SKKN Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện cá hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học tại trường THPT Quỳnh Lưu 4

Qua các cuộc thi “nghiên cứu KHKT” do Bộ GDĐT, Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An tổ chức, đã giúp học sinh phát huy khả năng yêu thích nghiên cứu khoa học, vận dụng các kiến thức từ sách vở đi vào thực tiễn, định hướng nghề nghiệp, tương lai của các em sau này.

Download

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN

TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM QUẢN LÝ GIÁO DỤC

ĐỀ TÀI

HIỆU QUẢ TỪ CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN

CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO & NGHIÊN CỨU

KHOA HỌC TẠI TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4

Người thực hiện: CAO THANH TUẤN

Bí thư chi bộ, hiệu trưởng trường THPT Quỳnh Lưu 4

Số điện thoại: 0983677063

QUỲNH LƯU, THÁNG 02 NĂM 2020

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đã xác định

phải đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng tiếp cận năng lực: đổi

mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài hòa

đức, trí, thể, mĩ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề. Trong đó, các phẩm chất và

năng lực của học sinh sẽ dần được hình thành và phát triển thông qua các môn

học và các hoạt động giáo dục trải nghiệm. Hoạt động trải nghiệm trong nhà

trường phổ thông cần được hiểu là hoạt động giáo dục, trong đó, dưới sự hướng

dẫn của các nhà giáo dục, từng cá nhân HS được tham gia trực tiếp vào các hoạt

động khác nhau trong nhà trường cũng như ngoài xã hội với vai trò là chủ thể

của hoạt động, qua đó phát triển năng lực thực tiễn, phẩm chất nhân cách và

phát huy tiềm năng sáng tạo của cá nhân.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 ( khóa XI) về đổi mới căn bản và toàn diện

giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình

thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa

học”.

Từ năm 2012, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ GDĐT đã ban hành Thông tư số

38/2012/TT-BGDĐT về quy chế Cuộc thi khoa học kĩ thuật (KHKT) dành cho

học sinh trung học (Vietnam Sience and Engineering Fair-ViSEF) với mục đích

là khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu, sáng tạo khoa học, công nghệ,

kỹ thuật và vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn

cuộc sống. Như vậy, việc tổ chức học sinh tham gia nghiên cứu khoa học là đa

dạng hóa các hình thức tổ chức và phương thức dạy học, góp phần thúc đẩy đổi

mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam.

Qua các cuộc thi “nghiên cứu KHKT” do Bộ GDĐT, Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ

An tổ chức, đã giúp học sinh phát huy khả năng yêu thích nghiên cứu khoa học,

vận dụng các kiến thức từ sách vở đi vào thực tiễn, định hướng nghề nghiệp,

tương lai của các em sau này.

Trong những năm qua trên cương vị là hiệu trưởng trường THPT Quỳnh Lưu

4, một trường nằm ở khu vực Tây huyện Quỳnh Lưu, chất lượng đầu vào còn rất

thấp, nếu chỉ quan tâm tới hoạt động giáo dục văn hóa mà thiếu quan tâm đến

các hoạt động khác như hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học thì việc

định hướng nghề nghiệp cũng như trang bị cho học sinh kiến thức để sau này cá

em có thể đảm bảo sự thành công trong cuộc sống và sự nghiệp rất hạn chế. Xác

định được đặc điểm, tình hình học sinh nhà trường như vậy, với vai trò là người

đứng đâu đơn vị, bản thân tôi đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện

các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học cho học sinh và đã đạt được

những thành công nhất định. Từ những việc làm của bản thân, tôi đúc kết thanh

đề tài sáng kiến kinh nghiệm với tên gọi “Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ

chức thực hiện cá hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học

tại trường THPT Quỳnh Lưu 4” để làm cẩm nang cho bản thân, đồng nghiệp

và học sinh.

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

I. Cơ sở khoa học của đề tài

1. Cơ sở lý luận:

Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hoạt động giữ vai trò rất quan trọng trong

chương trình giáo dục phổ thông mới. Hoạt động này giúp cho học sinh có nhiều

cơ hội trải nghiệm để vận dụng những kiến thức học được vào thực tiễn từ đó

hình thành năng lực thực tiễn cũng như phát huy tiềm năng sáng tạo của bản

thân. Hình thành và phát triển những phẩm chất, tư tưởng, ý chí, tình cảm, giá

trị, kỹ năng sống và những năng lực chung cần có ở con người trong xã hội hiện

đại.

Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hoạt động thực sự cần thiết giúp HS hiểu sâu

sắc và toàn diện hơn các bài học trên lớp, đáp ứng được mục tiêu giáo dục toàn

diện, tiệm cận mục tiêu của UNESSCO: “Học để biết, học để làm, học để chung

sống và học để tự khẳng định mình”.

Đối với hoạt động nghiên cứu khoa học, đây là hoạt động sáng tạo của các nhà

nghiên cứu khoa học nhằm nhận thức thế giới, tạo ra hệ thống tri thức có giá trị

để sử dụng vào cải tạo thế giới, phục vụ trực tiếp cho sự phát triển của xã hội. Vì

thế nó là 1 hoạt động mang tính xã hội rộng rãi. Mục đích của hoạt động nghiên

cứu khoa học là giúp người nghiên cứu khoa học tìm tòi, phát hiện quy luật vận

động của sự vật hiện tượng và vận dụng những quan điểm ấy để tạo những

thông tin mới, ứng dụng vào sản xuất tạo ra của cải vật chất hay tạo ra các giá trị

tinh thần để thoả mãn nhu cầu của con người. Ngày 28 tháng 9 năm 2018, Bộ

Giáo dục và Đào tạo có Quyết định số 3950/QĐ-BGDĐT về việc ban hành Thể

lệ Cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” năm 2018 (SWIS-

2018).

Như vậy, qua các cuộc thi “nghiên cứu KHKT”, “ý tưởng sáng tạo khởi

nghiệp” nhằm giúp học sinh phát huy khả năng yêu thích nghiên cứu khoa học,

vận dụng các kiến thức từ sách vở đi vào thực tiễn, làm đa dạng hóa các hình

thức tổ chức dạy học.

2. Thực trạng về các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học trên phạm

vi cả nước, địa phương và tại đơn vị.

Được chọn lựa trưở thành các hoạt động giáo dục trọng tâm trong chương

trình giáo dục phổ thông mới, các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa

học đã được các Sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các cơ

sở giáo dục trực thuộc quan tâm, chỉ đạo và tổ chức hoạt động khá hiệu quả. Thể

hiện nổi bật ở các hoạt động ở các trường THPT trong toàn quốc, trên tỉnh Nghệ

An và đơn vị trường THPT Quỳnh Lưu 4 nói riêng. Đặc biệt là thành tích nổi

bật của nhiều đơn vị tại các cuộc thi sáng tạo khoa học cấp tỉnh và cấp quốc gia,

các Hội thi có sự tham gia của học sinh bậc THPT…

Tuy nhiên,ở một số đơn vị trường học, các hoạt động đó chủ yếu được tổ

chức theo lối cũ với các hình thức còn chưa phong phú và học sinh thường được

chỉ định, phân công tham gia một cách bị động. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo

chưa xác định rõ các hoạt động đó sẽ hướng tới hình thành những kỹ năng gì,

năng lực gì cho học sinh, điều này chưa phù hợp với chương trình giáo dục đổi

mới hiện nay. Hoạt động nghiên cứu khoa học được tổ chức mang tính đối phó,

chưa thực chất, học sinh chưa có động lực để đầu tư nghiên cứu, khám phá các

lĩnh vực khoa học mới mẻ.

Để góp phần thực hiện mục tiêu của cấp học, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao

của sự nghiệp giáo dục và đào tạo theo tinh thần nghị quyết số 29 - NQ/TW của

BCH TW Đảng Khóa XI và thực hiện phong trào thi đua “xây dựng trường học

thân thiện, học sinh tích cực”, thời gian qua, các trường phổ thông trong cả

nước nói chung và trong tỉnh Nghệ An nói riêng đã tổ chức thực hiện nhiều hoạt

động trải nghiệm sáng tạo , tuy nhiên trong quá trình thực hiện còn chưa đổi

mới, hiệu quả thực hiện chưa cao. Đặc biệt các hoạt động ngoài giờ lên lớp,

chào cờ, sinh hoạt…của nhiều trường phổ thông trong huyện và tỉnh nhà còn

mang tính lối mòn, hình thức, chưa tạo ra được sự quan tâm, hứng thú và mang

lại hiệu quả thiết thực cho học sinh. Các công trình nghiên cứu về hoạt động trải

nghiệm sáng tạo còn mang tính khái quát chung, chỉ đưa ra khái niệm, nội dung,

hình thức…chứ chưa có công trình nghiên cứu nào đề ra biện pháp để áp dụng

hoạt động trải nghiệm sáng tạo vào các trường THPT một cách thực sự có hiệu

quả.

