SKKN Dạy học hát dân ca cho học sinh tiểu học

MỤC LỤC

NỘI DUNG

TRANG

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

2

4

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN

III.THỰC TRẠNG

5

6

IV.CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH

IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN

17

18

C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1/19

A.ĐẶT VẤN ĐỀ

I. Lý do chọn đề tài

Trong kho tàng âm nhạc dân gian của nước ta, dân ca được xem là di sản

văn

hóa của dân tộc. Là quốc gia của một cộng đồng với 54 dân tộc anh em chung

sống, mỗi dân tộc đều có đặc điểm địa lý, khí hậu, điều kiện, hoàn cảnh sống

khác nhau. Điều đó đã sản sinh ra những bài dân ca mang hương sắc riêng, tô

điểm thêm cho kho tàng dân ca Việt Nam. Cái hay, cái đẹp, cái tinh túy của dân

ca đã được nhân dân ta chắt lọc, mài dũa, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ

khác. Dân ca đã gắn bó với cuộc sống con người, đi vào đời sống tinh thần, tham

gia vào các sinh hoạt văn hóa, lao động hàng ngày của mỗi người dân lao động.

Ngay từ thuở ấu thơ, mỗi trẻ em trong cộng đồng dân tộc Việt đã được tắm

mình trong những âm điệu ngọt ngào, thiết tha của những câu hát ru. Những làn

điệu dân ca tiêu biểu, đặc sắc của từng vùng miền đã làm rung động tâm hồn

mỗi người dân Việt. Cho đến ngày nay, những di sản nghệ thuật quý báu ấy vẫn

là những nguồn sữa dinh dưỡng để bồi bổ, nuôi dưỡng tâm hồn cho mỗi con

người, nhất là trong bối cảnh của thời kì hội nhập và toàn cầu hóa, khi mà sự

giao thoa và tiếp biến các giá trị văn hóa nói chung và văn hóa dân gian nói

riêng đã tạo nên

những trào lưu mới trong xã hội, và cũng tạo nên những ảnh hưởng không ít tới

sự hình thành và phát triển những nét tâm lý, tính cách của thế hệ trẻ.

Hát dân ca là một trong những tinh hoa văn hóa của dân tộc Việt Nam, đã

và đang được gìn giữ, phát triển. Đối với giáo dục, các bài hát dân ca đã được

đưa vào trong chương trình học của các bậc học. Tuy nhiên, trong chương trình

môn Âm nhạc của bậc Tiểu học thì các bài hát dân ca còn rất ít. Do vậy sự hiểu

biết của các em học sinh Tiểu học về dân ca chưa thật sự sâu rộng. Mặt khác sự

xâm nhập tràn lan của những dòng nhạc hiện đại, nhạc giải trí đã khiến cho các

em ít quan tâm tới việc lưu giữ các làn điệu dân ca riêng của quê hương

mình. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài “ Dạy học hát dân ca cho học sinh tiểu

học”

2. Mục tiêu

- Trình bày những kinh nghiệm thu được sau quá trình nhiều năm dạy hát dân ca

cho học sinh Tiểu học.

- Trình bày hiệu quả thu được sau khi áp dụng những kĩ thuật dạy hát dân ca.

2/19

- Đề xuất một số kiến nghị với Ban giám hiệu trường Tiểu học Đặng Trần Côn

và Phòng Giáo dục quận Thanh Xuân.

3. Đối tượng nghiên cứu

Các vấn đề về dạy hát dân ca cho học sinh trường Tiểu học Đặng Trần Côn,

quận Thanh Xuân, Hà Nội.

4. Phạm vi nghiên cứu

- Tham khảo một số tài liệu về giáo dục Âm nhạc trong trường phổ thông ở Việt

Nam.

- Thực tiễn dạy học Âm nhạc trong một số trường Tiểu học ở Hà Nội.

5.Phương pháp nghiên cứu

- Thu thập các tài liệu về dạy hát dân ca cho học sinh phổ thông.

- Phương pháp trải nghiệm thực tế: Vận dụng những kinh nghiệm của cá nhân

vào các tiết dạy hát dân ca ở trường.

