SKKN Đổi mới phương pháp dạy học Tự nhiên và xã hội Lớp 2

Tự nhiên và xã hội là một môn học cung cấp cho học sinh những hiểu biết cơ bản ban đầu về các sự vật, sự kiện hiện tượng trong tự nhiên, xã hội với mối quan hệ trong đời sống thực tế của con người. Trong chương trình Tiểu học, cùng với Toán, Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội trang bị cho các em học sinh những kiến thức cơ bản của bậc học, góp phần bồi dưỡng phẩm chất, nhân cách toàn diện của con người.

Download

Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o quËn thanh xu©n

Tr-êng TiÓu häc ngyÔn tr·i

-------***------

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm

§Ò tµi:

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc

tù nhiªn vµ x· héi líp 2

Gi¸o viªn: D-¬ng Quúnh Hoa

Líp: 2H

N¨m häc : 2013 – 2014

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

PhÇn I: PhÇn Më ®Çu

1. Lý do chän ®Ò tµi :

Tù nhiªn vµ x· héi lµ mét m«n häc cung cÊp cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt c¬

b¶n ban ®Çu vÒ c¸c sù vËt, sù kiÖn hiÖn t-îng trong tù nhiªn, x· héi víi mèi quan

hÖ trong ®êi sèng thùc tÕ cña con ng-êi. Trong ch-¬ng tr×nh TiÓu häc, cïng víi

To¸n, TiÕng ViÖt, Tù nhiªn vµ X· héi trang bÞ cho c¸c em häc sinh nh÷ng kiÕn thøc

c¬ b¶n cña bËc häc, gãp phÇn båi d-ìng phÈm chÊt, nh©n c¸ch toµn diÖn cña con

ng-êi.

§Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn gi¸o dôc n-íc nhµ, ch-¬ng tr×nh gi¸o

dôc bËc TiÓu häc ®· thùc hiÖn ®æi míi S¸ch gi¸o khoa vµ néi dung ch-¬ng tr×nh

d¹y häc ë c¸c líp, c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n Tù nhiªn vµ x· héi líp 2 nãi

riªng. Ch-¬ng tr×nh ®· ®-îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch hîp. Quan ®iÓm nµy

hoµn toµn phï hîp víi quy luËt nhËn thøc cña con ng-êi. Tõ trùc quan sinh ®éng

®Õn t- duy trõu t-îng.

Thùc hiÖn tèt môc tiªu ®æi míi cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi, ng-êi gi¸o viªn

ph¶i thùc hiÖn ®æi míi c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc sao cho häc sinh lµ ng-êi chñ

®éng, n¾m b¾t kiÕn thøc cña m«n häc mét c¸ch tÝch cùc s¸ng t¹o gãp phÇn h×nh

thµnh ph-¬ng ph¸p vµ nhu cÇu tù häc, tù ph¸t hiÖn tù gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng cã

vÊn ®Ò ®Æt ra trong bµi häc. Tõ ®ã chiÕm lÜnh néi dung míi cña bµi häc, m«n häc.

Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y m«n Tù nhiªn vµ X· héi ë tr-êng TiÓu häc , ®¸p øng

yªu cÇu ®æi míi néi dung S¸ch gi¸o khoa vµ ph-¬ng ph¸p d¹y häc ®Ó t×m ra nh÷ng

biÖn ph¸p tèi -u nhÊt gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng gi¶ng d¹y. T«i ®· chän ®Ò tµi “

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ x· héi líp 2”.

2. Cë së lÝ luËn:

M«n Tù nhiªn vµ x· héi lµ mét m«n häc mang tÝnh tÝch hîp cao. TÝnh hîp Êy

®-îc thÓ hiÖn ë 3 ®iÓm sau:

+ Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ x· héi xem xÐt Tù nhiªn – con ng-êi –

x· héi trong mét thÓ thèng nhÊt, cã mèi quan hÖ qua l¹i vµ t¸c ®éng lÉn nhau.

+ C¸c kiÕn thøc trong ch-¬ng tr×nh m«n häc Tù nhiªn vµ x· héi lµ kÕt qu¶

cña viÖc tÝch hîp kiÕn thøc cña nhiÒu ngµnh khoa häc nh-: Sinh häc, VËt lÝ, Ho¸

häc, D©n sè.

