SKKN Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần
Chữ viết là một trong những phát minh gây ấn tượng nhất, là thành tựu đánh dấu sự phát triển của nhân loại. Việc hình thành và xây dựng những thói quen tốt về chữ viết cho học sinh là một trong những nội dung giáo dục quan trọng. Mặt khác, chữ viết còn thể hiện nền văn hoá, sự tinh hoa của một dân tộc. Ông cha từ xưa đã có truyền thống hiếu học, coi trọng nhân tài, đặc biệt là những người “văn hay- chữ tốt”.
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
A. PHÇn më ®Çu
LÝ do lùa chän ®Ò tµi
1. TÇm quan träng cña viÖc d¹y tËp viÕt cho häc sinh líp 1
Ch÷ viÕt lµ mét trong nh÷ng ph¸t minh g©y Ên t-îng nhÊt, lµ thµnh tùu
®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i. ViÖc h×nh thµnh vµ x©y dùng nh÷ng thãi
quen tèt vÒ ch÷ viÕt cho häc sinh lµ mét trong nh÷ng néi dung gi¸o dôc quan
träng. MÆt kh¸c, ch÷ viÕt cßn thÓ hiÖn nÒn v¨n ho¸, sù tinh hoa cña mét d©n
téc. ¤ng cha tõ x-a ®· cã truyÒn thèng hiÕu häc, coi träng nh©n tµi, ®Æc biÖt
lµ nh÷ng ng-êi “v¨n hay- ch÷ tèt”.
Trong thùc tÕ, ®«i khi chØ qua ch÷ viÕt cña mét ng-êi ta cã thÓ nhËn ra
mét vµi nÐt trong tÝnh c¸ch cña hä. Nh-ng quan träng h¬n c¶ lµ cïng víi lêi
nãi, ch÷ viÕt lµ ph-¬ng tiÖn giao tiÕp cña con ng-êi. Ch÷ viÕt ®óng, s¹ch, ®Ñp,
râ rµng kh«ng nh÷ng gióp ng-êi ®äc dÔ hiÓu mµ cßn t¹o thiÖn c¶m víi ng-êi
®äc.
Khi ®ñ tuæi vµo líp 1, c¸c em ®· ph¸t ©m ®-îc mét sè ©m vµ c¸c tiÕng
cña mÑ ®Î. Mét sè em ®· häc mÉu gi¸o th× nhËn d¹ng ®-îc ch÷ c¸i, biÕt giäi
tªn c¸c ch÷ c¸i trong ch÷ nh-ng ch-a biÕt dïng ký hiÖu ®Ó ghi l¹i tõng ©m vÞ.
M«n häc TiÕng ViÖt gióp c¸c em n¾m ®-îc kiÕn thøc vÒ ng«n ng÷, häc ®Ó
giao tiÕp b»ng ng«n ng÷, häc ®Ó c¶m nhËn c¸i hay, c¸i ®Ñp cña ng«n tõ TiÕng
ViÖt vµ phÇn nµo hiÕu ®-îc nh÷ng vÊn ®Ò cña cuéc sèng.
Nh- vËy ë m«n TiÕng ViÖt líp 1 lµ nÒn mãng cña bËc TiÓu häc. D¹y
TiÕng ViÖt líp 1 cã nhiÖm vô rÊt lín lao lµ trao cho c¸c em c¸i ch×a kho¸ ®Ó
vËn dông ch÷ viÕt khi häc tËp vµ lµ c«ng cô ®Ó c¸c em sö dông suèt ®êi. §èi
víi häc sinh líp 1 yªu cÇu c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt trong häc TiÕng ViÖt lµ
®äc th«ng viÕt th¹o mµ cÇn thiÕt h¬n c¶ lµ chÊt l-îng ch÷ viÕt. VËy häc sinh
líp 1 ph¶i biÕt x¸c ®Þnh ®-êng kÎ, dßng kÎ, ph¶i viÕt ®óng kÝch cì, ®é cao, ®é
réng… Nãi chung ph¶i cã kü n¨ng viÕt ®óng quy tr×nh, ®©y lµ c¬ së ®Ó c¸c
em viÕt ch÷ ®Ñp, râ rµng, linh ho¹t, ®óng mÉu ch÷ ë c¸c líp trªn. Kü n¨ng
viÕt ®-îc thùc hµnh tr-íc hÕt trong c¸c phÇn tËp viÕt cña giê TiÕng ViÖt,
1
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
trong c¸c tiÕt tËp viÕt vµ ®-îc cñng cè hoµn thiÖn ë c¸c m«n häc kh¸c. §ång
thêi víi viÖc rÌn ch÷ c¸c em häc sinh sÏ cã c¬ héi rÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, sù
khoa häc, ãc thÈm mü, t×nh yªu Tæ quèc, yªu ®Êt n-íc vµ tiÕng mÑ ®Î.
