SKKN Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn học hát cho học sinh lớp 2 tại trường Tiểu học

UBND QUẬN THANH XUÂN

TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRÃI

¬

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y

Ph©n m«n häc h¸t cho häc sinh líp 2

T¹i tr êng tiÓu häc

Tên tác giả

: Nguyễn Thị Thùy Dương

Lĩnh vực/ Môn : Âm nhạc

Cấp học

: Tiểu học

Năm học 2017 - 2018

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

PhÇn i: ®Æt vÊn ®Ò

1. LÝ do chän ®Ò tµi:

¢m nh¹c lµ mãn quµ tÆng v« gi¸ dµnh cho tÊt c¶ mäi ng êi, ©m nh¹c

kh«ng cã sù ph©n biÖt vÒ giíi tÝnh, s¾c téc, t«n gi¸o, giµ hay trÎ vµ cµng kh«ng

cã sù ph©n biÖt gi÷a nh÷ng ng êi cã n¨ng khiÕu ©m nh¹c hay kh«ng cã n¨ng

khiÕu ©m nh¹c. ¢m nh¹c ®· ®Ó l¹i trong lßng ng êi nh÷ng kho¶ng l¾ng v« cïng

ý nghÜa, nã cã thÓ lµm niÒm vui ® îc nh©n lªn gÊp béi, ng îc l¹i, ©m nh¹c còng

sÏ lµm v¬i ®i nh÷ng nçi buån nÆng trÜu, lµm dÞu ®i nh÷ng c¨ng th¼ng trong cuéc

sèng th êng ngµy, ®Ó t×nh ng êi ® îc lªn ng«i víi ®Çy ¾p t×nh th ¬ng, lµ ®éng

lùc lµm cho con ng êi sÏ ngµy cµng h íng thiÖn. Løa tuæi thiÕu nhi nÕu kh«ng

® îc sèng trong m«i tr êng ©m nh¹c sÏ lµ mét mÊt m¸t qu¸ lín kh«ng g× cã thÓ

bï ®¾p ® îc cho c¸c em.

Nhµ s ph¹m lçi l¹c thÕ giíi Xu Kh«m – Linxki ®· nhËn ®Þnh vÒ ©m nh¹c

vµ t¸c dông cña nã ®èi víi trÎ em nh sau:

“Tuæi th¬ Êu kh«ng thÓ thiÕu ©m nh¹c, trß ch¬i vµ truyÖn cæ tÝch. ThiÕu

nh÷ng c¸i ®ã, trÎ em chØ lµ nh÷ng b«ng hoa kh« hÐo. ¢m nh¹c dÉn d¾t trÎ ®i vµo

thÕ giíi cña nh÷ng ®iÒu kiÖn, t¹o ® îc sù ®ång c¶m vµ lµ mét ph ¬ng tiÖn båi

d ìng n¨ng lùc trÝ tuÖ mµ kh«ng mét ph ¬ng tiÖn nµo cã thÓ so s¸nh kÞp. ThiÕu

gi¸o dôc ©m nh¹c th× kh«ng thÓ ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña trÎ em mét c¸ch ®Çy ®ñ

®-îc”.

Sù yªu thÝch ©m nh¹c cña trÎ diÔn ra mét c¸ch tù nhiªn nh lµ mét nhu cÇu

kh«ng thÓ thiÕu. §Ó trÎ ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn, phï hîp víi xu thÕ cña

thêi ®¹i, bªn c¹nh nh÷ng m«n v¨n ho¸, Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ®· ® a c¸c m«n

nghÖ thuËt ¢m nh¹c, Mü thuËt vµo ch ¬ng tr×nh phæ th«ng. Trong ch ¬ng tr×nh

¢m nh¹c c¸p tiÓu häc, ph©n m«n chñ ®¹o vµ xuyªn suèt lµ ph©n m«n häc h¸t.

