SKKN Áp dụng phương pháp dạy học dự án vào chương trình Tiếng Anh 10 thí điểm
Năm học 2014-2015 là năm học đầu tiên ngành Giáo dục đào tạo thực hiện Nghị quyết 29-BCHTW Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Cùng với việc đổi mới đồng bộ hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, việc đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh cũng là một yếu tố quan trọng.
1
PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Năm học 2014-2015 là năm học đầu tiên ngành Giáo dục đào tạo thực
hiện Nghị quyết 29-BCHTW Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.
Cùng với việc đổi mới đồng bộ hình thức tổ chức và phương pháp dạy học,
việc đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh
cũng là một yếu tố quan trọng.Việc vận dụng phương pháp dạy học dự án để
đánh giá học sinh là một trong những phương pháp tích cực đã được nhiều
nước trên thế giới áp dụng có hiệu quả. Ở Việt Nam, việc vận dụng phương
pháp dạy học dự án để đánh giá học sinh trong môn Tiếng Anh đã được triển
khai, được đông đảo giáo viên, học sinh đón nhận và đạt được những kết quả
bước đầu tích cực. Tuy nhiên, dạy học dự án vẫn còn bộc lộ những vấn đề cần
phải tiếp tục hoàn thiện để việc triển khai có hiệu quả sâu rộng góp phần nâng
cao chất lượng dạy và học bộ môn này. Bản thân tôi và các đồng nghiệp trong
năm vừa qua đã vận dụng phương pháp dạy học dự án và thấy rằng nó có
nhiều ưu điểm đồng thời vẫn còn những băn khoăn trăn trở. Giáo viên cần
chuẩn bị những gì cho một giờ dạy học dự án? Làm thế nào để các em học
sinh thực hiện được một dự án thực sự có hiệu quả? Những tiêu chí đánh giá
một dự án học tập của học sinh là gì? Đó là lý do tôi chọn đề tài:
“ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN VÀO CHƯƠNG
TRÌNH TIẾNG ANH 10 THÍ ĐIỂM” để tiếp tục nâng cao chất lượng dạy,
học bộ môn tiếng Anh trong trường trung học phổ thông, đặc biệt với học sinh
lớp 10 học chương trình Tiếng Anh thí điểm .
2
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Đề tài nhằm nghiên cứu và tìm hiểu một cách hệ thống lý thuyết
phương pháp dạy học dự án, tìm hiểu, sáng tạo và sưu tầm các hình thức thực
hiện dự án (Project) để giúp học sinh lớp 10 học chương trình tiếng Anh thí
điểm phát huy tính tích cực, tự giác hơn trong học tập theo đúng tinh thần đổi
mới dạy học, kiểm tra đánh giá, đó là: học sinh đóng vai trò chủ động, tư duy,
sáng tạo, giáo viên gợi mở kích thích tính chủ động sáng tạo của học sinh. Từ
đó đánh giá, rút ra các bài học kinh nghiệm để tiếp tục thực hiện trong các
giai đoạn tiếp theo cũng như làm tư liệu trao đổi giữa các đồng nghiệp.
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Đề tài nghiên cứu các nhiệm vụ sau:
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận liên quan đến phương pháp dạy
học dự án.
- Mô tả, đánh giá, phân tích thực trạng việc áp dụng phương pháp dạy
học dự án đối với môn tiếng Anh trung học phổ thông.
- Đề xuất cách hướng dẫn học sinh làm đề cương dự án và cách đưa ra
các tiêu chí, mẫu đánh giá dự án.
Để thực hiện tốt đề tài nghiên cứu này cần phải thực hiện các nhiệm vụ
sau:
- Giáo viên thường xuyên cập nhật kiến thức môn học, tài liệu dạy học,
thử nghiệm, trao đổi rút kinh nghiệm với đồng nghiệp.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả của học sinh để từ đó có sự điều chỉnh, bổ
sung hợp lý.
3
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Phần “Project” - từ Unit 1 đến Unit 10 Sách giáo khoa Tiếng Anh
10 thí điểm của Nhà Xuất bản Giáo dục - 2013.
- Học sinh lớp 10A1, 10A11 trường Trung học phổ thông Lạng Giang
số 1 học chương trình tiếng Anh lớp 10 thí điểm năm học 2013-
2014.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài từ tài liệu giảng dạy, tài liệu sưu
tầm thông qua các giáo trình hoặc website học tập.