2. Thùc tr¹ng ch÷ viÕt cña häc sinh líp 1 hiÖn nay
Thùc tÕ hiÖn nay ë tr-êng tiÓu häc, ch÷ viÕt cña häc sinh ch-a ®ång ®Òu,
mét sè em viÕt ®Ñp, mét sè c¸c em viÕt ch÷ ch-a ®Ñp, viÕt Èu, cÈu th¶, cã
nhiÒu em l¹i viÕt sai lçi chÝnh t¶. §iÒu nµy ¶nh h-ëng nhiÒu ®Õn kÕt qu¶ häc
tËp cña c¸c em. Ph¶i ch¨ng ch÷ quèc ng÷ khã viÕt? Häc sinh do häc nhiÒu
m«n nªn kh«ng cã thêi gian luyÖn tËp? Do chÊt l-îng vë viÕt? Hay cÊu t¹o
cña chiÕc bót?... Nh-ng dï víi lý do nµo ®i n÷a ai còng nhËn thÊy r»ng: “N¾n
ch÷ cã nghÜa lµ rÌn ng-êi”.
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña c«ng viÖc nµy, t«i ®· tù häc hái, t×m
tßi céng víi mét sè kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh d¹y líp 1. T«i m¹nh d¹n
tr×nh bµy mét vµi suy nghÜ vµ biÖn ph¸p ®Ó c¸c em häc sinh líp 1 viÕt ®óng vµ
®Ñp h¬n qua giê häc viÕt cña giê häc vÇn. §ã chÝnh lµ lý do t«i chän ®Ò tµi:
“Mét sè biÖn ph¸p d¹y TËp viÕt trong giê häc vÇn”
2
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
B. NéI DUNG
Ch-¬ng i
D¹y tËp viÕt trong giê häc vÇn thÕ nµo
®Ó gióp häc sinh viÕt ®óng vµ ®Ñp
1. RÌn häc sinh viÕt ch÷ ®óng mÉu:
§©y lµ mét yªu cÇu quan träng bËc nhÊt. V× vËy nh÷ng gi häc sinh ®-îc
tiÕp xóc ®Çu tiªn sÏ lµm c¸c em dÔ nhí vµ nhí l©u nhÊt. ChÝnh v× vËy, ngay
sau khi häc sinh ®-îc nhËn mÆt ch÷, ghi ©m b»ng con ®-êng qua m¾t nh×n råi
l-u l¹i h×nh ¶nh con ch÷, c¸c em ph¶i t¸i hiÖn ngay con ch÷ ®ã trªn b¶ng,
(vë). Trong giê häc TiÕng ViÖt ngoµi kü n¨ng ®äc, kü n¨ng viÕt cña häc sinh
còng ®-îc thÓ hiÖn ngay. Häc sinh ®-îc quan s¸t ch÷ mÉu cña c«, nhËn xÐt
vÒ chiÒu cao, ®é réng cña ch÷, cÊu t¹o cña ch÷ gåm nh÷ng nÐt nµo vµ xem c«
h-íng dÉn c¸ch viÕt tõ ®iÓm ®Æt bót ®Õn c¸ch ®-a tõng nÐt ch÷, häc sinh cã
thÓ nhËp t©m ngay vµo mÉu ch÷ vµ thÓ hiÖn ®iÒu ®ã ngay trªn chiÕc b¶ng häc
sinh.
VÝ dô: Bµi 8 TiÕng ViÖt I (tiÕt 1) - D¹y häc sinh viÕt ch÷ h bao gåm c¸c
b-íc sau:
B-íc1: Häc sinh quan s¸t ch÷ mÉu cña c« vµ nhËn xÐt.
+ Ch÷ h gåm 2 nÐt: nÐt khuyÕt trªn vµ nÐt mãc 2 ®Çu.
+ NÐt khuyÕt trªn cao 5 li, nÐt mãc 2 ®Çu cao 2 ly.
+ Ch÷ h réng 2 ly.
B-íc 2: Häc sinh quan s¸t c« viÕt mÉu:
Gi¸o viªn viÕt mÉu vµ gi¶ng.