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

+ Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi cã cÊu tróc phï hîp víi nhËn thøc

cña häc sinh.

Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi cã cÊu tróc ®ång t©m ph¸t triÓn qua

c¸c líp, cïng lµ mét chñ ®Ò d¹y häc nh-ng ë líp 1 kiÕn thøc trang bÞ s¬ gi¶n h¬n ë

líp 2 . Vµ cø nh- vËy møc ®é kiÕn thøc ®-îc n©ng dÇn lªn ë c¸c líp cuèi cÊp.

Tù nhiªn vµ X· héi lµ mét m«n häc cã thÓ nãi cung cÊp, trang bÞ cho häc

sinh nh÷ng kiÕn thøc vÒ Tù nhiªn vµ X· héi trong cuéc sèng hµng ngµy x¶y ra

xung quanh c¸c em. C¸c em lµ chñ thÓ nhËn thøc, vËy nªn khi gi¶ng d¹y gi¸o viªn

tÝch cùc ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña løa

tuæi häc sinh, ®Ó cã nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh lÜnh héi tri thøc cña trÎ.

Ng-êi gi¸o viªn ph¶i th-êng xuyªn cã biÖn ph¸p t©m lÝ, kÝch thÝch häc sinh häc tËp

nh- : khen ngîi tuyªn d-¬ng, th-ëng ®iÓm,… t¹o høng thó cho häc sinh ph¸t triÓn

ghi nhí c¸c biÓu t-îng, kh¸i niÖm kiÕn thøc ®Õn tõ c¶ 5 gi¸c quan nghe, nh×n sê

mã, nÕm, ngöi. V× thÕ gi¸o viªn cÇn thay ®æi h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng lµm

phong phó c¸c ho¹t ®éng häc tËp, t¨ng c-êng ph-¬ng ph¸p ph¸t triÓn kh¶ n¨ng

quan s¸t tri gi¸c cña häc sinh ®Ó gióp c¸c em chñ ®éng tiÕp thu tri thøc, hiÓu bµi

nhanh, kh¾c s©u vµ nhí l©u kiÕn thøc bµi häc.

Tãm l¹i: ViÖc thay ®æi c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi néi dung

ch-¬ng tr×nh vµ ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi ph-¬ng ph¸p häc, néi dung häc tËp cña

m«n häc cÇn ph¶i ®i song song víi qu¸ tr×nh tri gi¸c, chó ý, t- duy cña häc sinh.

3. C¬ së thùc tiÔn.

a. ThuËn lîi.

* Gi¸o viªn

- Víi ch-¬ng tr×nh thay s¸ch, gi¸o viªn ®-îc h-íng dÉn c¸ch x©y dùng thiÕt

kÕ bµi häc theo h-íng míi cã ph©n chia tõng ho¹t ®éng cô thÓ, râ rµng, cã chØ dÉn

c¸c ph-¬ng ph¸p theo tõng chñ ®Ò.

- Gi¸o viªn ®-îc häc tËp c¸c chuyªn san, tham gia dù c¸c chuyªn ®Ò cña

tr-êng b¹n , ®Æc biÖt lµ ®-îc tiÕp cËn víi viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong

gi¶ng d¹y.

- Cïng víi viÖc ®æi míi néi dung ch-¬ng tr×nh ë líp 2, m«n Tù nhiªn vµ X·

héi lµ mét m«n häc ®-îc thay ®æi nhiÒu, vÒ néi dung ch-¬ng tr×nh vµ cÊu tróc s¸ch

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

gi¸o khoa, v× nã ®-îc x©y dùng theo h-íng tÝch hîp c¶ m«n gi¸o dôc søc khoÎ

tr-íc ®©y. Néi dung kiÕn thøc tÝch hîp ®· tr¸nh ®-îc sù trïng lÆp vÒ h×nh thøc,

gi¶m thêi l-îng häc tËp cña häc sinh.

* Häc sinh:

- Häc sinh lu«n say mª häc hái, t×m tßi, t×m hiÓu thÕ giíi Tù nhiªn, X· héi

vµ thÕ giíi con ng-êi quanh c¸c em víi nh÷ng c©u hái: T¹i sao l¹i thÕ? §ã lµ ai?