Trong các năm gần đây, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự năng động

quyết đoán của ban giám hiệu, Trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã mạnh dạn thực

đổi mới nhiều hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học. Qua các

hoạt động đó, đã tạo điều kiện cho học sinhS quan sát, suy nghĩ và tham gia các

hoạt động thực tiễn, qua đó tổ chức khuyến khích, động viên và tạo điều kiện

cho các em tích cực nghiên cứu, tìm ra những giải pháp mới, sáng tạo những cái

mới trên cơ sở kiến thức đã học trong nhà trường và những gì đã trải qua trong

thực tiễn cuộc sống. Những hoạt động này giúp học sinh đạt được tri thức và

kinh nghiệm theo các hướng tiếp cận không hoàn toàn giống nhau, có tác dụng

hỗ trợ tích cực để các em được phát triển toàn diện cả về ý thức, kỹ năng, phẩm

chất, kỹ năng sống và năng lực, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn

diện của nhà trường.

Từ sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo của cấp ủy và BGH, trường THPT

Quỳnh Lưu 4 đã đạt được những kết quả xuất sắc về các lĩnh vực trải nghiệm

sáng tạo và nghiên cứu khoa học (có bảng thống kê ở phần kết quả)

II. Hệ thống giải pháp

1. Nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy trong các lĩnh vực hoạt

động của nhà trường, trong đó có hoạt động trải nghiệm sáng tạo& nghiên

cứu khoa học

Xác định vai trò lãnh đạo toàn diện của đảng trên tất cả các lĩnh vực hoạt động

của nhà trường, chi ủy trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã họp bàn, xây dựng và ban

hành nghị quyết chuyên đề về hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu

khoa học của nhà trường. Từ quan điểm chỉ đạo thống nhất chung, các thành

viên cấp ủy thực sự là những đầu tàu gương mẫu trong việc chỉ đạo, quản lý

hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học của nhà trường. Đ/C

Nguyễn Thị Qúy, chi ủy viên, phó hiệu trưởng được phân công chỉ đạo phụ

trách lĩnh vực hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đã nghiên

cứu, xây dựng kế hoạch tham mưu cấp ủy đóng góp, chỉnh sửa hợp lý và lấy ý

kiến cán bộ giáo viên, bổ sung, điều chỉnh để kế hoạch có tính khả thi và tổ chức

thực hiện hiệu quả.

2. Tuyên truyền, quán triệt các văn bản chỉ đạo, các quy định về công tác

giáo dục các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học của các

cấp nhằm nâng cao nhận thức về công tác giáo dục các hoạt động trải

nghiệm & nghiên cứu khoa học trong nhà trường.

Trong công tác chỉ đạo các hoạt động của nhà trường nói chung và hoạt động

trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học, một nhiệm vụ không thể coi nhẹ là

việc tuyên truyền các văn bản chỉ đạo về lĩnh vực hoạt động trên của các cấp,

các ngành để cán bộ giáo viên, học sinh và phụ huynh nắm bắt và hiểu được ý

nghĩa lớn lao của hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đối với

học sinh. Như nội dung Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện

GD-ĐT xác định việc phải đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng

tiếp cận năng lực; nội dung Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 ( khóa XI) về

đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo. Các thông tư của Bộ GD ĐT,

các văn bản chỉ đạo hằng năm của ngành GD&ĐT Nghệ An, các cuộc thi do

các ngành các cấp tổ chức, đặc biệt là các cuộc thi về hoạt động trải nghiệm

sáng tạo, thi nghiên cứu khoa học do Sở GD&ĐT Nghệ An tổ chức để học sinh,

giáo viên phụ huynh nắm bắt và tham gia.