§Æt bót ë ®-êng kÎ ngang thø hai s¸t bªn tr¸i ®-êng kÎ däc t©m, viÕt nÐt
khuyÕt cao 5 li dùa vµo ®-êng kÎ däc cho ®Ñp, ®Õn ®iÓm dõng ®Õn cña nÐt
khuyÕt trªn ®-êng kÎ ngang thø nhÊt rª bót viÕt tiÕp nÐt mãc 2 ®Çu (rª s¸t bót
trïng víi ®-êng kÎ däc ®Õn hÕt ®-êng kÎ ngang thø 2 míi t¸ch ra viÕt nÐt
mãc 2 ®Çu) dõng bót ë ®-êng kÎ ngang thø 2.
B-íc 3: Häc sinh tËp viÕt ch÷ h ra b¶ng con
3
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
B-íc 4: KiÓm tra - ®¸nh gi¸.
+ Häc sinh nhËn xÐt
+ Gi¸o viªn bæ sung vµ söa sai cho häc sinh kÞp thêi
Ph¶i rÌn cho häc sinh viÕt ch÷ ®óng mÉu ngay tõ khi míi b¾t ®Çu viÕt th×
khi míi viÕt vµo vë c¸c em ®ì bÞ nhÇm lÉn. ViÖc rÌn viÕt ®-îc tiÕn hµnh ®Òu
®Æn trong c¸c giê häc vÇn, vµ nh- vËy t¹o cho c¸c em thãi quen viÕt ch÷ ®óng
mÉu.
Sang tiÕt 2: Trong phÇn tËp viÕt GV nh¾c l¹i c¸ch viÕt vµ l-u ý cho häc sinh
vÒ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ch÷, t- thÕ viÕt bµi ®Ó c¸c em cã thÓ viÕt bµi tèt h¬n.
2. C¸c ph-¬ng tiÖn gióp häc sinh viÕt ®óng vµ viÕt ®Ñp.
§iÒu quan träng bËc nhÊt ®Ó häc sinh viÕt ®óng ch÷ mÉu vµ ®Ñp lµ c¸c
ph-¬ng tiÖn häc tËp gåm: b¶ng, bót, vë tËp viÕt, bµn ghÕ ®óng quy c¸ch, ¸nh
s¸ng ®Çy ®ñ.
Trong giê TiÕng ViÖt phÇn tËp viÕt cña häc sinh gåm viÕt b¶ng ë tiÕt 1
vµ viÕt vë ë tiÕt 2. §Ó häc sinh cã thÓ viÕt vµo vë tèt, kh©u viÕt b¶ng lµ rÊt cÇn
thiÕt. Tõ bµi viÕt cña häc sinh ë b¶ng GV dÔ theo dâi, kiÓm tra vµ söa sai
ngay cho c¸c em kÞp thêi. VÒ mÉu chiÕc b¶ng còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng nãi, rÊt
nhiÒu lo¹i b¶ng cã dßng, « kÎ kh¸c nhau, vµ mÉu kÎ ë b¶ng l¹i kh¸c míi b¶ng
mÉu cña c«, kh¸c víi vë « li nªn g©y khã kh¨n cho GV khi h-íng dÉn häc
sinh viÕt vµ häc sinh còng khã thÓ hiÖn nh÷ng ®iÒu c« d¹y trªn b¶ng v× c¸c
em míi vµo häc líp 1 con rÊt nhiÒu bì ngì. Vë « li chÝnh hiÖn nay chÝnh lµ
mÉu phæ biÕn, th«ng dông nhÊt ®Ó häc sinh dÔ b¾t nhÞp theo vµ víi häc sinh
líp 1 cµng Ýt qui ®Þnh th× c¸c em cµng dÔ tiÕp thu, dÔ nhí bÊy nhiªu.
Lý t-ëng nhÊt hiÖn nay lµ mçi häc sinh cã mét chiÕc b¶ng cã kÎ « gièng
nh- vë « li mµ häc sinh ®ang tËp viÕt gåm 5 li ngang vµ 5 li däc trªn 1 «
b¶ng. Khi sö dông lo¹i b¶ng nµy vÒ phÝa gi¸o viªn chØ cÇn h-íng dÉn mét lÇn
häc sinh cã thÓ võa viÕt b¶ng, võa viÕt vë ®-îc. VÒ phÝa häc sinh, t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi cho c¸c em v× chØ cã mét h-íng dÉn thèng nhÊt c¸c em sÏ
kh«ng ph¶i lÉn lén gi÷a c¸ch viÕt b¶ng vµ vë. HiÖu qu¶ h¬n n÷a lµ chiÕc b¶ng
®-îc g¾n nam ch©m phÝa sau ®Ó häc sinh sau khi viÕt bµi xong cã thÓ g¾n bµi
4
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
lªn b¶ng nam ch©m, c¸c b¹n kh¸c sÏ ph¸t hiÖn ®-îc chç ®óng, chç sai cña
b¹n vµ tù söa ®-îc cho b¹n, cho b¶n th©n m×nh.