Nh- thÕ nµo? V× sao?

b. Khã kh¨n.

* Gi¸o viªn: Trong tr-êng TiÓu häc cña chóng ta hiÖn nay, mÆc dï thêi gian

biÓu, còng nh- ph©n l-îng thêi gian sè tiÕt cho c¸c m«n häc rÊt râ rµng, nh-ng ë

m«n Tù nhiªn vµ X· héi nhiÒu khi gi¸o viªn coi lµ m«n phô. Bëi v× khèi l-îng kiÕn

thøc To¸n, TiÕng ViÖt rÊt nhiÒu nªn Tù nhiªn vµ X· héi bÞ lÊn l-ít vµ c¾t gi¶m thêi

l-îng.

- Gi¸o viªn cßn thiÕu kinh nghiÖm víi c¸ch tæ chøc ho¹t ®éng tÝch cùc cho

trß lÜnh héi kiÕn thøc. HoÆc cã tæ chøc th× cßn lóng tóng, mÊt thêi gian, cßn qua loa

®¹i kh¸i. Häc sinh cßn bì ngì, rôt rÌ ch-a quen víi c¸c ho¹t ®éng míi hoÆc qu¸

phÊn khÝch g©y mÊt trËt tù trong líp häc.

- Mét sè gi¸o viªn chóng ta ch-a coi träng thiÕt bÞ d¹y häc cña bé m«n hoÆc

ng¹i dïng, cã chuÈn bÞ song thao t¸c cßn vông vÒ, lóng tóng.Do vËy khiÕn c¸c em

kh«ng thÝch thó víi m«n häc, hiÖu qu¶ giê häc kh«ng cao.

- Sù hiÓu biÕt cña gi¸o viªn cßn h¹n chÕ, Ýt cËp nhËt th«ng tin vÒ sù ph¸t triÓn

cña Khoa häc kü thuËt.

ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi

líp 2 lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó gi¸o viªn b¾t nhÞp víi viÖc ®æi míi chung cña ngµnh

gi¸o dôc vµ còng chÝnh lµ ®Ó häc sinh chñ ®éng trong häc tËp cã ph-¬ng ph¸p, tù

chiÔm lÜnh, tù t×m kiÕm kiÕn thøc míi tèt trë thµnh nh÷ng ng-êi n¨ng ®éng s¸ng

t¹o, lµm b-íc ®µ ®Ó häc sinh thÝch øng víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña X· Héi,

cña Khoa häc c«ng nghÖ.

Nh÷ng vÊn ®Ò tr¨n trë vµ tån t¹i trªn lµ ®éng c¬ thóc ®Èy t«i nghiªn cøu thùc

tÕ gi¶ng d¹y, t×m tßi tham kh¶o s¸ch b¸o, t¹p chÝ, chuyªn san, internet ®Ó thùc hiÖn

®Ò tµi: “ §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi Líp 2.”

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

PhÇn II: Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

I/ Néi dung ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi.

Líp 2: TiÕp nèi ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 1, m«n Tù nhiªn

vµ X· héi líp 2 còng ®-îc x©y dùng theo h-íng tÝch hîp néi dung kiÕn thøc cña

m«n gi¸o dôc søc khoÎ. Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 gåm 35 bµi

t-¬ng øng víi 35 tiÕt, trong ®ã cã 31 bµi häc míi vµ 4 tiÕt «n tËp, ®-îc ph©n phèi

theo 3 chñ ®Ò: Con ng-êi vµ søc khoÎ; Tù nhiªn ; X· héi .

* Chñ ®Ò: Con ng-êi vµ søc khoÎ (10 bµi)

+ C¬ quan vËn ®éng (c¬ x-¬ng vµ khíp x-¬ng; mét sè cö ®éng vËn ®éng;

phßng chèng cong vÑo cét sèng; tËp thÓ dôc vµ vËn ®éng th-êng xuyªn ®Ó c¬ vµ

x-¬ng ph¸t triÓn)

+ C¬ quan tiªu ho¸ (nhËn biÕt trªn s¬ ®å, vai trß cña tõng c¬ quan trong hÖ

tiªu ho¸; ¨n s¹ch, uèng s¹ch, phßng nhiÔm giun).

