SKKN Làm thế nào để tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học tiếng Anh

A. ĐẶT VẤN ĐỀ.

LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Trong xu hướng toàn cầu hóa hiện nay, việc biết ngoại ngữ - đặc

biệt là tiếng Anh có tầm quan trọng rất lớn lao. Tiếng Anh là công cụ tạo

điều kiện hòa nhập với cộng đồng quốc tế và khu vực, tiếp cận những

thông tin về khoa học kĩ thuật, tiếp cận với các nền văn hóa khác cũng

như những sự kiện quốc tế và kho tàng văn hóa phong phú trên thế giới.

Ở Việt Nam, tiếng Anh đã và đang được dạy và học ở tiểu học với

tư cách là môn học tự chọn. Trong thời gian không xa, tiếng Anh sẽ trở

thành môn học bắt buộc trong các trường Tiểu học trên toàn quốc.

Cùng với việc thay sách giáo khoa ở bậc tiểu học hiện nay thì nhu

cầu đổi mới về phương pháp dạy học là một nhu cầu cấp bách và cần

thiết. Chính vì vậy mà việc giảng dạy theo phương pháp mới đang là một

vấn đề còn gặp nhiều khó khăn mà bất cứ người giáo viên nào cũng nhận

thấy và luôn trăn trở. Chính vì thế, ngoài việc giảng dạy bám sát kiến thức

chuẩn của chương trình tiếng Anh tiểu học và theo sách giáo khoa, người

giáo viên phải luôn nghiên cứu, tìm tòi những phương pháp phù hợp nhất

để lôi cuốn học sinh yêu thích tiết học tiếng Anh. Có như thế học sinh

mới không cảm thấy nhàm chán mà có sự hào hứng chờ đợi tiết tiếng

Anh, tham gia tích cực hơn vào tiết học này và tiết học sẽ trôi qua một

cách sôi nổi, sinh động đồng thời bản thân các em học sinh sẽ tự mình

nâng cao chất lượng học tập. Trăng trở với vấn đề này và qua kinh

nghiệm rút ra từ thực tế giảng dạy cũng như tham khảo thêm sách vở và

các ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, tôi mạnh dạn chọn đề tài : “Làm

thế nào để tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học tiếng Anh”.

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. CƠ SỞ LÍ LUẬN.

Như chúng ta đã biết, năm học 2010-2011 là năm học thứ 5 toàn

nghành giáo dục thực hiện cuộc vận động “Hai không” với 4 nội dung nhằm

nâng cao chất lượng giáo dục.

Với mục tiêu giáo dục tiểu học là “Giúp học sinh hình thành những cơ

sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất,

thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người

Việt Nam xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây dựng tư cách và trách nhiệm công

dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học trung học cơ sở”. (Điều 22 - Luật

Giáo dục -1998).

Giáo dục tiểu học phải đảm bảo cho học sinh có hiểu biết đơn giản,

cần thiết về tự nhiên, xã hội và con người, có kỹ năng cơ bản về nghe , đọc,

nói, viết và tính toán, có thói quen rèn luyện thân thể, giữ gìn về sinh, có hiểu

biết ban đầu về nghệ thuật.

Phương pháp giáo dục tiểu học phải phát huy tính tích cực, tự giác,

chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm của từng lớp học,

môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến

thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập

cho học sinh.

II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.

Trước kia đa số giáo viên giảng dạy theo phương pháp truyền

thống đó là : giáo viên giảng bài, học sinh ghi chép và làm bài tập ứng

dụng, sau đó giáo viên sửa sai. Giáo viên luôn là người chủ động trên lớp,

còn tất cả học sinh chỉ lắng nghe và làm bài tập đầy đủ. Như thế giáo viên

sẽ rất mệt mỏi vì phải nói suốt tiết dạy, còn học sinh thì thụ động và

không có điều kiện luyện tập, hơn nữa lỗi mà học sinh mắc phải không

1

được chấp nhận, các em thấy xấu hổ khi mắc lỗi. Vì thế các em rất ngại

học, nói tiếng Anh và như vậy tiết học tiếng Anh sẽ luôn nặng nề đối với

các em học sinh. Là một giáo viên dạy ngoại ngữ, chúng ta phải làm thế

nào để học sinh không ngại học và ngày càng trở nên thích thú học tiếng

Anh hơn?