- Phương pháp phân tích, tổng hợp: Trao đổi với đồng nghiệp về những kết quả

thu được, điều chỉnh cho phùhợp với thực tế dạy học tại nhà trường.

- Phương pháp quan sát sư phạm

- Phương pháp so sánh

- Khảo sát trình độ học sinh

5. Kế hoạch nghiên cứu

- Thu thập tài liệu về dạy hát dân ca cho học sinh phổ thông.

- Vận dụng những kinh nghiệm của cá nhân vào các tiết dạy hát dân ca ở trường.

- Trao đổi với đồng nghiệp về những kết quả thu được, điều chỉnh cho phù hợp

với thực tế dạy học tại nhà trường.

- Viết báo cáo về kinh nghiệm dạy hát dân ca.

3/19

B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. Cơ sở lý luận

Học sinh Tiểu học ở lứa tuổi từ 6 đến 11, đây là lứa tuổi rất nhạy cảm

với âm nhạc. Cuộc sống của các em không thể thiếu được loại nghệ thuật này.

Môn Âm nhạc giúp các em hướng tới cái đẹp, góp phần giáo dục các em trở

thành những người có đạo đức. Ngoài ra nó còn giúp các em có tâm hồn phong

phú và bớt mệt mỏi sau những giờ học căng thẳng.

Trong chương trình Âm nhạc ở Tiểu học, Học hát là nội dung trọng tâm,

được thực hiện từ lớp 1 đến lớp 5, đây cũng là phân môn học sinh yêu thích

nhất. Phân môn Học hát có ba dạng bài là: bài hát thiếu nhi Việt Nam, dân ca và

các bài hát nước ngoài.

Khả năng âm nhạc của học sinh Tiểu học có sự phát triển rõ rệt từ lớp 1 đến lớp

5. Ví dụ học sinh lớp 1, 2 có trí nhớ còn hạn chế, các em khó học thuộc những

bài hát có lời ca tương đối dài hoặc có nhiều lời ca. Đến lớp 4, 5, khả năng ghi

nhớ của học sinh đã được nâng cao hơn so với giai đoạn trước. Biểu hiện về

năng lực âm nhạc của học sinh rất khác biệt, mỗi lớp thường có cả những em

học khá giỏi, trung bình và học yếu. Cũng có những học sinh có năng khiếu ở

mặt này nhưng lại yếu ở mặt khác, ví dụ: hát đúng về cao độ thì lại chưa vững

về trường độ, có khả năng gõ đệm tốt nhưng lại yếu về vận động theo nhạc… Đa

số học sinh có khả năng hát kết hợp các hoạt động khác như: vận động theo

nhạc, gõ đệm, tham gia trò chơi… Hứng thú, sở thích âm nhạc của học sinh

không hoàn toàn giống nhau, cảm nhận thẩm mĩ âm nhạc của các em cũng khác

biệt.

II. Cơ sở thực tiễn

Sau 11 năm dạy học Âm nhạc, tôi đã thực hiện hàng trăm tiết dạy bài dân ca

cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 ở trường Tiểu học Đặng Trần Côn, quận Thanh

Xuân, Hà Nội và thu được nhiều kinh nghiệm sư phạm cũng như những phương

pháp dạy học phù hợp. Nhờ tích luỹ được một số kinh nghiệm nên việc dạy hát

dân ca cho các em ngày càng trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.

III. Thực trạng

Nhà trường đã có phòng học Âm nhạc chuyên biệt, đầu tư một số trang

thiết bị phục vụ cho học âm nhạc; Đàn piano. Đàn Ooc-gan, Kèn Melodion,

Nhạc cụ gõ: thanh phách, song loan, mõ, trống con... Có dàn âm thanh loa máy,

âm ly, đầu đĩa CD... Có máy tính, máy chiếu phục vụ dạy học.

4/19

Nhà trường có kết nối mạng Internet thuận lợi cho việc tìm kiếm thông tin

phục vụ giảng dạy.

Âm nhạc là môn học độc lập, kết quả đánh giá là điều kiện xét duyệt lên

lớp.