* Chñ ®Ò x· héi (13 bµi)

+ Gia ®×nh: C«ng viÖc cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh; c¸ch b¶o qu¶n vµ sö

dông mét sè ®å dïng trong nhµ; gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë vµ khu vÖ

sinh, chuång gia sóc ; an toµn khi ë nhµ ; phßng tr¸nh ngé ®éc.

+ Tr-êng häc: C¸c thµnh viªn trong nhµ tr-êng vµ c«ng viÖc cña hä; c¬ së

vËt chÊt cña nhµ tr-êng; gi÷ vÖ sinh tr-êng häc, an toµn khi ë tr-êng,

+ HuyÖn hoÆc QuËn n¬i ®ang sèng: c¶nh quan tù nhiªn, nghÒ chÝnh cña nh©n

d©n, c¸c ®-êng giao th«ng, c¸c ph-¬ng tiÖn giao th«ng; mét sè biÓn b¸o giao

th«ng; an toµn giao th«ng (quy t¾c ®i nh÷ng ph-¬ng tiÖn giao th«ng c«ng céng).

* Chñ ®Ò tù nhiªn (12 bµi)

+ Thùc vËt vµ ®éng vËt: Mét sè loµi c©y vµ mét sè loµi vËt sèng trªn c¹n vµ

sèng d-íi n-íc .

+ BÇu trêi ban ngµy vµ ban ®ªm: MÆt trêi ; c¸ch t×m ph-¬ng h-íng b»ng MÆt

trêi; MÆt tr¨ng vµ c¸c v× sao.

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

S¸ch gi¸o khoa m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ®-îc chia lµm 3 chñ ®Ò, víi

mçi chñ ®Ò ®-îc ph©n b»ng nh÷ng d¶i mµu kh¸c, s¸ch cã kªnh h×nh chiÕm -u thÕ

®· thùc sù lµ néi dung häc tËp chÝnh. Nh÷ng h×nh ¶nh trong s¸ch gi¸o khoa ®óng

vai trß kÐp, võa lµm nhiÖm vô cung cÊp th«ng tin, võa lµm nhiÖm vô chØ dÉn häc

tËp. Kªnh ch÷ ng¾n gän chñ yÕu lµ c¸c lÖnh ®-a ra mét c¸ch ng¾n gän xóc tÝch, dÔ

hiÓu, dÔ nhí. Víi mét sè bµi khã nh- bµi 6 (sù tiªu ho¸ thøc ¨n), bµi 31 (MÆt trêi),

… kªnh ch÷ xuÊt hiÖn víi vai trß cung cÊp th«ng tin. C¸ch tr×nh bµy mét bµi vµ c¸c

“lÖnh” chØ dÉn cho häc sinh mét chuçi c¸c tr×nh tù häc tËp nh- quan s¸t thùc hµnh,

liªn hÖ thùc tÕ vµ tr¶ lêi ®Ó häc sinh chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi.

Tãm l¹i: Néi dung kiÕn thøc trong toµn bé Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ®-îc

ph¸t triÓn theo nguyªn t¾c tõ gÇn ®Õn xa, dÉn d¾t häc sinh më réng vèn hiÓu biÕt

tõ b¶n th©n ®Õn gia ®×nh, tr-êng häc, tõ cuéc sèng x· héi xung quanh ®Õn thiªn

nhiªn réng lín, tõ nh÷ng c©y cèi, con vËt th-êng gÆp ®Õn MÆt trêi, MÆt tr¨ng vµ

c¸c v× sao.

II/ C¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2:

Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2, t«i thÊy cã thÓ chia

c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc thµnh c¸c nhãm ph-¬ng ph¸p sau:

Nhãm 1: Ph-¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm, ph-¬ng ph¸p ®éng n·o vµ

ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng ®ãng vai.