Víi häc sinh líp 1, viÖc lµm nµy lóc ®Çu cã thÓ h¬i khã nh-ng ngµy nµo
còng ®-îc luyÖn tËp sÏ trë thµnh thãi quen nÒ nÕp, sÏ t¹o cho viÖc lµm dÔ
h¬n, hiÖu qu¶ häc cao h¬n. GV còng cã thÓ sö dông ngay b¶ng cña häc sinh
®Ó g¾n ngay vµo b¶ng nam ch©m ®Ó söa nh÷ng lçi sai phæ biÕn cña c¶ líp vµ
dïng chiÕc b¶ng häc sinh ®Ó viÕt mÉu ch÷ cho häc sinh quan s¸t vµ tËp viÕt
gièng c«.
Vë tËp viÕt in thuËn lîi lµ ch÷ cã s½n, ch÷ mÉu in râ rµng, ®Ñp nh-ng cÇn
cã ®iÓm ®Æt bót ®Ó häc sinh biÕt kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ch÷ vµ viÕt bµi ®-îc dÔ
dµng.
Ngoµi c¸c ph-¬ng tiÖn nªu trªn, bµn ghÕ ®óng quy c¸ch vµ ¸nh s¸ng
trong phßng häc lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng ®Ó gióp c¸c em viÕt tèt. VÊn ®Ò
nµy Ban gi¸m hiÖu tr-êng t«i hÕt søc quan t©m trang bÞ cho toµn tr-êng ®Æc
biÖt lµ khèi 1 bµn ghÕ ®óng quy c¸ch theo tiªu chuÈn, gi÷a bµn vµ ghÕ liÒn
lu«n cã kho¶ng c¸ch ®¶m b¶o ®óng chuÈn, ¸nh s¸ng trong tr-êng häc ®-îc
trang bÞ ®Çy ®ñ, tèt. Tr-êng cßn trang bÞ cho t«i b¶ng nam ch©m, chèng lo¸
®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho tÊt c¶ häc sinh nh×n b¶ng ®-îc râ rµng.
5
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
Ch-¬ng II
Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh líp 1
ViÕt ch÷ ®óng mÉu vµ ®Ñp
1. §èi víi häc sinh.
1.1 . §Ó gióp häc sinh líp 1 viÕt ®óng vµ ®Ñp, tr-íc tiªn ng-êi gi¸o viªn
ph¶i tù thèng nhÊt mét sè thuËt ng÷ khi d¹y tËp viÕt ®Ó häc sinh nghe quen tai vµ
cã thãi quen nhËn biÕt nhanh.
VÝ dô: “§-êng kΔ häc sinh nghe c« nãi hiÓu ®-îc ®©u lµ ®-êng kÎ
ngang thø nhÊt, thø 2, thø 3, thø 4, thø 5, thø 6 ®-êng kÎ däc tr¸i, ®-êng kÎ däc
ph¶i.
C¸ch x¸c ®Þnh to¹ ®é trªn khung ch÷ ph¶i dùa vµo ®-êng kÎ chuÈn. Häc
sinh qua giê häc luyÖn tËp, tËp viÕt sÏ tù nhËn xÐt ®-îc ®é cao, kÝch th-íc cña
ch÷, biÕt ®-îc vÞ trÝ n»m trªn ®-êng kÎ nµo, dßng kÎ thø mÊy th«ng qua ch÷
mÉu.
1.2. ViÖc tiÕp theo quan träng lµ häc sinh ph¶i n¾m ch¾c ®iÓm ®Æt bót
®Çu tiªn. BiÕt ®-îc ®iÓm dõng bót cña mét sè ch÷ th-êng kÕt thóc ë ®iÓm ®Æt bót
hoÆc ë ®-êng kÎ ngang thø 2.
1.3 GV cã thÓ lÆp l¹i ®iÒu nµy ë nhiÒu tiÕt häc ®Ó häc sinh lu«n l-u ý
nªn hÊt qu¸ tay ch÷ sÏ mÊt c©n ®èi hoÆc hÊt qu¸ Ýt lµm ch÷ viÕt gièng ch÷ in.