Ban Giám Hiệu nhà trường cùng các giáo viên đã có sự quan

tâm nhiều cho môn học âm nhạc.

Học sinh ngoan và rất yêu thích say mê học âm nhạc.

Tài liệu phục vụ cho việc học hát dân ca còn hiếm; Tuyển tập các

bài dân ca, tranh ảnh, nhạc cụ dân tộc, trang phục dân tộc...

Qua thực tế dạy các bài hát dân ca cho học sinh tôi thấy: học sinh khó thể

hiện đúng tính chất riêng của dân ca

Học sinh thường hát rất buồn, không biết hát những tiếng có luyến, láy,

hát chưa chuẩn về giai điệu, cả về cao độ và trường độ. Các em chưa thực sự

yêu thích các bài dân ca các vùng miền.

Vốn dân ca của các em còn rất nghèo nàn, bởi vì lâu nay các em cũng chỉ

biết đến một vài bài dân ca trong chương trình của bậc học, ở mỗi lớp học các

em chỉ biết thêm một đến hai bài dân ca được giới thiệu ngắn gọn, vắn tắt, đơn

giản mà các em chỉ có thể nhớ như một kiến thức cơ bản chứ chưa có một niềm

yêu thích và một vốn kiến thức thật sự sâu sắc với dân ca.

Nhận thức của các em về dân ca còn chưa đúng đắn, các em nghĩ dân ca

cũng là một trong nhiều bài hát phải học, phải thuộc, các em chưa thực sự quan

tâm, chú ý, việc tự học và nghe hát các bài dân ca của các em ở gia đình hay

ngoài xã hội là rất hiếm. Mặt khác trong chương trình tiểu học mặc dù môn âm

nhạc đã được đưa vào từ lâu song về việc giữ gìn và phát huy vốn dân ca trong

trường tiểu học chưa thật sự được chú trọng, học sinh chưa có điều kiên để

thưởng thức, được tìm hiểu sâu sắc để tăng cường vốn hiểu biết về nhiều bài dân

ca khác nhau.

Về cá nhân tôi cũng như nhà trường thì chưa có nhiều cơ hội để tổ chức

các hoạt động nhằm tuyên truyền, khuyến khích phong trào ca hát dân ca cho

học sinh trong trường. Từ đó dẫn đến vốn dân ca của học sinh trường tôi còn rất

hạn chế.

IV. Các biện pháp đã tiến hành

Ngày mới vào nghề, tôi thấy có nhiều khó khăn khi dạy bài hát dân ca

cho học sinh, khó dạy hay được. Ví dụ: học sinh thường hát rất buồn, không

biết hát những tiếng có luyến, hát sai giai điệu cả về cao độ và trường độ, các

5/19

em chưa yêu thích bài dân ca… Trong quá trình dạy học, tôi đã suy nghĩ để

tìm biện pháp khắc phục những hạn chế nào. Đến nay, việc dạy những bài

này đã trở nên dễ dàng hơn, đó là nhờ việc áp dụng dạy bài hát dân ca với

quy trình gồm 7 bước, kèm theo một số kĩ thuật cụ thể trong từng bước.

1. Giáo viên cần chủ động nắm rõ chương trình dạy hát dân ca của toàn

cấp học đặc biệt là chương trình hát dân ca:

Theo sách giáo khoa hiện hành, học sinh Tiểu học được học 55 bài hát,

trong đó có 11 bài dân ca, đó là:

- Quê hương tươi đẹp (dân ca Nùng)

- Lí cây xanh (dân ca Nam Bộ)

- Xoè hoa (dân ca Thái)

- Bắc kim thang (dân ca Nam Bộ)

- Gà gáy (dân ca Cống)

- Ngày mùa vui (dân ca Thái)

- Bạn ơi lắng nghe (dân ca Ba na)

- Cò lả (dân ca đồng bằng Bắc Bộ)

- Chim sáo (dân ca Khmer)

- Màu xanh quê hương (dân ca Khmer)

- Hát mừng (dân ca Hrê)

2. Giáo viên cần nắm vững mục tiêu dạy hát dân ca ở tiểu học và mức độ

cần đạt đối với học sinh.