- ë ph-¬ng ph¸p th¶o luËn, gi¸o viªn tæ chøc ®èi tho¹i gi÷a m×nh vµ häc sinh

hoÆc gi÷a häc sinh víi häc sinh, nh»m huy ®éng trÝ tuÖ cña tËp thÓ, gi¶i quyÕt mét

vÊn ®Ò do thùc tÕ cuéc sèng ®ßi hái ®Ó t×m hiÓu hoÆc ®-a ra nh÷ng gi¶i ph¸p,

nh÷ng kiÕn nghÞ, nh÷ng quan niÖm míi. Häc sinh gi÷ vai trß tÝch cùc vµ chñ ®éng

tham gia th¶o luËn vµ tranh luËn. Gi¸o viªn gi÷ vai trß nªu vÊn ®Ò gîi ý khi cÇn

thiÕt vµ tæng kÕt th¶o luËn. Khi tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o viªn cã sö dông ph-¬ng

ph¸p th¶o luËn, cÇn dù kiÕn râ thêi gian, h×nh thøc th¶o luËn, néi dung th¶o luËn

®Ó häc sinh th¶o luËn h-íng vµo môc tiªu bµi häc, huy ®éng kiÕn thøc thùc tÕ ®Ó

x©y dùng bµi häc. Gi¸o viªn cÇn nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò ®Ó häc sinh t×m c¸ch gi¶i

quyÕt vµ rót ra kÕt luËn khoa häc. §©y chÝnh lµ gi¸o viªn kÕt hîp gi÷a ph-¬ng ph¸p

th¶o luËn vµ ph-¬ng ph¸p ®éng n·o.

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

- Víi häc sinh líp 2 gi¸o viªn chØ nªn ®Ò xuÊt nh÷ng vÊn ®Ò ®¬n gi¶n phï

hîp víi nhËn thøc cña c¸c em v× t- duy cña c¸c em cßn mang tÝnh kh¸i qu¸t.Còng

víi c¸ch tæ chøc nh- vËy nh-ng gi¸o viªn ®-a ra nh÷ng t×nh huèng cña néi dung

häc tËp g¾n liÒn víi thùc tÕ cuéc sèng ®Ó häc sinh tham gia gi¶i quyÕt b»ng c¸ch

diÔn ®¹t kh«ng cÇn kÞch b¶n. §ã chÝnh lµ c¸ch gi¸o viªn sö dông ph-¬ng ph¸p

nghiªn cøu t×nh huèng vµ ®ãng vai.

- §Ó ph¸t huy ®-îc -u thÕ cña ph-¬ng ph¸p nµy ng-êi gi¸o viªn cÇn thùc

hiÖn theo c¸c b-íc sau:

+ Lùa chän t×nh huèng.

+ Chän ng-êi tham gia.

+ ChuÈn bÞ diÔn xuÊt.

+ §¸nh gi¸ kÕt qu¶.

§©y lµ nhãm ph-¬ng ph¸p ®Æc tr-ng, sö dông chÝnh trong chñ ®Ò “X· héi”.

Nã tËp cho häc sinh, kÜ n¨ng nghiªn cøu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ kiÕn thøc do bµi häc

®Æt ra.

VÝ dô : Bµi 13 : Gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë .

*Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh quan s¸t c¸c h×nh trong

SGK/28 - 29, sau ®ã th¶o luËn theo nhãm néi dung c¸c c©u hái (sö dông m¸y chiÕu

chiÕu c¸c slide c©u hái vµ c¸c tranh trong sgk) nh- sau:

+ Mäi ng-êi trong tõng tranh ®ang lµm g× ®Ó m«i tr-êng xung quanh nhµ ë

s¹ch sÏ?

+ Nh÷ng tranh nµo cho biÕt mäi ng-êi trong nhµ ®Òu tham gia lµm vÖ sinh

xung quanh nhµ ë?

+ Gi÷ vÖ sinh m«i tr-êng xung quanh nhµ ë cã lîi g×?

Sau khi nghe c¸c nhãm tr×nh bµy ý kiÕn, nhãm kh¸c bæ sung, gi¸o viªn nªu râ t¸c

dông cña viÖc gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë vµ kÕt luËn.

* Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh ®ãng vai theo t×nh huèng: “

B¹n Huy ë ®Çu ngâ rñ em ch¬i ®¸ bãng trong khi em ®ang quÐt s©n, em sÏ øng xö

nh- thÕ nµo?”