Trong kü thuËt viÕt t¹o sù liÒn m¹ch GV cÇn rÌn häc sinh biÕt c¸ch rª
bót, lia bót ®Ó ®¶m b¶a kü thuËt vµ tèc ®é viÕt ch÷.
VÝ dô 1: Rª bót - viÕt ch÷ :n (cì ch÷ nhì)
Häc sinh viÕt nÐt mãc xu«i tr¸i (1), dõng bót ë ®-êng kÎ thø nhÊt, kh«ng
nhÊc bót mµ ng-îc lªn ®-êng kÎ thø 2 ®Ó viÕt nÐt mãc 2 ®Çu, dõng bót ë ®-êng
kÎ thø 2.
VÝ dô 2: Lia bót - viÕt ch÷: c« (cì ch÷ nhì)
Häc sinh viÕt ch÷ c ®Õn ®iÓm dõng bót ë ®-êng kÎ ngang thø 2 lia nhÑ
®Çu bót tõ d-íi lªn trªn, sang ph¶i ®Õn ®iÓm ®Æt bót cña « (c¸ch c kho¶ng nöa «)
viÕt ch÷ « råi lia bót lªn ®Çu ch÷ o viÕt dÊu mò tõ tr¸i sang ph¶i.
6
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
1.4. §Ó häc sinh viÕt ®óng ch÷ mÉu vµ viÕt ®Ñp ph-¬ng tiÖn häc tËp cña
häc sinh lµ ®Æc biÖt cÇn thiÕt gåm: bót, b¶ng, vë tËp viÕt, bµn ghÕ ®óng quy c¸ch,
¸nh s¸ng ®Çy ®ñ.
1.5. Khi häc sinh viÕt bµi, ngoµi viÖc cÇm bót ®óng t- thÕ, muèn viÕt
®óng vµ ®Ñp häc sinh c©n biÕt quan s¸t ch÷ mÉu ®Ó biÕt cÊu t¹o ch÷, nhËn xÐt
®-îc chiÒu cao, ®é réng cña ch÷, nh×n c« h-íng dÉn c¸ch viÕt ®Ó n¾m ®-îc kü
thuËt viÕt ch÷ vµ viÕt theo mÉu.
§©y lµ mét trong nh÷ng ch÷ khã viÕt ë phÇn ch÷ c¸i. RÊt nhiÒu em khi
viÕt ®Õn ch÷ nµy ®Òu bÞ m¾c ë phÇn nÐt th¾t gi÷a. Gióp c¸c em kh¾c phôc t«i ®·
lµm nh- sau:
Cho häc sinh so s¸nh ch÷ h vµ ch÷ k (mÉu hai ch÷ phãng to)
+ Gièng nhau: cïng cã nÐt khuyÕt trªn. häc sinh ®· biÕt c¸ch viÕt
+ Kh¸c nhau : ch÷ h cã nÐt mãc 2 ®Çu
Ch÷ k cã nÐt th¾t gi÷a
§Ó viÕt ®-îc ®óng nÐt th¾t gi÷a cña ch÷ k, t«i ®· phãng to riªng phÇn nÐt
th¾t gi÷a cña ch÷ k trªn khung ch÷ kÎ li. Häc sinh nhËn xÐt chiÒu cao, ®é réng
cña nÐt th¾t: NÐt th¾t gi÷a gåm 2 phÇn:
+ PhÇn trªn nÐt th¾t h¬i gièng ch÷ c lén ng-îc
+ PhÇn d-íi nÐt mãc gÇn gièng nÐt mãc 2 ®Çu.
T«i viÕt mÉu cho häc sinh xem trªn b¶ng tõng phÇn cña nÐt th¾t, luyÖn
häc sinh viÕt ra b¶ng riªng tõng phÇn cña nÐt th¾t cho häc sinh quen tay. GV chó
ý cho häc sinh viÕt ®óng the nÐt nµy ngay tõ khi cho häc sinh häc c¸c nÐt c¬ b¶n.