Học sinh học hát nói chung và học hát dân ca nói riêng là tiếp xúc với

âm nhạc có lời. Mỗi bài hát, làn điệu là một cảm xúc riêng, có nội dung cụ thể

về sự vật, hiện tượng, được diễn tả bằng âm nhạc và ngôn ngữ văn học, mục tiêu

cần đạt:

a. Mục tiêu về kiến thức: Học xong mỗi bài hát, làn điệu dân ca giúp

học sinh thêm hiểu biết về đời sống tinh thần cũng như cuộc sống, lao động sinh

hoạt hàng ngày của ông cha ta ngày xưa. Giúp nâng cao khả năng nhận thức và

hiểu biết của các em. Giúp phát triển năng lực ngôn ngữ, lời ca của bài hát làm

cho vốn ngôn ngữ của học sinh trở nên phong phú và sinh động hơn.

b. Mục tiêu về kĩ năng (đây là mục tiêu trọng tâm): Dạy hát dân ca nhằm

phát triển năng lực âm nhạc của học sinh, giúp các em hát đúng giai điệu và lời

ca, biết cách hát tự nhiên, biết lấy hơi, hát rõ lời, hát hoà giọng, và thể hiện được

sắc thái, tình cảm của bài hát một cách chuẩn xác. Dạy hát dân ca còn giúp học

6/19

sinh biết trình bày (khả năng biểu diễn) bài hát theo một số hình thức như: đơn

ca, song ca, tam ca, tốp ca, hát đuổi, hát bè, hát lĩnh xướng, hát xô, hòa giọng.

c. Mục tiêu về tình cảm và thái độ: Dạy hát nhằm giáo dục các em học

sinh những tình cảm tốt đẹp, giúp các em thêm yêu thích ca hát, say mê âm

nhạc, đặc biệt là vốn âm nhạc cổ truyền của dân tộc, có khả năng tham gia ca hát

ở trong và ngoài trường học. Biện pháp này tôi áp dụng trong suốt quá trình dạy

các bài hát nói chung và dân ca nói riêng.

Ví dụ: Sau khi học xong bài dân ca "Chim sáo" các em hát đúng giai điệu, thể

hiện tính chất vui tươi, rộn ràng của bài dân ca của dân tộc Khơ mer.

3. Giáo viên cần nắm vững quy trình dạy một bài hát dân ca ở tiểu học:

Sau khi xây dựng chương trình, kế hoạch dạy học và được chuyên môn nhà

trường duyệt nội dung, tôi đã tiến hành cho học sinh tìm hiểu và dạy các bài hát

dân ca trong chương trình theo quy trình dạy học hát như sau:

Bước 1: Giới thiệu bài hát:

Về áp dụng những kĩ thuật mới trong dạy hát dân ca, ở bước giới thiệu bài

hát, tôi thường dùng bản đồ, tranh ảnh để giới thiệu vị trí địa lí và đời sống của

đồng bào các dân tộc. Bước này rất hấp dẫn học sinh và mang lại cho các em

nhiều kiến thức bổ ích.Trong phần này, một yêu cầu bắt buộc là người dạy phải

giới thiệu và giải thích được cho học sinh về làn điệu và xuất xứ của làn điệu mà

các em đang học.

Giáo viên có thể dùng các điệu múa đặc trưng, dùng các nhạc cụ dân tộc của

dân ca vùng miền đó, dùng lời để giới thiệu vài nét ngắn gọn về bài hát, nội

dung, xuất xứ hay là tác giả soạn lời cho làn điệu mà các em đang học…

Ví dụ: ở Tiết 23, khi dạy bài hát "Chim sáo" tôi đã sử dụng điệu múa của

dân tộc khơ mer, sau khi quan sát một số em tinh tế đã phát hiện ngay ra xuất sứ

của bài dân ca.

Cũng có thể giới thiệu bài hát dân ca các vùng miền bằng cách phương tiện

trực quan như: xem tranh ảnh, xem băng hình diễn tả nội dung của làn điệu dân

ca.