Mặc dầu hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đã được đưa

vào chương trình giáo dục phổ thông mới và đưa vào kế hoạch giáo dục của Sở

GD&ĐT Nghệ An hằng năm, tuy nhiên, nhận thức của nhiều học sinh, một bộ

phận cán bộ giáo viên về các hoạt động trên còn khá mơ hồ. Thậm chí có một

vài giáo viên còn cho rằng các nhà khoa học dành cả đời mình mới có được một

công trình, còn đối với học sinh phổ thông việc chính của các em là tập trung

học văn hóa để phục vụ công tác thi cử sau này. Chi ủy, ban giám hiệu đều

khẳng định quan điểm đó hoàn toàn đúng nhưng chưa đầy đủ, sử dụng các văn

bản chỉ đạo tuyên truyền cũng như thái độ cương quyết để làm thay đổi nhận

thức của những cán bộ giáo viên đó.

Đối với phụ huynh của những học sinh là thành viên câu lạc bộ, ban giám hiệu,

ban chủ nhiệm câu lạc bộ cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để

phụ huynh cho con em tham gia. Sau những kết quả ban đầu, đa số phụ huynh

học sinh phấn khởi, những năm tiếp theo, lượng học sinh tham gia ngày càng

đông đúc, có chất lượng. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học

ngày càng được giáo viên, phụ huynh quan tâm, ủng hộ và trở thành một bộ

phận không thể thiếu trong công tác giáo dục của nahf trường

3. Chỉ đạo thành lập tổ chức các hoạt động của các câu lạc bộ năng khiếu,

câu lạc bộ nghiên cứu khoa học trong nhà trường

Nhận định việc tổ chức câu lạc bộ theo sở thích của học sinh là một trong

những hình thức hoạt động mang tính trải nghiệm sáng tạo cao. Vì khi tham gia

hoạt động của câu lạc bộ, ngoài mục tiêu rèn luyện khả năng tự chịu trách

nhiệm, năng lực lãnh đạo, kỹ năng làm việc nhóm; học sinh còn được định

hướng, trải nghiệm các nội dung học tập để khám phá bản thân và phát triển

năng khiếu. Thông qua hoạt động của các câu lạc bộ, GV, cán bộ quản lý, phụ

huynh hiểu và quan tâm hơn đến nhu cầu nguyện vọng và mục đích chính đáng

của học sinh.

Nhận thấy được vai trò quan trọng của hình thức câu lạc bộ đối với sự phát

triển toàn diện của học sinh, Chi ủy, BGH nhà trường đã chỉ đạo Đoàn trường

Quỳnh Lưu 4 thành lập 5 câu lạc bộ: câu lạc bộ Tình nguyện, câu lạc bộ Sách –

Phát thanh, câu lạc bộ Sáng tạo KHKT, câu lạc bộ Năng khiếu, câu lạc bộ Tiếng

Anh.

Sau hơn ba năm thành lập, các câu lạc bộ đã thu hút đông đảo học sinh tham

gia, thực sự là sân chơi bổ ích, là nơi để các em hoạt động vui chơi sau những

giờ học căng thẳng, vừa là nơi các em có thể gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kiến

thức, thể hiện năng khiếu, rèn giũa kỹ năng. Bản thân của các câu lạc bộ cũng

chính là những cái nôi nuôi dưỡng, phát triển tài năng của học sinh, là tổ chức

hỗ trợ đắc lực trong việc tìm kiếm, phát hiện các cá nhân, đội nhóm để tham dự

các cuộc thi kiến thức, KHKT và năng khiếu.

Hiệu quả từ hoạt động của các câu lạc bộ đối với học sinh và đối với nhà

trường là rất lớn, tuy nhiên để quản lý và duy trì lâu dài hoạt động của các câu

lạc bộ là không hề đơn giản. Để nâng cao hiệu quả hoạt động, cần lưu ý việc

thành lập các câu lạc bộ theo sở thích của học sinh phải đảm bảo theo đúng quy

trình sau:

• Bước 1: Căn cứ nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, căn cứ mục tiêu kế

hoạch của nhà trường, xác định loại hình câu lạc bộ.

• Bước 2: Xây dựng kế hoạch, xác định mục tiêu, nội dung hoạt động, hình

thức tổ chức. Bước này có thể do nhà giáo dục, cũng có thể giao quyền tự chủ

cho học sinh tự xây dựng.

• Bước 3: Tập hợp các thành viên, xây dựng tổ chức, thống nhất nguyên tắc

hoạt động, thông qua kế hoạch, xây dựng nội quy hoạt động, thống nhất lịch

sinh hoạt. Xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn.

• Bước 4: Tổ chức các buổi sinh hoạt, trong đó xác định rõ nội dung, công

việc, có kiểm tra và nhận xét đánh giá cuối mỗi buổi.