Để dạy một tiết anh văn cho học sinh tiểu học có hiệu quả và giúp

học sinh hứng thú trong tiết học này, chúng ta cần thực hiện những bước

sau:

1. Sự chuẩn bị của giáo viên (Teacher’s preparation).

a. Soạn bài giảng:

Khi soạn bài chúng ta nên bám sát vào sách giáo khoa và mở

rộng đúng chỗ cần thiết, theo mục đích yêu cầu, nếu mở rộng tùy tiện sẽ

không kịp giờ dạy hoặc sẽ lạc chủ đề làm cho học sinh khó hiểu, hơn nữa

sẽ làm mất tính logic của bài học.

b. Sử dụng đồ dùng trực quan.

Giáo viên có thể vẽ một số hình đơn giản, đôi khi những nét

phác họa ngộ nghĩnh nhưng giúp học sinh khắc sâu được kiến thức:

Ví dụ :

A boy

a girl

happy

sad

2

Để luyện tập cách chào hỏi: good morning, good afternoon….

08:00

12:00

18:00

22:00

Ngoài ra giáo viên còn có thể dùng một số đồ vật để giảng dạy.

Mỗi bài cần có tranh minh họa, dùng đồ vật thật hoặc cử chỉ - điệu bộ -

diễn xuất của giáo viên để gây sự chú ý và hứng thú cho học sinh.

Các em thấy trước mắt nhìn những đồ vật xung quanh mình từ đó

các em sẽ thấy gần gũi hơn với ngôn ngữ nước ngoài và cảm thấy tiếng

Anh trước mắt mình thật hấp dẫn, mình cần phải học vì nó không có gì

xa lạ.

Phương pháp này đòi hỏi giáo viên phải chuẩn bị trước các đồ vật

có trong cuộc sống hàng ngày. Giáo viên giơ tay đó lên, hay chỉ vào vật

đó nêu có trong lớp và yêu cầu cả lớp nói nghĩa của từ tiếng Anh tương

đương. phương pháp này có thể mang lại hứng thú bất ngờ cho học sinh

vì học sinh được luyện tập với các vật có thật trong thực tế.

Ví dụ: Khi dạy (Unit 6 - My classroom - English 3 ). Để giới

thiệu từ mới:

a book:

a pen:

một quyển sách

một cái bút mực

a ruler:

một cái thước kẻ

an eraser: một cục tẩy

Cụ thể: Khi dạy từ “book” giáo viên chỉ vào quyển sách hoặc có

thể chỉ vào tranh đã chuẩn bị sẵn và hỏi:

3

Teacher: What is this? (Đây là cái gì?)

Students: It’s a book. ( Đây là một quyển sách)

a book

Sau đó giáo viên yêu cầu học sinh nhìn vào đồ vật và đoán

nghĩa của từ. Phương pháp này cho các em hứng thú học tập và sự tập

trung cao vì các từ mà giáo viên giới thiệu là những đồ vật rất gần gũi

và dễ đoán nghĩa đối với các em.

Tuy nhiên không phải lúc nào cũng có sẵn đồ vật thật ở trường

nên giáo viên có thể sử dụng tranh ảnh để thay thế.

Ví dụ: Unit 9 - My favourite food and drink - English 4. Khi

dạy từ vựng, tôi dùng nhiều tranh ảnh để dạy từ mới, kiểm tra từ mới.

Ví dụ như:

4

meat

orange juice

`

Chicken

fish

Ngoài việc sử dụng các đồ dùng trực quan để giới thiệu từ mới, chủ đề

hay tình huống của bài, giáo viên có thể sử dụng chúng để củng cố bài học

nhằm giúp cho học sinh khắc sâu hơn nội dung của bài và học sôi nổi hơn.

Theo quan điểm của tôi tất cả các phương tiện dạy học như băng, đài

và các phương tiện trực quan như tranh, ảnh, đồ vật thật...đều có thể gây cảm

hứng thú cho học sinh trong học tập. Trong đó việc sử dụng đồ dùng trực

quan là phương pháp gây hứng thú cho học sinh hiệu quả nhất trong giảng

dạy ngoại ngữ vì phương tiện trực quan đóng vai trò quan trọng trong việc

thiết lập mối quan hệ giữa ngôn ngữ và ý nghĩa, giúp học sinh liên tưởng

được ý nghĩa của ngôn ngữ một cách trực tiếp, dễ dàng, dễ khắc sâu mà

không cần phiên dịch.

Với các chủ đề gần gũi, sát thực với cuộc sống thường ngày của bộ

sách giáo khoa tiếng Anh từ khối 3 đến khối 5, giáo viên có thể giới thiệu từ

mới hay tình huống thông qua các phương tiện trực quan như hình ảnh hay

đồ vật thật.

c. Khai thác câu trả lời.