Qua häc h¸t, c¸c em cã ý thøc vÒ viÖc h¸t ®óng cao ®é, tr êng ®é vµ tËp h¸t diÔn

c¶m ®Ó tõ ®ã kÕt hîp víi c¸c ph©n m«n còng nh c¸c ho¹t ®éng ©m nh¹c kh¸c,

häc sinh ® îc gi¸o dôc t×nh c¶m trong s¸ng, lµnh m¹nh, ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ n¨ng

1/27

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

lùc c¶m thô ©m nh¹c, cã ý thøc tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng ca h¸t tËp thÓ ë

líp, ë tr êng.

Lµ gi¸o viªn d¹y m«n ©m nh¹c ë tr êng tiÓu häc, t«i nhËn thÊy tÇm quan

träng cña viÖc h¸t ®óng giai ®iÖu bµi h¸t lµ nÒn mãng v÷ng ch¾c ®Ó h×nh thµnh vµ

ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng ca h¸t cña c¸c em. ChÝnh v× thÕ t«i lùa chän ®Ò tµi:

“Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn học hát cho

học sinh lớp 2 tại trường Tiểu học”

2. Môc ®Ých vµ nhiÖm vô nghiªn cøu.

Trªn c¬ së thùc tiÔn vµ lý luËn t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp nh»m n©ng

cao chÊt l îng gi¶ng d¹y.

3. Ph¹m vi nghiªn cøu:

BiÖn ph¸p gi¶ng d¹y ®Ó häc sinh h¸t ®óng giai ®iÖu khi häc h¸t.

4. Néi dung nghiªn cøu:

Trong ph¹m vi cña s¸ng kiÕn nµy t«i t×m hiÓu thuËn lîi vµ khã kh¨n cña

tr êng tõ ®ã ® a ra nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng

d¹y bé m«n nµy.

5. Ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu:

- Trong s¸ng kiÕn nµy t«i sö dông ph ¬ng ph¸p sau:

- Ph ¬ng ph¸p ®iÒu tra.

- Ph ¬ng ph¸p quan s¸t.

- Ph ¬ng ph¸p thùc nghiÖm.

- Ph ¬ng ph¸p tæng hîp.

- Ph©n tÝch thèng kª.

6. §èi t îng nghiªn cøu:

- Häc sinh khèi 2 tr êng tiÓu häc NguyÔn Tr·i.

2/27

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

PhÇn ii: gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

I. C¬ së lý luËn:

Qua viÖc gi¶ng d¹y Âm nh¹c nhiÒu n¨m, thùc tÕ ®· chøng minh c¸c giê

häc h¸t rÊt cuèn hót häc sinh c¸c em rÊt say s a h¸t ®Æc biÖt lµ c¸c bµi h¸t míi

lµ cã giai ®iÖu hay. Th«ng qua néi dung cña bµi h¸t c¸c em thªm yªu cuéc sèng,

yªu quª h ¬ng ®Êt n íc. Häc sinh TiÓu häc rÊt nh¹y c¶m víi ©m thanh, nhÞp

®iÖu tiÕt tÊu, c¸c bµi h¸t c¸c em dÔ thuéc nh ng còng nhanh quªn. Thêi gian d¹y

h¸t ë nhµ tr êng chØ ® îc ph©n bè 1 tiÕt chÝnh khãa vµ 1 tiÕt t¨ng c êng/ 1 tuÇn.

Do ®ã cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thÝch hîp trong giê d¹y h¸t ®Ó cuèn hót häc sinh vµ

c¸c em nhí l©u h¬n c¸c bµi h¸t ®· häc.

II. Thùc tr¹ng.

a) ThuËn lîi:

Víi ph ¬ng ch©m “TÊt c¶ v× häc sinh th©n yªu”

Bam gi¸m hiÖu nhµ tr êng ®· t¹o ®iÒu kiÖn mua s¾m ®Çy ®ñ trang thiÕt bÞ,

®å dïng d¹y häc cña c¸c bé m«n kh¸c nãi chung vµ m«n ¢m nh¹c nãi riªng

(nh §µn Organ, ®µi c¸t sÐt, nh¹c cô gâ).