Ví dụ: Khi dạy Tiết 12, Học bài hát "Cò lả", dân ca đồng bằng Bắc Bộ thì

giáo viên giới thiệu về vị trí và đặc điểm chính của đồng bằng Bắc Bộ trên bản

đồ và tôi đã phóng to bức tranh về hình ảnh con cò đang bay in trong SGK âm

nhạc 4 cho các em quan sát và nhận biết được ngay về nội dung bài hát dân ca.

7/19

Bước 2: Nghe hát mẫu:

Giáo viên trình bày(biểu diễn) bài hát, làn điệu dân ca (Kết hợp đàn giai điệu

của bài hát). Tôi đã làm được điều này ở tất cả các tiết dạy bài hát mới và

đã gây được ấn tượng mạnh với các em về làn điệu, bài hát dân ca.

Tôi thường sưu tầm băng đĩa hình, thông tin trên mạng Internet để cho học

sinh xem bài hát trên băng đĩa hình, để các em biết về trang phục và động tác

múa hát đặc trưng, nhạc cụ dân tộc của từng vùng miền.

Ví dụ : Khi dạy Tiết 5, Ôn tập bài hát: Bạn ơi lắng nghe, tôi cho các em

xem một vài động tác múa và trang phục của dân tộc Bana

Vì vậy, khi dạy các em trình bày bài hát kết hợp vận động, các em đã thể hiện

được những động tác múa hát đặc trưng của dân tộc Bana một cách tự nhiên và

sinh động, hấp dẫn.

Bước 3: Tìm hiểu bài hát, giải thích từ khó, đọc lời ca:

Trước khi học hát giáo viên giới thiệu về cao độ, trường độ, thang âm trong

bài. Chia bài hát thành những câu hát ngắn, giáo viên hướng dẫn, đánh dấu chỗ

cần lấy hơi, những chỗ luyến, láy, giải thích các từ khó, các từ đệm, từ địa

phương...

Ví dụ: Tiết 23: Học bài hát "Chim sáo" thì trong bài Chim sáo có từ "trái

thơm" là "quả dứa" tiếng của người dân Nam Bộ," đom boong" nghĩa là "quả

đa" tiếng dân tộc Khơ mer. Việc hiểu ý nghĩa những từ đó giúp học sinh thấy

gần gũi với bài hát hơn… để các em có được những hiểu biết về thể loại và xuất

xứ của nó trong lao động và sinh hoạt văn hóa của người dân lao động.

Ví dụ : từ "lả "trong bài Cò lả diễn tả động tác bay của con cò

Khi dạy bài hát dân ca, việc chia các câu hát trong bài dân ca phải hết sức linh

hoạt, có thể có câu hát dài, có câu hát ngắn vì bài dân ca thường được xây dựng

từ thơ lục bát, lời ca đệm thêm bằng những hư từ, từ đệm, nên cấu trúc không

cân đối.

Ví dụ : Bài Cò lả được chia thành 4 câu hát dài ngắn khác nhau.

Con cò cò bay lả lả bay la,

Bay từ từ cửa phủ, bay ra ra cánh đồng.

Tình tính tang tang tính tình ơi bạn rằng ơi bạn ơi,

Rằng có biết biết hay chăng, rằng có nhớ nhớ hay chăng.

8/19

Bước 4: Khởi động giọng:

Trước khi học hát dân ca giáo viên cho học sinh khởi động giọng bằng cách

đọc thang âm Mi – La – Đô của dân ca để các em biết được sơ lược về âm

hưởng của bài dân ca, đôi khi có thể cho các em luyện tập hơi thở với các

nguyên âm a, u, ô, i… vì dân ca đặc biệt là các làn điệu ví rất cần nhiều hơi để

hát các câu hát dài, cho nên tôi thường sử dụng chính thang âm của từng bài làm

mẫu âm khởi động. Thậm chí có bài tôi đã dùng chính giai điệu của bài hát làm

mẫu để học sinh khởi động giọng, ví dụ bài Chim sáo tôi đã sử dụng câu hát

cuối làm mẫu âm:

Việc sử dụng mẫu âm này vừa giúp học sinh bước đầu được nghe âm hưởng

của bài hát, ngoài ra còn giúp các em được tiếp xúc với giai điệu để học bài hát

dễ dàng hơn.