• Bước 5: Nếu là những câu lạc bộ hoạt động dài hạn, cần có kế hoạch nhận

xét, đánh giá, bầu lại Ban quản lý hoặc chủ nhiệm câu lạc bộ theo định kỳ (nên

một năm một lần).

Mỗi nhà trường đều có thể tổ chức nhiều câu lạc bộ khác nhau cho các nhóm

học sinh tham gia và cần xây dựng kế hoạch cụ thể cho mỗi câu lạc bộ để việc tổ

chức thực hiện đạt được hiệu quả giáo dục cao.

Năm là, khi lựa chọn các thành viên tham gia câu lạc bộ cũng như khi tổ

chức các buổi sinh hoạt câu lạc bộ cần đảm bảo một số nguyên tắc sau: Tham

gia trên tinh thần tự nguyện; không phân biệt đối xử; đảm bảo sự công bằng;

phát huy tính sáng tạo; tôn trọng ý kiến và nhân cách học sinh; bình đẳng giới;

học sinh là chủ thể quyết định mọi vấn đề của câu lạc bộ.

Có thể nói, khi học sinh có cơ hội được thể hiện mình, được rèn giũa thường

xuyên những năng lực, sở trường của mình thì chắc chắn những tiềm năng đó sẽ

được đơm hoa, kết trái. Không gian câu lạc bộ sẽ trở thành môi trường lý tưởng

chắp cánh những khả năng, sức sáng tạo của các em. Không những thế, khi các

câu lạc bộ được tiếp nối, duy trì, phát triển thì cũng đồng nghĩa với việc tạo

dựng môi trường giáo dục thực sự là "an toàn", thân thiện. Để các em thêm gắn

bó với trường, lớp, bè bạn, hạn chế thời gian dư thừa hoặc sa đà vào những trò

chơi, thói hư, tật xấu...

(Một số hình ảnh hoạt động của các câu lạc bộ được trình bày ở phần phụ lục)

4. Phối hợp với các cơ sở sản xuất, các đơn vị quân đội trên địa bàn tổ chức

cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm. Tổ chức các hoạt động

trải nghiệm sáng tạo tại trường, tham dự đầy đủ, có chất lượng các cuộc

thi, hội thi do ngành GD&ĐT cũng như địa phương tổ chức.

Trong hệ thống giải pháp, thì đây là giải pháp hiệu quả nhất, vì nó mang tính

thực tế, kích thích trí tuệ, khơi dậy niềm đam mê cho các em, được học sinh tự

nguyện tham gia một cách hứng thú. Nắm bắt được tâm lý đó, nhà trường đã chỉ

đạo các tổ chức trong trường, đặc biệt là Đoàn thanh niên, các câu lạc bộ chủ

động phối hợp với các cơ sở sản xuất, các đơn vị quân đội trên địa bàn tổ chức

cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm, tham dự đầy đủ, có chất lượng

các cuộc thi, hội thi do ngành GD&ĐT cũng như địa phương tổ chức.

Do đặc thù trường THPT Quỳnh Lưu 4 nằm trên địa bàn có rất nhiều đơn vị

quân đội trực thuộc Bộ Quốc phòng và trực thuộc Quân khu 4 đóng quân, nên

việc tổ chức giao lưu văn hóa văn nghệ thể dục thể thao cũng như học tập truyền

thống quân đội nhân dân Việt Nam khá thuận lợi. Nhà trường đã chủ động đề

xuất các đơn vị và tổ chức cho học sinh vào các đơn vị quân đội tham quan, học

tập truyền thống anh Bộ đội Cụ Hồ, giao lưu bóng chuyền, bóng đá, cầu lông, tổ

chức cho học sinh học bơi ở các bể bơi đơn vị quân đội. Tham gia biểu diễn văn

nghệ phối hợp vào các ngày lễ như Ngày Nhà giáo Việt Nam 20.11; ngày thành

lập Quân đội nhân dân Việt Nam và ngày hội Quốc phòng toàn dân 22.12; ngày

thành lập Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26.3.

Trên địa bàn trường THPT Quỳnh Lưu 4 còn có cơ sở sản xuất là nhà máy chế

biến hoa quả Nghệ An, vào các dịp nghỉ hè, được sự thống nhất của lãnh đạo

hai đơn vị và gia đình học sinh, Đoàn thanh niên hai đơn vị đã tổ chức cho học

sinh vào tham gia lao động vừa sức như thu hái hoa quả, làm cỏ, bón phân có trả

thù lao. Học sinh tham gia tích cực, nhiều em có sức khỏe và kỹ năng làm việc

đạt hiệu quả cao thu được số tiền đủ để trang trải cho việc học tập cả năm học

sau.