Ngoµi ra Ban gi¸m hiÖu cßn khuyÕn khÝch c¸c gi¸o viªn tù lµm đồ dùng tự

làm, coi ®©y lµ mét trong nh÷ng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ mçi gi¸o viªn.

- Nhµ tr êng ®· cã m¸y chiÕu projecto, m¸y camera, m¸y chiÕu ®a vËt thÓ,

b¶ng t-¬ng t¸c vv…

§µn organ, ®µi c¸t sÐt, c¸c lo¹i nh¹c cô gâ vv…

- Gi¸o viªn ® îc tham gia c¸c líp tËp huÊn do phßng Gi¸o dôc tæ chøc,

® îc tham gia dù giê c¸c tiÕt chuyªn ®Ò cÊp QuËn, cÊp Tr êng.

- Gi¸o viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n ®¹t chuÈn vµ trªn chuÈn, nhiÖt t×nh

s¸ng t¹o, yªu nghÒ cã ý thøc ®æi míi ph ¬ng ph¸p d¹y häc.

3/27

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

b) Khã kh¨n.

- Nhµ tr êng ®· cã phßng chøc n¨ng riªng thiÕu m¸y chiÕu vµ m¸y tÝnh hç

trî cho viÖc d¹y häc.

- Cã mét sè phô huynh vµ häc sinh ch a nhËn thøc ® îc tÇm quan träng

ph©n m«n ¢m nh¹c trong ®êi sèng, ch a t¹o ®iÒu kiÖn cho con dµnh thêi gian

häc m«n ¢m nh¹c.

III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n

häc h¸t cho häc sinh ë tr êng TiÓu häc.

1. Nghiªn cøu bµi gi¶ng:

Nghiªn cøu bµi gi¶ng lµ mét viÖc lµm v« cïng quan träng cña mét gi¸o

viªn tr íc khi lªn líp, qua ®ã gi¸o viªn n¾m ® îc môc tiªu vµ c¸c ho¹t ®éng cÇn

thiÕt ®Ó cung cÊp c¸c kiÕn thøc tíi häc sinh ®Çy ®ñ nhÊt.

Qu¸ tr×nh d¹y h¸t ® îc tiÕn hµnh c¸c b íc sau:

B íc 1: Giíi thiÖu bµi.

B íc 2: §äc lêi ca.

B íc 3: Nghe h¸t mÉu.

B íc 4: Khëi ®éng giäng.

B íc 5: TËp h¸t tõng c©u.

B íc 6: LuyÖn c¶ bµi (kÕt hîp kiÓm tra, nhËn xÐt, söa sai)

B íc 7: Cñng cè, dÆn dß.

B¶y b íc trªn ® îc vËn dông chñ yÕu lµ ë tiÕt 1 cña bµi häc bµi h¸t míi.

Sang tiÕt thø 2 víi môc tiªu «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, biÕt biÓu diÔn

bµi h¸t mét c¸ch tù nhiªn sinh ®éng ®©y lµ viÖc lµm mang tÝnh hoµn thiÖn. Ho¹t

®éng nµy rÊt cã ý nghÜa ®èi víi häc sinh, c¸c em lu«n h¸o høc ® îc thÓ hiÖn

m×nh tr íc c« gi¸o vµ c¸c b¹n.

2. ChuÈn bÞ ®å dïng:

Mét ®iÓm rÊt quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong phÇn d¹y h¸t ®ã lµ ®å dïng

d¹y häc. Ngoµi nh÷ng ®å dïng kh«ng thÓ thiÕu nh ®µn Organ, m¸y nghe, b¨ng

®Üa nh¹c vµ c¸c lo¹i nh¹c cô gâ ng êi gi¸o viªn cßn ph¶i chuÈn bÞ tranh ¶nh

4/27

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

miªu t¶ néi dung bµi h¸t, ¶nh nh¹c sÜ, b¶n ®å c¸c vïng miÒn liªn quan ®Õn bµi

h¸t. TÊt c¶ phô thuéc vµo gi¸o viªn biÕt chän läc vµ sö dông hîp lý ®Ó th«ng qua

®å dïng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Nhê ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin, gióp häc sinh

tiÕp cËn víi bµi h¸t mét c¸ch tù nhiªn vµ dÔ hiÓu nhÊt.