Gi¸o viªn theo dâi diÔn xuÊt cña c¸c em, h-íng dÉn c¸c häc sinh cßn l¹i

nhËn xÐt ®¸nh gi¸ c¸ch øng xö cña c¸c b¹n .

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

VÝ dô: Bµi 17 : Phßng tr¸nh tÐ ng· khi ë tr-êng.

Gi¸o viªn nªu c©u hái ®Ó häc sinh ®éng n·o: “ H·y kÓ tªn nh÷ng ho¹t ®éng

dÔ g©y nguy hiÓm ë tr-êng “ Sau ®ã gi¸o viªn tiÕn hµnh tæ chøc cho häc sinh quan

s¸t, th¶o luËn råi tù rót ra kÕt luËn: Nh÷ng hµnh ®éng: Ch¹y ®uæi nhau trong s©n

tr-êng, ch¹y vµ x« ®Èy nhau ë cÇu thang, trÌo c©y, bÎ cµnh…lµ nguy hiÓm kh«ng

chØ cho b¶n th©n,®«i khi cßn g©y nguy hiÓm cho ng-êi kh¸c.

Chó ý: Khi sö dông ph-¬ng ph¸p nµy gi¸o viªn cÇn ®-a ra c©u hái th¶o luËn;

nªu râ môc ®Ých th¶o luËn ®Ó h-íng häc sinh vµo ho¹t ®éng. Tr¸nh t×nh tr¹ng chØ

cã mét häc sinh lµm viÖc, cßn l¹i nãi chuyÖn hoÆc xem tranh ¶nh kh¸c trong s¸ch,

g©y mÊt tËp chung cho c¶ nhãm, g©y ån µo kh«ng khÝ líp häc, gi¸o viªn kh«ng bao

qu¸t ®-îc. Khi nªu c©u hái ®éng n·o gi¸o viªn cÇn ®-a c©u hái võa søc, mang tÝnh

thùc tÕ häc sinh cã thÓ vËn dông kiÕn thøc vèn sèng thùc tÕ vµo bµi häc ®-îc dÔ

dµng. Khi tæ chøc nghiªn cøu t×nh huèng vµ ®ãng vai gi¸o viªn nªn ®-a ra nh÷ng

t×nh huèng ®¬n gi¶n gÇn gòi, dÔ gi¶i quyÕt ®Ó häc sinh nhËp vai vµ thÓ hiÖn thµnh

c«ng vai diÔn cña m×nh

Nhãm 2: Ph-¬ng ph¸p trß ch¬i vµ ph-¬ng ph¸p luyÖn tËp thùc hµnh.

ë ph-¬ng ph¸p trß ch¬i gi¸o viªn tæ chøc häc sinh tham gia trß ch¬i mét

c¸ch cã chñ ®Þnh mµ kh«ng cÇn luyÖn tËp tr-íc. §©y lµ mét d¹ng ho¹t ®éng mang

tÝnh s¸ng t¹o. Khi tæ chøc gi¸o viªn cÇn ®ãng vai trß lµ träng tµi ®iÒu khiÓn cuéc

ch¬i, häc sinh lµ ng-êi thùc hiÖn.Cßn ph-¬ng ph¸p luyÖn tËp – thùc hµnh th× gi¸o

viªn tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh luyÖn tËp ®Ó cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc mµ

bµi d¹y hoÆc chñ ®iÓm ®· ®Æt ra. §Ó thùc hµnh luyÖn tËp gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc

nhiÒu h×nh thøc nh-: lµm phiÕu bµi tËp, triÓn l·m hoÆc tham quan.

Nhãm ph-¬ng ph¸p nµy lµ nhãm ph-¬ng ph¸p ®Æc tr-ng kÕt hîp thµnh mét

nhãm sö dông chÝnh trong chñ ®Ò:” Con ng-êi vµ søc khoÎ.” Nã gióp häc sinh tËp

luyÖn theo hiÓu biÕt kiÕn thøc ®· häc.

VÝ dô: Bµi 5: C¬ quan tiªu ho¸.

Gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc trß ch¬i: “ ChÕ biÕn thøc ¨n” §Ó häc sinh thÊy ®-îc

qu¶ tr×nh tiªu ho¸ thøc ¨n trong c¬ thÓ con ng-êi.