5

Đây là phương pháp áp dụng quá trình hỏi - đáp (elicitation) liên tục để

yêu cầu học sinh tìm ra từ mới hặc nghĩa của từ mới. Bạn có thể cho học sinh

xem tranh và yêu cầu học sinh tìm ra từ cho bức tranh đó.

Ví dụ: Giáo viên đưa ra một bức tranh sân vận động và hỏi:

Teacher :What is this?

Student : Museum?

Teacher : Not quite right.

Student : Stadium?

Teacher : Very good.

d. Tổ chức trò chơi.

Tổ chức và lồng ghép các trò chơi, các hoạt động nhóm, dạy một số bài

hát đơn giản hay cho học sinh xem một đoạn phim có liên quan đến cấu trúc,

từ vựng trong bài để gây hứng thú cho học sinh trong tiết học. Đặc biệt vào

đầu tiết học giáo viên nên xen lẫn việc kiểm tra bài cũ với việc tổ chức một

trò chơi nhỏ để khuấy động không khí và tăng sự hào hứng sôi nổi cho học

sinh. (Có rất nhiều trò chơi và hoạt động nhóm, ở đây tôi chỉ đưa ra một vài

trò chơi và hoạt động nhóm).

Ví dụ: Unit 4 : School activities (English 5)

“Hoạt động nhóm theo dạng: Brainstorming”

Giáo viên chia lớp thành hai nhóm, cả hai nhóm có cùng chung một

câu hỏi. Giáo viên giới hạn thời gian nhất định và yêu cầu nhóm nào trả lời

đúng và nhiều ý, mỗi ý cho mười điểm. Nhóm nào nhiều điểm hơn thì nhóm

đó thắng.

School

Sing songs

Play football

activities

6

Possible answers

- Play chess

- Read books

- Jump rope

- Listen to music

- Write a letter

- Play badminton

- Dance

- Play hide - and - seek

Ví dụ: Tôi tổ chức một trò chơi Shask attack ở Unit 1 - Hello - English

3. Tôi chuẩn bị sẵn hình vẽ 1 cô bé và một con cá mập cắt rời, hoặc đôi lúc

tôi tự phác họa bằng vài nét đơn giản lên bảng.

H

E

L

O

Giáo viên phải kích thích tính năng động, tích cực của học sinh, luôn

tạo ra những tình huống ngữ cảnh để giúp học sinh tư duy sáng tạo. Giáo

viên phải dự kiến được những trở ngại, lầm lẫn mà học sinh hay vấp phải để

có phương pháp giải quyết kịp thời và hợp lý.

Ví dụ: Giáo viên phải dự trù tình huống có thể xảy ra khi học sinh hỏi

từ có liên quan đến chủ đề bài học khi các em nói hoặc viết. Nếu giáo viên

không biết sẽ làm cho học sinh hụt hẫng, mất đi niềm tin. Vì vậy giáo viên

7

cần có kiến thức vững vàng, phải có vốn từ vựng thật phong phú, chữ viết rõ

ràng, cách phát âm rành mạch, lưu loát, giọng đọc to, khỏe và trong quá trình

dạy phải thật chính xác và hợp logic.

Giáo viên phải hiểu rõ về địa lý, lịch sử, nền văn hóa của nước Anh,

phong tục, tập quán, trình độ khoa học , kỹ thuật…Kiến thức là cái luôn biến

đổi không ngừng, vì thế giáo viên phải thường xuyên cập nhật thông tin, trao

đổi với đồng nghiệp để vừa học hỏi, vừa nâng cao trình độ chuyên môn.

Trong khi giảng dạy giáo viên cần bám sát thực tế, nếu không kiến thức sẽ

trở nên lạc hậu, lỗi thời (cái mới ở đây phải được toàn thể cộng đồng công

nhận và sử dụng).

e. Phương pháp khêu gợi trí tò mò và sự ham hiểu biết của học

sinh.

Đối với lứa tuổi học sinh tiểu học sự tò mò và tính ham hiểu biết của

các em rất lớn nên các em dễ bị lôi cuốn vào những vấn đề mà chúng quan

tâm.

Do vậy khi biên soạn sách giáo khoa Tiếng Anh từ khối 3 đến khối 5

các nhà biên soạn sách hiện hành đã tập trung vào những chủ đề gần gũi, sát

thực với học sinh, phù hợp với trình độ, lứa tuổi, nhu cầu, sở thích cũng như

vốn sống của các em.