3. So¹n gi¸o ¸n:

ViÖc nghiªn cøu bµi gi¶ng cµng kÜ th× sù thµnh c«ng cña tiÕt d¹y cµng cao,

trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu bµi gi¶ng còng lµ h×nh thµnh nh÷ng ho¹t ®éng cÇn

thiÕt khi lªn líp.

So¹n gi¸o ¸n cÇn b¸m s¸t chuÈn kÜ n¨ng, thÓ hiÖn râ môc tiªu cÇn ®¹t vÒ

kiÕn thøc, kÜ n¨ng, th¸i ®é cña tiÕt d¹y ®Ó chuÈn bÞ gi¸o cô mét c¸ch hîp lý, ®Æt

ra hÖ thèng c©u hái: lµm g×? nh- thÕ nµo? môc ®Ých lµ g× vv… C©u tr¶ lêi chÝnh

x¸c nhÊt lµ hiÖu qu¶ cña tiÕt d¹y b»ng sù n¾m b¾t kiÕn thøc cña häc sinh. ViÖc sö

dông ph ¬ng ph¸p, h×nh thøc d¹y häc ph¶i gióp häc sinh ph¸t huy n¨ng lùc.

Tuy nhiªn viÖc nghiªn cøu bµi gi¶ng, c«ng t¸c chuÈn bÞ bµi vµ so¹n gi¸o

¸n míi chØ lµ phÇn thùc hiÖn trªn lý thuyÕt. §Ó mçi tiÕt d¹y thµnh c«ng cßn phô

thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh : §èi t îng, t©m lý, kh«ng gian, thêi gian. Cïng lµ

mét gi¸o viªn, nh ng mçi gi¸o viªn thùc hiÖn l¹i ®¹t kÕt qu¶ kh¸c nhau. Hay

cïng 1 gi¸o ¸n nh ng mçi gi¸o viªn l¹i thùc hiÖn kh¸c nhau vµ ® a ra kÕt qu¶

kh«ng gièng nhau.

4. Lªn líp:

“§©y lµ phÇn chÝnh mµ t«i muèn tr×nh bµy trong bµi viÕt nµy”. Trong qu¸

tr×nh lªn líp t«i th êng sö dông nh÷ng ph ¬ng ph¸p sau:

Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, truyÒn khÈu, mãc xÝch, luyÖn tËp. KÕt hîp hµi hßa

®å dïng d¹y häc sao cho phï hîp víi néi dung cña bµi vµ thñ ph¸p t«i lu«n sö

dông trong c¸c tiÕt häc lµ “Häc vui – Vui häc”.

* Giíi thiÖu bµi:

B¾t ®Çu vµo bµi h¸t míi ®Ó g©y høng thó cho häc sinh t«i th êng giíi thiÖu

mét ®Þa danh trªn b¶n ®å víi bao ®iÒu kú thó vÒ thiªn nhiªn con ng êi ®Ó dÉn

c¸c em vµo bµi h¸t mét c¸ch høng thó.

5/27

Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l îng gi¶ng d¹y ph©n m«n häc h¸t cho häc

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

- Khi häc bµi "Xße hoa" (D©n ca Th¸i) sau khi ghi ®Çu bµi, t«i giíi thiÖu

cho c¸c em ®©y lµ b¶n ®å ViÖt Nam th©n yªu cña chóng ta, cßn ®©y lµ vïng T©y

B¾c (gi¸o viªn chØ).

B¶n ®å ViÖt Nam

Dïng que chØ vïng T©y B¾c.

Lai Ch©u

S¬n La

Hoµ B×nh

6/27

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

Vµ tranh minh häa c¶nh ®êi sèng sinh ho¹t cña ®ång bµo Th¸i.

- T«i giíi thiÖu cho c¸c em b¶n ®å thÕ giíi cã ®Þa chØ n íc Ph¸p.