VÝ dô: Bµi 10 : ¤n tËp: Con ng-êi vµ søc khoÎ

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

kiÕn thøc vÒ vÖ sinh ¨n uèng vµ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan vËn ®éng tiªu ho¸.

- Häc sinh lµm phiÕu bµi tËp víi néi dung:

 Tr-íc khi ¨n ph¶i röa tay s¹ch sÏ.

 Kh«ng nªn ¨n nhiÒu rau trong b÷a ¨n.

 TËp thÓ dôc buæi s¸ng lµ rÊt tèt ®èi víi søc khoÎ.

 Nªn ¨n nhiÒu c¸, thÞt ®Ó c¬ thÓ khoÎ m¹nh vµ chãng lín.

häc sinh nªu râ lÝ do v× sao l¹i tr¶ lêi nh- vËy.

- Häc sinh thùc hiÖn mét sè c¸c ®éng t¸c vËn ®éng, ®Ó thÊy ®-îc ho¹t ®éng

cña c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ.

Nhãm 3: Ph-¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ph-¬ng ph¸p hái ®¸p

Ph-¬ng ph¸p ®iÒu tra gióp tæ chøc vµ h-íng dÉn häc sinh t×m hiÓu vÊn ®Ò,

ra kÕt luËn. Cßn ph-¬ng ph¸p hái ®¸p yªu cÇu gi¸o viªn tæ chøc ®èi tho¹i víi häc

sinh, nh»m dÉn d¾t häc sinh tù rót ra kÕt luËn khoa häc, hoÆc vËn dông kiÕn thøc

vµo thùc tÕ. Ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc coi lµ c«ng cô tèt nhÊt ®Õn viÖc lÜnh héi kiÕn

thøc cña häc sinh, gióp gi¸o viªn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thu nhËn kiÕn thøc ®ã vµ nhê

vËy gi¸o viªn ®iÒu chØnh néi dung, ph-¬ng ph¸p d¹y cho phï hîp.

Nhãm ph-¬ng ph¸p nµy sö dông chñ yÕu trong chñ ®Ò: “ Tù nhiªn ”, nh»m

kÝch thÝch häc sinh tÝch cùc nghiªn cøu t×m hiÓu kiÕn thøc ë chñ ®Ò nµy, häc sinh

vËt sèng trªn c¹n, d-íi n-íc. MÆt Tr¨ng, MÆt Trêi, c¸c V× Sao ®Òu lµ nh÷ng loµi

vËt, sù vËt trong thiªn nhiªn gÇn gòi víi c¸c em hµng ngµy. V× vËy gi¸o viªn nªn

chó ý tæ chøc c¸c h×nh thøc häc tËp nh-: ë ngoµi thiªn nhiªn, ho¹t ®éng triÓn l·m,

tr-ng bµy c¸c vËt thËt, tranh ¶nh, ®Ó giê häc thªm sinh ®éng, häc sinh häc tËp h¨ng

th«ng tin )

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

sinh ®¸nh dÊu vµo phiÕu ®iÒu tra, ®Ó nhËn diÖn vµ thÊy ®-îc Ých lîi cña mét sè loµi

Gi¸o viªn tæ chøc triÓn l·m theo nhãm . Nhãm tr-ëng yªu cÇu c¸c thµnh viªn

trong nhãm ®-a ra c¸c tranh ¶nh c¸c loµi vËt ®· s-u tÇm cho c¶ nhãm xem. Thµnh

sèng trªn c¹n, nhãm bay l-în trªn kh«ng. Sau ®ã gi¸o viªn tæ chøc cho c¸c nhãm

tr-ng bµy s¶n phÈm cña nhãm m×nh vµ ®¸nh gi¸ lÉn nhau. Häc sinh tù rót ra kÕt

luËn: Trong tù nhiªn cã rÊt nhiÒu loµi vËt. Chóng cã thÓ sèng ë kh¾p mäi n¬i.

Chóng ta cÇn yªu quý vµ b¶o vÖ chóng.