Ví dụ các chủ đề như :

- Chủ đề về đồ ăn và đồ uống (Unit 9 - My favourite food and drink -

English 4)

- Chủ đề về bạn bè (Unit 4 - My friends - English 3)

- Chủ đề về gia đình (Unit 7 - My family - English 3)

- Chủ đề về các hoạt động thể thao, giải trí (Unit 5 - Sports and games-

English 5)

…..

8

Tất cả các chủ đề này đều gây hứng thú cho học sinh và khêu gợi được

ở các em tính tò mò rất cao.Vì vậy giáo viên phải biết cách đưa ra các tình

huống dạy để lôi cuốn các em vào chủ đề của bài cũng như những hoạt động

ở trên lớp.

Ví dụ: Khi dạy Unit 10 “At the circus” - Ở rạp xiếc (English 4) để thu

hút sự chú ý của học sinh vào hoạt động trên lớp, giáo viên có thể đưa ra câu

hỏi:

Teacher: Do you ever go to the circus? (Các em đã từng đến rạp xiếc

chưa?)

Student: Yes,we do. (Có ạ)

Teacher: Which animals do you like ? (Con vật nào ở rạp xiếc các em

thích?)

Student: Monkeys, bears…(khỉ, gấu…)

Teacher: Vậy hôm nay chúng ta sẽ nói về chủ đề :”Rạp xiếc’.

Sau đó giáo viên giới thiệu cho học sinh một số từ mới nói về các con

vật ở rạp xiếc và hướng dẫn cách đọc cho các em.

f. Phương pháp thúc đẩy động cơ học tập của học sinh.

Như đã nói ở trên, học sinh chỉ có được động cơ học tập khi các em

cảm thấy hứng thú đối với môn học và thấy được sự tiến bộ của mình. Do

vậy ngoài việc sử dụng các tình huống thách đố nhằm tạo hấp dẫn, lôi cuốn

học sinh vào những hoạt động trên lớp, giáo viên còn phải biết khích lệ, động

viên các em trong học tập.

Để giúp các em nhận thấy được sự tiến bộ trong học tập, giáo viên cần

phải chú ý đến tính vừa sức trong dạy học, tránh không nên đưa ra những yêu

cầu quá cao đối với học sinh. Ngoài ra giáo viên cần khuyến khích học sinh

học theo phương châm thử nghiệm và chấp nhận mắc lỗi trong quá trình thực

hành.

9

Thực tế cho thấy có những học sinh biết nhưng không dám nói vì sợ bị

mắc lỗi. Một số em khác không dám giơ tay vì sợ nói sai bị các bạn cười, cô

giáo chê. Theo tôi đây chính là yếu tố tâm lý mà giáo viên dạy ngoại ngữ cần

phải xem xét để giúp các em có được hứng thú học tập hay ít ra là tích cực

hơn trong các giờ học. Trong quá trình dạy giáo viên không nên quá khắt khe

với những lỗi mà học sinh mắc phải (Ví dụ: lỗi phát âm, lỗi chính tả, thậm

chí là lỗi ngữ pháp) để tránh cho các em có tâm lý sợ khi thực hành.

Ví dụ: Trong khi thực hành, học sinh nói: She play badminton hoặc

We has a dog,…

Thay vì ngắt lời khi các em để sửa lỗi, giáo viên có thể để cho học sinh

trả lời xong, giáo viên khích lệ hay cổ vũ các em bằng những câu như: “very

good”, “thank you” hay “not quite right”…Sau đó giáo viên gọi học sinh

khác nhận xét và sửa lỗi cho bạn hoặc giáo viên sửa lỗi để tránh làm cho các

em nhụt chí hay mất hứng thú luyện tập.

2. Sự chuẩn bị của học sinh : (Students’ preparation).

- Đối với bài cũ: (old lesson).

Giáo viên nên rèn cho các em thói quen thuộc bài trước khi lên lớp.

Giáo viên cũng có thể tạo húng thú cho học sinh bằng cách giao một số câu

hỏi về nhà để học sinh trả lời hoặc tìm hiểu. Sau đó trong tiết học sau trên

lớp giáo viên hỏi lại những vấn đề này. Đã có sự chẩn bị các em dễ dàng trả

lời. Giáo viên khích lệ các câu trả lời đúng này của học sinh. Đây sẽ là sự

khởi đầu tốt cho tiết bổ ích và sôi nổi bởi các em sẽ thấy phấn khởi khi mình

trả lời được yêu cầu của giáo viên. Học sinh phải thuộc bài, nhất là từ vựng,

cấu trúc câu và biết cách vận dụng nó. Ngoài ra các em phải siêng năng làm

bài tập ở nhà hoặc tham khảo trên sách, báo, truyện…

- Đối với bài mới: (new lesson).

10