Vào ngày Toàn dân làm thủy lợi 16 tháng 10 hằng năm, nhà trường đã chủ động

phối hợp với Thủy lợi huyện Quỳnh Lưu tổ chức cho học sinh tham gia lao động

làm thủy lợi nạo vét lòng kênh 3-2 từ xã Tân Sơn ra tới xã Quỳnh Châu hơn 12

km, các tập thể lớp tham gia sôi nổi, vui, chất lượng được UBND huyện Quỳnh

Lưu đánh giá cao. Nhà trường đã được Bằng khen UBND tỉnh Nghệ An về tinh

thần làm thủy lợi năm 2017.

Để tăng cường chất lượng, hiệu quả, đặc biệt là rèn dũa kỹ năng về hoạt động

trải nghiệm sáng tạo, nhà trường và các tổ chức trong trường như Đoàn thanh

niên, công đoàn, Ban nữ công đã triển khai nhiều cuộc thi, hội thi cho đối tượng

là học sinh như:

Hội thi văn nghệ chào mừng các ngày lễ lớn đầu năm giữa các chi đoàn học

sinh, giải bóng đá thầy và trò, cô và trò, tìm kiếm tài năng Quỳnh Lưu 4, Hội thi

nam thanh nữ tú trường Quỳnh Lưu 4, Hội khỏe Phù đổng cấp trường…trên cơ

sở đó, lựa chọn các tiết mục xuất sắc, các cá nhân và tập thể có thành tích cao

tham dự các kỳ thi cấp trên. Các hội thi, kỳ thi cấp trường được tổ chức bài bản,

nghiêm túc nên những cá nhân, tập thể được dự thi cấp trên đều đạt thành tích

cao.

Đối với các Hội thi do UBND và các tổ chức đoàn thể huyện Quỳnh Lưu tổ

chức như Hội thi truyền thông Dân số- kế hoạch hóa gia đình do Ban Dân số- kế

hoạch hóa gia đình huyện tổ chức, học sinh nhà trường tham dự tích cực đạt giải

nhất. Các hội thi văn nghệ, đồng diễn do huyện đoàn Quỳnh Lưu tổ chức, đoàn

trường đã tổ chức cho học sinh tham gia đầy đủ và thường xuyên đạt giải nhất,

nhì huyện. Có thể nói hoạt động Đoàn của trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn là

đơn vị dẫn đầu huyện Quỳnh Lưu. Ngoài ra, ba kỳ thi Người đẹp Biển Quỳnh

liên tiếp vào các năm 2015, 2018, 2019, học sinh trường THPT Quỳnh Lưu 4

luôn là đơn vị xuất sắc với 3 em đạt danh hiệu Hoa khôi Biển Quỳnh ba mùa và

các danh hiệu Á khôi 1, Á khôi 2. Đặc biệt tại hội thi Người đẹp Làng Sen năm

2019 do tỉnh Nghệ An tổ chức, nhà trường cử 2 em đại diện huyện Quỳnh Lưu

tham gia và cả 2 em đều đạt giải: 1 giải Nhì, 1 giải khuyến khích.

Các cuộc thi do Sở GD&ĐT Nghệ An tổ chức, trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn

là đơn vị tham gia đầy đủ và chất lượng, như cuộc thi “ATGT cho nụ cười ngày

mai” do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, cuộc thi Olympic Tiếng Anh 2018”

do Trung ương Đoàn phối hợp Bộ giáo dục và đào tạo tổ chức… trường đều có

học sinh đạt giải và nhà trường luôn là đơn vị dẫn đầu tỉnh về số học sinh tham

gia.

Bên cạnh thành tích HSG các môn văn hóa, những năm gần đây, trường THPT

Quỳnh Lưu 4 luôn là đơn vị dẫn đầu huyện Quỳnh Lưu về thành tích của học

sinh tại Hội khỏe Phù đổng các cấp.

Như vậy, có thể nói, hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học đã

góp phần giáo dục Đức- Trí- Thể- Mỹ của trường THPT Quỳnh Lưu 4, phục vụ

mục tiêu giáo dục toàn diện của nhà trường.