Sau khi häc sinh ®· viÕt ®-îc riªng tõng phÇn nÐt th¾t gi÷a, t«i h-íng
dÉn häc sinh ghÐp 2 phÇn rêi cña nÐt th¾t ®Ó ®-îc nÐt th¾t gi÷a hoµn chØnh b»ng
c¸ch rª bót nèi 2 phÇn cña nÐt th¾t nh- sau:
§Æt bót ë ®-êng kÎ ngang thø 2 viÕt nÐt cong ph¶i h¬i chÕch lªn ch¹m
®-êng kÎ ngang thø 3 vßng gÇn ®Õn ®iÓm ®Æt bót võa xong rª bót viÕt liÒn nót
n»m ngang trªn ®-êng kÎ ngang thø 2, ®iÓm kÕt thóc cña nÐt nót th¼ng víi chç
réng nhÊt cña phÇn trªn nÐt th¾t, rª bót nèi liÒn víi nÐt mãc d-íi vµ dõng bót ë
®-êng kÎ ngang thø 2.
7
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
Häc sinh viÕt xong sÏ mang b¶ng mÉu cña m×nh cho c¸c b¹n xem. Häc
sinh nhËn xÐt rót ra chç ®óng cÇn häc tËp, chç ch-a ®óng cÇn ph¶i söa. Häc sinh
®-îc tËp viÕt l¹i nÐt th¾t gi÷a cho ®Ñp sau ®ã míi viÕt ch÷ k hoµn chØnh trªn c¬
së c« gi¸o viÕt ch÷ mÉu trªn b¶ng vµ nhËn xÐt ®-îc:
NÐt khuyÕt: cao 5 li, réng 1 li.
NÐt th¾t gi÷a: cao 2 li réng 2 li r-ìi. §Æt bót ë gi÷a ®-êng kÎ ngang thø
2 (s¸t bªn tr¸i ®-êng kÎ däc) viÕt nÐt khuyÕt trªn dùa vµo ®-êng kÎ däc cho
th¼ng ®Õn ®-êng kÎ ngang d-íi thø nhÊt rª bót viÕt tiÕp nÐt th¾t gi÷a nh- trªn,
dõng bót ë ®-êng kÎ ngang thø 2.
Muèn luyÖn tËp ®¹t kÕt qu¶ tèt häc sinh ph¶i n¾m ch¾c vÒ:
+ Ch÷ mÉu
+ CÊu t¹o cña ch÷
+ Kü thuËt viÕt ch÷
Ngoµi ra häc sinh cßn ®-îc rÌn luyÖn thµnh kü n¨ng nh-: T- thÕ ngåi,
c¸ch cÇm bót ®Ó vë, c¸ch tr×nh bµy bµi… céng víi ý thøc tù gi¸c cña mçi häc
sinh trong qu¸ tr×nh luyÖn tËp sÏ lµm bµi viÕt cña c¸c em ®Ñp h¬n. Häc sinh ®-îc
viÕt trªn b¶ng, vë bµi tËp viÕt vµ viÕt c¶ vë « li (giê luyÖn viÕt).
§Ó nhËn biÕt bµi viÕt cña häc sinh ®¸ ®óng, ®Ñp ch-a cÇn cã sù kiÓm tra
®¸nh gi¸, c«ng viÖc nµy ph¶i tiÕn hµnh th-êng xuyªn, ®iÒu nµy chØ cã 2 -u ®iÓm
sau:
Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ ®-îc møc ®é tiÕp thu cña häc sinh, tõ ®ã cã thÓ ®iÒu
chØnh ph-¬ng ph¸p d¹y cho phï hîp.
2. §èi víi gi¸o viªn.
2.1 Ch÷ viÕt cña Gi¸o viªn lµ tÊm g-¬ng cho häc sinh.
Gi¸o viªn ph¶i viÕt ®óng, viÕt ®Ñp, tr×nh bµy râ rµng míi cã thÓ gi¸o dôc
cho häc sinh viÕt s¹ch ®Ñp h¬n ®-îc. Bëi xÐt vÒ t©m lý cña häc sinh tiÓu häc
d-êng nh- c¸c em lu«n lÊy c« gi¸o m×nh lµm g-¬ng. V× vËy, gi¸o viªn cÇn ph¶i
th-êng xuyªn luyÖn ch÷, cËp nhËt ngay víi mÉu ch÷ ®ang hiÖn hµnh.