Tuy nhiªn khi sö dông nhãm ph-¬ng ph¸p nµy chóng t«i nhËn thÊy cÇn l-u ý

nh÷ng ®iÓm sau:

+PhiÕu ®iÒu tra ph¸t ra cho häc sinh cÇn râ rµng, cô thÓ ®Ó häc sinh tiÖn tr¶

c¶m gi¸c chÝnh häc sinh lµ ng-êi t×m ra kiÕn thøc míi.

+ C¸c slide phï hîp víi nhËn thøc cña häc sinh ; h×nh ¶nh s-u tÇm thªm trªn

c¸c slide râ rµng , sinh ®éng .

Ngoµi 3 nhãm ph-¬ng ph¸p trªn, ph-¬ng ph¸p quan s¸t lµ ph-¬ng ph¸p ®Æc

tr-ng nhÊt cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi. Ph-¬ng ph¸p nµy cã thÓ kÕt hîp víi tÊt c¶

c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. Quan s¸t lµ nguån gèc vµ

ph-¬ng tiÖn nhËn thøc vµ trÝ lùc cña con ng-êi. Cho nªn, khi sö dông ph-¬ng ph¸p

nµy gi¸o viªn h-íng dÉn häc sinh biÕt c¸ch quan s¸t ®Ó t×m tßi vµ ph¸t hiÖn ra kiÕn

tr×nh tù quan s¸t nh- sau:

- Môc ®Ých quan s¸t

- Lùa chän ®èi t-îng quan s¸t

- H×nh thøc quan s¸t

§æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2

- Tr×nh tù quan s¸t.

cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi Líp 2.MÆc dï mçi chñ ®Ò cã nh÷ng ph-¬ng ph¸p

®Æc tr-ng riªng nh-ng gi¸o viªn cÇn phèi hîp sö dông linh ho¹t c¸c ph-¬ng

thÊy trong mét giê häc kh«ng bao giê chØ dïng mét ph-¬ng ph¸p d¹y häc mµ

thµnh c«ng. Mét bµi gi¶ng tèt lµ kÕt qu¶ cña viÖc phèi hîp sö dông nhiÒu

ph-¬ng ph¸p d¹y häc mét c¸ch linh ho¹t, hîp lý th× giê häc míi ®¹t kÕt qu¶ cao.

III. Mét sè biÖn ph¸p thùc hiÖn ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù

nhiªn vµ X· héi líp 2.

1. Tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc.

Môc tiªu ®æi míi cña m«n häc lµ nh»m t¨ng c-êng ho¹t ®éng häc tËp cña c¸

®æi míi. V× vËy, ®Ó ®-a häc sinh trë thµnh chñ thÓ nhËn thøc, chñ ®éng tÝch cùc

tiÕp thu kiÕn thøc míi. Gi¸o viªn cÇn khÐo lÐo tæ chøc c¸c ho¹t ®éng dÉn d¾t häc

sinh chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi theo h-íng ho¹t ®éng tÝch cùc ho¸. Muèn vËy ng-êi

gi¸o viªn cÇn x¸c ®Þnh ®óng tÇm quan träng cña m«n häc, ý nghÜa cña m«n häc ®Ó

®¶m b¶o c¸c yªu cÇu:

- D¹y ®ñ sè tiÕt, sè bµi quy ®Þnh.

- D¹y ®ñ thêi gian , ®i ®óng quy tr×nh ®· thèng nhÊt cña mét tiÕt d¹y khi

thiÕt kÕ bµi häc.

- D¹y ®óng theo h-íng ®æi míi c¸c ph-¬ng ph¸p tæ chøc, c¸c ho¹t ®éng häc

§ång thêi: Khi tæ chøc d¹y häc, gi¸o viªn còng cÇn chó ý ®Õn nghÖ thuËt thu

hót häc sinh, cÇn t¹o ra nh÷ng ®éng c¬ gÇn thóc ®Èy c¸c em häc tËp, nh- tuyªn

d-¬ng, khen ngîi, th-ëng ®iÓm….KÜ thuËt giao viÖc cña gi¸o viªn còng cÇn ph¶i

Tải về để xem bản đầy đủ

17 trang minhvan 16/01/2025 470

Download

Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Đổi mới phương pháp dạy học Tự nhiên và xã hội Lớp 2", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

skkn_doi_moi_phuong_phap_day_hoc_tu_nhien_va_xa_hoi_lop_2.doc