5. Chỉ đạo xây dựng hợp lý quy chế hoạt động của câu lạc bộ nghiên cứu

khoa học, tổ chức Hội thi sáng tạo khoa học cấp trường, trên cơ sở đó, lựa

chọn, trao giái các đề tài có chất lượng và chọn tham gia các hội thi cấp

trên.

Xác định hoạt động nghiên cứu khoa học là một hoạt động có tính chiến lược,

quan trọng bậc nhất trong các hoạt động giáo dục của nhà trường, chi ủy, BGH

đã tham khảo, chỉ đạo phân công 1 phó hiệu trưởng là cấp ủy (cô Nguyễn Thị

Qúy, chi ủy viên, phó hiệu trưởng) trực tiếp chỉ đạo mảng hoạt động này, đồng

thời động viên một giáo viên là đảng viên có niềm say mê với hoạt động nghiên

cứu khoa học trực tiếp phụ trách câu lạc bộ (thầy Nguyễn Trung Kiên, giáo viên

môn Vật lý).

Tháng 12 năm 2015, câu lạc bộ được thành lập, ban chủ nhiệm câu lạc bộ đã xây

dựng quy chế hoạt động, phân công cụ thể các thành viên, kêu gọi học sinh và

giáo viên tham gia, và thật đáng phấn khởi khi có tới hơn 100 học sinh đăng ký

thành viên câu lạc bộ (nội dung quy chế hoạt động của câu lạc bộ khoa học kỹ

thuật được trình bày dưới đây)

Từ 2015 đế nay, câu lạc bộ đã hoạt động rất hiệu quả, số lượng công trình tăng

hằng năm, các sản phẩm dự thi đều đạt những kết quả cao ở các Hội thi do

ngành GD&ĐT Nghệ An, Tỉnh đoàn Nghệ An và Hội liên hiệp khoa học- kỹ

thuật Nghệ An tổ chức (có bảng thống kê kèm theo)

6. Chỉ đạo lồng ghép các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu

khoa học trong các chương trình chính khóa.

Đầu tiên, phải khẳng định hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa

học không gọi là môn học mà là hoạt động giáo dục. Tuy nhiên, với ý nghĩa to

lớn mà các hoạt động trên đem lại cho học sinh trên con đường lập thân lập

nghiệp sau này, và đặc biệt là ý nghĩa đối với nền giáo dục nước nhà nói chung.

Bên cạnh những hoạt động tập trung như tổ chức câu lạc bộ, tham gia dã ngoại,

lao động sản xuất, tham quan, tham gia các hội thi thì việc lồng ghép các hoạt

động trên vào nội dung các môn học là hoàn toàn cần thiết.

Từ cách tiếp cận đó, chi ủy, ban giám hiệu đã chỉ đạo về các tổ nhóm chuyên

môn đưa nội dung hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học lồng

ghép vào các bộ môn văn hóa. Nhận định nội dung này có thể phổ quát ở tất cả

các môn học, chuyên môn đã chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu tất cả các bộ môn phải

đưa chủ đề trên vào sinh hoạt chuyên môn và phải có kế hoạch lồng ghép ở các

bộ môn, kế hoạch đó phải được hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phê duyệt.

Thực tế, ban đầu các nhóm chuyên môn còn khá bỡ ngỡ, đặc biệt là các môn

khoa học xã hội như ngữ văn, hay các môn giáo dục thể chất, giáo dục quốc

phòng còn lúng túng khi xây dựng kế hoạch lồng ghêp giáo dục hoạt động trải

nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học vào bộ môn mình. Tuy nhiên được sự

quan tâm của ban giám hiệu, các nhóm chuyên môn còn tìm hiểu thêm thông tin

trên các trang mạng về các hoạt động này, nên việc xây dựng kế hoạch lồng

ghép được triển khai khá bài bản và có tính khả thi cao. Đặc biệt ở các môn khoa

học tự nhiên như Vật lý, hóa học, sinh học và công nghệ, và môn xã hội như lịch

sử, giáo dục công dân…

7. Làm tốt công tác xã hội hóa và công tác thi đua, khen thưởng, biểu

dương các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc ở các kỳ thi, các Hội

thi các cấp về tất các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực hoạt động trải nghiệm &

nghiên cứu khoa học.