Bước 5. Dạy hát(Tập hát từng câu hát): Với nhiều đối tượng khác nhau có thể

hát đúng cao độ, trường độ đã khó, để các em biết thể hiện tình cảm và các một

số chỗ luyến, láy, lướt, ngân dài lại càng khó hơn. Điều này yêu cầu người giáo

viên giúp cho các em hát được dân ca các vùng miền, có những kỹ năng ca hát

nhất định.

Khi tập hát từng câu, giáo viên nên hạn chế dùng đàn diễn đạt mà cần phải hát

mẫu nhiều hơn (nghĩa là phải diễn đạt bằng chính giọng hát của mình) để giúp

học sinh hát đúng những chỗ khó, tiếng luyến láy, ngân nghỉ, âm vực khó, cũng

như thể hiện sắc thái đặc trưng của bài dân ca.

Ở một số câu hát cần sự luyến, láy, lướt, ngân thì giáo viên dành nhiều

thời gian tập luyện hơn. Sau khi giáo viên hát mẫu xong, có thể cho một số em

hát tốt, có năng khiếu hát lại, nếu có chỗ chưa đúng thì sửa luôn để cả lớp cùng

nghe và nhận biết. Cũng vì có câu hát dài ngắn không đều, nên khi dạy từng câu,

có những câu phải dạy khá kĩ các em mới hát đúng giai điệu, cũng như những

tiếng hát luyến.

9/19

Ví dụ: Bài Cò lả, câu hát Rằng có biết biết hay chăng, rằng có nhớ nhớ hay

chăng là câu hát dài và có các tiếng hát luyến như: "biết, chăng, nhớ" tôi thường

cho học sinh tập hát nhiều lần hơn, kĩ hơn so với 3 câu khác. Ngoài ra, tôi cũng

hướng dẫn các em cách lấy hơi 2 lần, lần 1 ở đầu câu và lần 2 ở giữa câu hát.

Khi dạy hát, để nghe các em hát như thế nào và sửa sai giáo viên không hát

cùng với học sinh. Lúc các em tái hiện lại câu hát thì giáo viên đệm đàn và lắng

nghe để sửa sai và uốn nắn các em.

Trong quá trình tập hát giáo viên cần luôn nhắc nhở các em thể hiện đúng

tính chất, sắc thái, tình cảm của bài hát, làn điệu dân ca.

Bước 6. Luyện tập: Sau khi đã học bài hát tôi cho các em củng cố, ôn luyện làn

điệu, bài hát vừa được học. Điều này không chỉ giúp cho học sinh của tôi nhanh

thuộc bài, hát chính xác mà còn nâng cao kỹ năng thể hiện tình cảm, sắc thái của

bài dân ca.

Bước 7. Củng cố, kiểm tra: Phần củng cố, luyện tập được lặp đi lặp lại nhiều

càng giúp học sinh cảm thụ, cảm nhận, hiểu được cái hay,cái đẹp của bài hát, làn

điệu dân ca mà các em đang hát.

Ví dụ: Sau khi học xong Tiết 13, Ôn tập bài hát Cò lả: Các em thấy được

tính chất mềm mại, êm ái, nhẹ nhàng, đằm thắm, mà sâu lắng, đó là đặc trưng rất

riêng của dân ca đồng bằng Bắc bộ, từ đó các em thêm yêu các làn điệu dân ca

và trân trọng thành quả của con người lao động

4. Giáo viên tổ chức xem đĩa hình các bài hát dân ca :

Ví dụ : Tiết 15, Học hát do điạ phương tự chọn

Tôi đã chọn bài: Đi cấy -Dân ca Thanh hoá, sau khi học xong tôi tổ chức

cho các em xem băng đĩa hình tại lớp học, chuẩn bị băng đĩa hình các chương

trình biểu diễn các bài hát dân ca ( Đã tiến hành cắt, chỉnh sửa cho phù hợp).