2.2. ChuÈn bÞ chu ®¸o khi lªn líp.
Mçi häc sinh khi lªn líp gi¸o viªn ph¶i so¹n bµi ®Çy ®ñ. ViÖc so¹n bµi lµ
c«ng viÖc lËp ra kÕ ho¹ch tæ chøc ho¹t ®éng d¹y vµ häc trong tõng bµi. TiÕt
8
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
chÝnh t¶ nhiÒu khi g©y cho häc sinh sù tÎ nh¹t. Gi¸o viªn ph¶i b¸m vµo yªu cÇu
cña tõng bµi häc tõ ®ã nghiªn cøu bæ xung cho phï hîp víi häc sinh cña líp
m×nh. Bµi so¹n cña gi¸o viªn c«ng phu sÏ tr¸nh g©y nhµm ch¸n, rÌn luyÖn ®-îc
ch÷ viÕt mµ l¹i g©y ®-îc hµo høng cho häc sinh.
§Ó cã bµi so¹n tèt, gi¸o viªn lu«n s-u tÇm tµi liÖu, s¸ch tham kh¶o vÒ
c¸ch rÌn luyÖn ch÷ viÕt cho häc sinh, nh÷ng quyÓn vë s¹ch, ®Ñp giíi thiÖu cho
nh÷ng em häc sinh cã ý thøc lÊy ®ã lµm g-¬ng cho m×nh.
Ngoµi ra, vÒ t- thÕ cÇm bót cña häc sinh lµ ®iÒu gi¸o viªn cÇn ph¶i quan
t©m ®Çu tiªn,thùc tÕ cã nhiÒu c¸ch cÇm bót kh«ng ®óng nh- t«i ®· nªu ë phÇn
viÕt b¶ng, gi¸o viªn cã thÓ ph¶i mÊt hµng tuÇn vµ luyÖn th-êng xuyªn trong suèt
c¶ n¨m häc vÒ c¸ch cÇm bót ®óng mÉu ®Ó häc sinh viÕt tèt h¬n. Khi viÕt ®«i tay
trùc tiÕp ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh viÕt cña trÎ, c¸c c¬ vµ tay cña trÎ ®ang ®é ph¸t
triÓn, nhiÒu chç cßn lµ sôn nªn cö ®éng c¸c ngãn tay cßn vông vÒ, chèng mÖt
mái. Khi cÇm bót c¸c em cã t©m lý bÞ r¬i. §iÒu nµy g©y mét ph¶n øng tù nhiªn
lµ c¸c em cÇm bót qu¸ chÆt, c¸c c¬ tay c¨ng lªn rÊt khã di chuyÓn. Muèn cã thãi
quen viÕt ch÷ nhÑ nhµng, tho¶i m¸i tr-íc hÕt häc sinh ph¶i biÕt kü thuËt cÇm bót
b»ng 3 ngãn tay (ngãn c¸i, ngãn trá, ngãn gi÷a). Bµn tay ph¶i víi ®iÓm tùa lµ
mÐp cïi tay, ®Çu bót h-íng ra phÝa tr-íc, cÇm bót ph¶i tù nhiªn, ®õng chÆt qu¸
sÏ khã vËn ®éng, nÕu láng qu¸ sÏ kh«ng ®iÒu khiÓn ®-îc bót. NÕu c¸c em cÇm
sai kü thuËt b»ng 4, 5 ngãn tay, khi viÕt vËn ®éng cæ tay, c¸nh tay th× c¸c em sex
mau mÖt, søc chó ý kÐm, kÕt qu¶ viÕt ch÷ sÏ kh«ng ®óng vµ nhanh ®-îc.
2.3. RÌn cho häc sinh t- thÕ ngåi chuÈn.
Gi¸o viªn ph¶i rÌn cho häc sinh t- thÕ ngåi chuÈn ®Ó cã thÓ viÕt ch÷ ®Ñp
l¹i kh«ng g©y ra nh÷ng dÞ tËt ®Ó ®êi cho häc sinh nh-: cËn thÞ, vÑo cét sèng...
T- thÕ ngåi viÕt:
- L-ng th¼ng
- Kh«ng tú ngùc xuèng bµn
- M¾t c¸ch vë kho¶ng 20 - 25 cm
- Tay ph¶i cÇm bót, tay tr¸i tú nhÑ lªn mÐp vë ®Ó gi÷.
- Hai ch©n ®Ó song song tho¶i m¸i.
C¸ch cÇm bót
9
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
-
CÇm bót b»ng ba ngãn tay: Ngãn c¸i, ngãn trá, ngãn gi÷a.
- Khi viÕt ba ngãn tay di chuyÓn tõ tr¸i sang ph¶i, c¸n bót nghiªng bªn
ph¶i, cæ tay, khuûu tay, c¸nh tay cö ®éng mÒm m¹i, tho¶i m¸i.