Xác định đây là giải pháp có tính kích cầu hiệu quả nhất, nhà trường luôn biểu

dương khen thưởng kịp thời các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc ở các

kỳ thi, các Hội thi các cấp về tất các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực hoạt động trải

nghiệm & nghiên cứu khoa học.

Trước mỗi kỳ thi, hội thi, dưới các buổi lễ chào cờ, các buổi gặp mặt trước khi

các đoàn học sinh lên đường làm nhiệm vụ, ban giám hiệu nhà trường luôn động

viên bằng tinh thần và vật chất đối với học sinh tham gia. Sau khi các em thực

hiện xong nhiệm vụ, nhà trường luôn biểu dương tinh thần và có phần thưởng,

kể cả thưởng nóng cho những em có thành tích xuất sắc và nêu thành tấm gương

tiêu biểu để toàn trường học tập. Các em dù đạt giải hay không ở cấp trên đều

cảm thấy tự hào, xúc động vì sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo nhà trường và

các thầy cô giáo.

Trước và trong thời gian thi, nhà trường luôn kêu gọi các bậc phụ huynh, các tổ

chức và cá nhân trong và ngoài trường hỗ trợ động viên các em bằng tinh thần

và vật chất để các em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn yên tâm thi

cử thật tốt.

Việc kêu gọi xã hội hóa, khen thưởng, động viên kịp thời đã tạo tâm thý thi đua

hoàn thành tốt nhiệm vụ cho học sinh, do vậy, các hội thi, kỳ thi, học sinh

trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn đạt kết quả đáng tự hào.

III. Đánh giá chung về đề tài.

Đề tài có tính khoa học cao, là sự tính toán của bản thân tác giả bắt đầu từ việc

tiếp thu các văn bản chỉ đạo chung của cấp trên, nhận định tình hình cụ thể của

đơn vị, xác định tầm quan trọng của các hoạt động trải nghiệm sáng tạo &

nghiên cứu khoa học đối với học sinh phổ thông nói chung và học sinh trường

THPT Quỳnh Lưu 4 nói riêng. Trên cơ sở đó, xác định mục tiêu chung, xây

dựng kế hoạch, đề xuất và tổ chức thực hiện hệ thống biện pháp chỉ đạo nâng

cao hiệu quả các hoạt động trên tại đơn vị. Sử dụng bảng biểu thống kê, đặc biệt

là việc lưu giữ những hình ảnh thực tế, những con số cụ thể, biết nói để khẳng

định tính đúng đắn của đề tài.

Về tính mới: Hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học

là những hoạt động giáo dục được các cơ sở giáo dục thực hiện và thực tế đã có

nhiều đề tài về biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm sáng tạo và

hoạt động nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, tính mới của đề tài thể hiện ở cách

tiếp cận vấn để của bản thân tác giả, là người đứng đầu đơn vị với cách nhìn

nhận bao quát tổng thể toàn bộ hoạt động nhà trường, trên cơ sở đặc thù nhà

trường đã mạnh dạn đưa nhiệm vụ giáo dục trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu

khoa học thành nhiệm vụ bản lề, có giá trị trong việc phục vụ mục tiêu giáo dục

toàn diện học sinh. Những kiến thức các em tiếp thu được ở nhà trường phổ

thông chính là hành trang vững vàng nhất để các em lập thân, lập nghiệp sau

này. Thực tế, bên cạnh những em học sinh thành đạt nhờ giáo dục văn hóa,

trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã có không ít học sinh nổi tiếng trên các lĩnh vực

lớn như: Về âm nhạc, nhiều em đã là ca sỹ nổi tiếng trên các trang mạng xã hội,

có những em là nhạc công chủ chốt của Nhà hát dân ca Nghệ An, về thể thao có

rất nhiều em thành công, có em là chủ công của đội tuyển bóng chuyền quốc gia,

các lĩnh vực khác như người mẫu, hoa hậu cũng đã có nhiều em thành đạt bắt

dầu từ việc tham gia các hoạt động của nhà trường…

Về tiến trình thực hiện: Đề tài được triển khai bài bản, đồng bộ, làm thật và có

chất lượng thật sự, không mang tính hình thức, đối phó.

Tải về để xem bản đầy đủ

34 trang minhvan 25/04/2024 910

Download

Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện cá hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học tại trường THPT Quỳnh Lưu 4", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

skkn_hieu_qua_tu_cong_tac_chi_dao_va_to_chuc_thuc_hien_ca_ho.docx