Địa điểm : Phòng học

( trang bị đầu đĩa, tivi, loa ,mic… vv

Âm

nhạc

riêng

sinh

tôi tổ chức cho

học

xem và nhận xét các bài dân ca thuộc các vùng miền: các bài thuộc

vùng: Bắc Bộ (Cây trúc xinh, hoặc Cò lả… ). Các bài thuộc vùng Nam Bộ (Lý

cây

Sau khi cho học sinh xem xong một bài hát tôi đặt các câu hỏi tìm hiểu :

Bài hát là dân ca của vùng nào ? Vì sao em biết ? Em thấy bài hát được biểu di

bông,

Chim

sáo) và Tây Nguyên (Bạn

ơi

lắng

nghe)

ễn

phu? Phụ họa theo đặc trưng vùng miền

phụ họa như thế nào ( đơn giản hay công

hay theo nội dung ?)

10/19

Khi xem mỗi bài hát dân ca của vùng nào thì tôi cũng giới thiệu sơ qua cho các e

m hiểu thêm về cuộc sống lao động, sinh hoạt và các trang phục đặc trưng vàcác

nền văn hóa, phong tục riêng của người dân ở vùng đó. Nhằm giúp các em có

thêm vốn hiểu biết về văn hóa của các vùng miền.

Sau đó cho học sinh tập biểu diễn theo vài động tác phụ họa của các bài hát: Sau

khi các em đã timg hiểu về phong cách biểu diễn của các đĩa mẫu tôi hỏi các em

xem có thích động tác biểu diễn của bài nào nhất? Sau đó tôi cho các em có thể

biểu diễn theo các động tác của bài đó. Và tiến hành biểu diễn thi đua theo các

nhóm. Tuy nhiên tôi cũng khuyễn khích các em có thể biểu diễn bài hát mình

thích theo cách riêng của mình và tiến hành biểu diễn thi đua theo các nhóm.

Biện pháp này giúp học sinh tiếp nhận các bài dân ca ở mức độ trọn vẹn nhất, ph

phát huy được khả năng cảm nhận tốt nhất về dân ca cho các em. Giúp các em

học hỏi thêm về phong cách, và động tác biểu diễn các bài dân ca.

Giáo dục được các em tính mạnh dạn tự tin và tích cựcsáng tạo trong biểu diễn .

5. Tổ chức các hoạt động thi hát dân ca:

Biện pháp tiếp theo sau khi các em đã có vốn kiến thức về Dân ca,

là tạo điều kiện cho các em có cơ hội để thể hiện những kiến thức và kĩ năng

đó

Vì vậy: Tiết 17 và tiết 18 : Ôn tập và biểu diễn các bài hát đã học

tôi tiến hành tổ chức các hoạt động thi hát dân ca dưới nhiều hình thức :

+Thi hát dân ca giữa các nhóm: Tôi cho thời gian các nhóm sưu tầm theo

từng chủ đề để chuẩn bị trước 1 tuần. Khi tổ chức chia lớp thành 2 nhóm thi, thi

hát theo chủ đề.

+ Thi hát dân ca các lớp trong khối: Tôi tiến hành cho đại diện các lớp

bốc thăm các bài hát dân ca theo vùng miền sau đó nêu thể lệ cuộc thi, thành lập

ban giám khảo. Sau cuộc thi, giáo viên nhận xét, đánh giá, động viên các tiết

mục của các em đã biểu diễn.

+ Phối kết hợp với các Đoàn thể tổ chức hội thi tiếng hát dân ca trong

toàn nhà trường. Đầu tiên tôi chủ động tham mưu, xin ý kiến

đồng ý của Ban Giám Hiệu nhà trường, phối hợp với Đoàn, Đội bàn bạc, lên

kế hoạch cụ thể, xin kinh phí tổ chức, lên cơ cấu giải thưởng cho hội thi. Sau đó

phân công công việc cho từng cá nhân với từng công việc cụ thể. Hội thi đã diễn

ra với không khí thi đua rất sôi nổi, hào hứng,tất cả các lớp đều có tiết mục tham

gia rất phong phú, đầy đủ 3 miền Bắc, Trung, Nam. Các tiết mục tham gia đều

có sự đầu tư về hình thức cững như về chất lượng .Quatạo ra không khí thi đua

11/19