặng (!), ...
+ Kí hiệu đánh vần, đọc trơn, phân tích.
+ Khi giáo viên hay học sinh đọc bài, các học sinh khác phải dùng tay chỉ
vào sách giáo khoa hoặc nhìn lên bảng.
+ Rèn cho học sinh thói quen đọc bài nối tiếp theo dãy.
+ Cách ngồi theo nhóm, làm việc nhóm bằng hiệu lệnh thước.
+ Cách giơ tay phát biểu bài, cách trả lời câu hỏi: Thưa cô, ...
+ Cách trình bày vở hợp lí cho từng môn học.
- Trong các giờ sinh hoạt như hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt sao,
chào cờ, giáo viên cần tiến hành cho học sinh theo các bước đúng quy trình,
đúng nội dung, đảm bảo trật tự.
Tóm lại, nếu giáo viên xây dựng tốt các nội quy và rèn luyện dần cho trẻ
thực hiện các nộ quy trên sẽ tạo được nề nếp học tập tốt và hiệu quả giảng dạy
rất cao, học sinh lĩnh hội đầy đủ những kiến thức, kĩ năng cần thiết trong từng
tiết học, môn học.
3.4. Xây dựng nề nếp học tập ở nhà:
Xây dựng nề nếp học tập ở nhà là một phần quan trọng trong vấn đề
hình thành nề nếp học tập cho học sinh lớp Một.
11
Tải về để xem bản đầy đủ
19 trang
20/10/2024
460
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1A, Trường Tiểu học Vạn Thọ 1 bằng việc xây dựng nề nếp học tập cho học sinh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_nang_cao_hieu_qua_cong_tac_chu_nhiem_lop_1a_truong_tieu.doc