- TiÕp theo t«i giíi thiÖu kú quan næi tiÕng thÕ giíi cña n íc Ph¸p lµ Th¸p

EpPhen.

N íc Ph¸p tuy rÊt xa chóng ta nh ng chó Hoµng Anh ®· ® a n íc Ph¸p

®Õn gÇn víi chóng ta qua bµi h¸t Chó chim nhá dÔ th ¬ng.

* §äc lêi ca:

T«i cho ®äc 2 lÇn lêi ca ®Ó c¸c em hiÓu néi dung vµ h¸t râ lêi.

VD bµi: Céc c¸ch tïng cheng cña nh¹c sÜ Phan TrÇn B¶ng sau khi ®äc lÇn

thø nhÊt cïng víi lêi gi¶i thÝch cña gi¸o viªn c¸c em sÏ hiÓu vÒ néi dung cña bµi

7/27

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

miªu t¶ tiÕng cña tõng lo¹i nh¹c cô.

H×nh ¶nh 4 lo¹i nh¹c cô

* D¹y h¸t.

§Çu tiªn ph¶i ® a ra b¶ng phô cã phÇn lêi ca c¸c ký hiÖu ®Ó häc sinh nhËn

b»ng tiÕng piano hoÆc ®µn organ cho chuÈn x¸c vµ cao ®é, nèi tiÕp nh vËy vµ

dõng l¹i söa sai ngay nÕu thÊy häc sinh h¸t ch a chuÈn x¸c. Trong mét bµi t«i

Bµi: Chó chim nhá dÔ th ¬ng.

Lêi: Hoµng Anh

Chim lÝu lo h¸t theo vang lõng

Chim ¬i chim mêi b¹n hiÒn

CÊt tiÕng h¸t nµo b¹n hiÒn. A!

Khi nh×n lªn b¶ng cïng víi lêi giíi thiÖu cña gi¸o viªn. Häc sinh dÔ dµng

8/27

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

em l u ý vµ h¸t ®óng giai ®iÖu, ph¸t huy ® îc tÝnh tÝch cùc cña häc sinh.

- Sau ®ã cho häc sinh luyÖn c¶ bµi. Lóc nµy t«i bËt ®µi ®· ® îc thu s½n cã

víi c¸ nh©n.

- T«i lu«n nhËn xÐt ®¸nh gi¸ häc sinh sau mçi lÇn c¸c em h¸t víi tinh thÇn

c¸c em tù nhËn xÐt nhau t¹o kh«ng khÝ s«i næi trong giê häc.

* ¤n tËp – biÓu diÔn:

Thñ ph¸p “Häc vui – Vui häc” ph¸t huy ®-îc nhiÒu thÕ m¹nh nhiÒu trß ch¬i

® îc sö dông mang tÝnh hiÖu qu¶ cao. Gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc c¸c trß ch¬i sau:

+ Trß ch¬i nghe tiÕt tÊu ®o¸n tªn bµi h¸t

nh¹c V¨n Dung, lêi NguyÔn ViÕt B×nh, yªu cÇu häc sinh ®o¸n tªn bµi h¸t.

b«ng”.

+ Trß ch¬i : Xem tranh ®o¸n tªn bµi h¸t

VD: Khi «n bµi “Céc c¸ch tïng cheng”

T«i sÏ cho häc sinh xem bøc tranh nµy vµ hái: Con cã biÕt bøc tranh sau lµ

h×nh ¶nh minh häa trong bµi h¸t nµo kh«ng?

9/27

sinh líp 2 t¹i tr êng TiÓu häc

VD: Khi «n bµi: Chó chim nhá dÔ th ¬ng. Nh¹c Ph¸p, t«i sÏ cho c¸c em

xem bøc tranh nµy. Ch¾c ch¾n c¸c em sÏ ®o¸n ra tªn bµi h¸t.

- VD: Bµi Móa vui

LÇn 1: cho c¸c em h¸t b×nh th ¬ng

10/27