- TuyÖt ®èi söa ngay nh÷ng häc sinh cÇm bót tay tr¸i.
Tuy nhiªn víi nh÷ng häc sinh viÕt xÊu, gi¸o viªn sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p
®Ó gióp c¸c em cã thÓ viÕt ®Ñp h¬n nh-:
• TËp t« ch÷ thªm
• Gi¸o viªn kÌm tay ®«i, cÇm tay ë mét sè nÐt ch÷ khã
• Gi¸o viªn söa sai ngay cho häc sinh trªn b¶ng con
• LuyÖn viÕt l¹i nh÷ng ch÷ häc sinh viÕt sai
• Xem (b¶ng) vë mÉu cña b¶ng viÕt ®Ñp
• Uèn n¾n t- thÕ ngåi viÕt ®óng
• Bµi viÕt cña c« gi¸o ph¶i lu«n chuÈn
• Gi¸o viªn nªn gi¸m s¸t häc sinh trong qu¸ tr×nh viÕt ®Ó söa sai kÞp
thêi vµ l-u ý nh÷ng lçi häc sinh hay m¾c tr-íc khi häc sinh viÕt bµi
®Ó gióp häc sinh viÕt ®óng.
• Cho häc sinh ngåi xen kÏ: häc sinh viÕt ®Ñp ngåi c¹nh häc sinh viÕt
ch-a ®Ñp ®Ó c¸c em b¾t ch-íc b¹n, thi viÕt ®Ñp gièng b¹n.
• B¶ng ch÷ mÉu lu«n ®Ó tr-íc mÆt ®Ó häc sinh lóc nµo còng nh×n thÊy
ch÷ mÉu vµ viÕt theo.
Trong qu¸ tr×nh d¹y häc t«i lu«n t¹o cho thãi quen viÕt cã chÊt l-îng
kh«ng cho häc sinh viÕt qu¸ nhiÒu bµi, chÊm ®iÓm ch÷ viÕt hoÆc xÕp lo¹i ch÷
theo tõng bµi viÕt, kÓ c¶ trong giê luyÖn tËp vµ quy ®Þnh râ ë møc ®é nµo häc
sinh ph¶i viÕt l¹i bµi.
10
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thanh Thñy
Sau ®©y t«i xin minh häa 1 bµi d¹y tËp viÕt trong giê häc vÇn
Bµi 8 (TiÕng viÖt 1 - TËp 1)
Thêi
gian
6’
Ho¹t ®éng d¹y vµ häc
Gi¸o viªn
Häc sinh
TiÕt 1 H-íng dÉn viÕt b¶ng.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc bµi
viÕt
§äc bµi viÕt: l - h
Lª - hÌ
G¾n ch÷:
2 häc sinh so s¸nh l víi h
Gièng: cã nÐt khuyÕt trªn
Kh¸c: l cã nÐt mãc d-íi
H cã nÐt mãc 2 ®Çu
1 HS nhËn xÐt
Yªu cÇu häc sinh so s¸nh ch÷:
Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ chiÒu cao?
ChiÒu réng cña c¸c ch÷.
Cao: NÐt khuyÕt 5 li
NÐt mãc 2 ®Çu: 2 li
NÐt mãc d-íi (nÐt hÊt) 1 li
Réng: h: 3li
l: 2 li
GV chØ vµo ch÷ mÉu vµ nãi c¸ch viÕt
k: §Æt bót ë ®-êng kÎ ngang thø 2 s¸t
bªn tr¸i ®-êng kÎ däc viÕt nÐt khuyÕt
trªn cao 5 li dùa l-ng vµo ®-êng kÎ
däc cho ®Ñp, ®Õn gÇn ®-êng kÎ ngang
thø nhÊt l-în bót nèi liÒn víi nÐt mãc
d-íi réng gÇn 2 li vµ dõng bót ë
®-êng kÎ ngang thø 2.
HS l¾ng nghe vµ quan s¸t c« viÕt
mÉu
h: §Æt bót viÕt nÐt khuyÕt trªn gièng
nh- ch÷ l, ®Õn ®iÓm dõng bót cña nÐt
khuyÕt trªn rª bót s¸t vµo nÐt khuyÕt
®Õn ®-êng kÎ ngang thø 2 l-în bót
viÕt nÐt mãc 2 ®Çu cao 2 li vµ dõng bót
ë ®-êng kÎ ngang thø 2.
11
Tải về để xem bản đầy đủ
14 trang
08/01/2025
540
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_day_tap_viet_trong_gio_hoc_van.doc