2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát, phương pháp đàm thoại, phương pháp thực
nghiệm, phương pháp điều tra.
- Xây dựng hệ thống câu hỏi gợi ý làm dự án phù hợp với các mức độ
của trình độ phát triển tư duy của học sinh. Bước đầu nghiên cứu việc sử
dụng hệ thống câu hỏi, quy trình hướng dẫn làm dự án và bài tập tình huống
theo chủ điểm bài học để học sinh tiến hành làm dự án.
- Thực nghiệm sư phạm để đánh giá chất lượng làm dự án và hiệu quả
của việc sử dụng phương pháp dạy học dự án trong giảng dạy kiểm tra đánh
giá môn tiếng Anh.
- Quan sát sự tiếp thu tri thức của học sinh trong quá trình làm dự án.
- Học hỏi từ đồng nghiệp và một số kinh nghiệm của bản thân.
4
VI. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI
1. Đã lựa chọn, hình thành được một hệ thống hướng dẫn và câu hỏi
gợi ý làm dự án ở các chủ điểm bài học trong chương trình tiếng Anh 10 thí
điểm đạt mục tiêu về kiến thức, kĩ năng và thái độ.
2. Bước đầu nghiên cứu sử dụng phương pháp dạy học dự án để đổi
mới kiểm tra đánh giá học sinh lớp 10 thí điểm. Ngoài ra các dự án học tập
còn được sử dụng trong các mục đích.
3. Đề tài có thể được xem như một tư liệu tham khảo cho giáo viên
tiếng Anh cấp Trung học phổ thông trong việc đổi mới phương pháp dạy học
và đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá thi cử theo định hướng phát triển
năng lực người học.
5
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ
Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:
Luật Giáo dục – 2005 (điều 5) quy định “ Phương pháp giáo dục phải
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi
dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học
tập và ý chí vươn lên.”
Với mục tiêu giáo dục phổ thông là “Giúp học sinh phát triển toàn diện
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng
lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt
Nam Xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị
cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây
dựng và bảo vệ tổ quốc”. Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm
theo quyết định số 16/2006/QĐ – BGDĐT ngày 05/05/2006 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nêu: “Phải phát huy tính tích cực, tự giác,
chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng môn học, đặc điểm
đối tượng học sinh, điều kiện từng lớp học, bồi dưỡng cho học sinh phương
pháp tự học, khả năng hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực
tế, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập
cho học sinh.
Phương pháp dạy học dự án được xem là phương pháp dạy học tích cực
do nhà triết học người Mỹ John Dewey (1859 – 1952) khởi xướng. Với học
thuyết “learning by doing” (học thông qua hành động), Dewey chủ trương dạy
cho học sinh phương pháp học tập thông qua việc xây dựng một dự án cụ thể
và tìm những giải pháp hợp lý để đưa dự án đến thành công. Dạy học theo dự
án là một mô hình dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thông qua những
6
nhiệm vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh tìm tòi, hiện thực hóa những
kiến thức đã học trong quá trình thực hiện và tạo ra những sản phẩm của
chính mình. Ngày nay, phương pháp dạy học theo dự án lại được vận dụng
nhiều ở các nước có nền giáo dục phát triển và gần đây là ở Việt Nam. Trong
dạy học tiếng Anh thì phương pháp này được đánh giá là hiệu quả vì thông
qua việc thực hiện dự án (Project), học sinh được nắm bắt kĩ năng ngôn ngữ
và sử dụng ngoại ngữ trong hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực giao tiếp
của mình.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Trong thực tiễn dạy học, người giáo viên thường xuyên phải đối diện
với câu hỏi: Làm thế nào để lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp và có
hiệu quả ? Làm thế nào để lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức dạy
học có thể giúp học sinh:
- Học tập với niềm say mê, hứng thú, khát khao tìm tòi khám phá.
- Lĩnh hội tri thức trong các hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo,
theo phương pháp khoa học.
- Học trong tương tác, trong việc hình thành các quan hệ hợp tác, thân thiện,
cùng nhau giải quyết các nhiệm vụ học tập.
Hiện nay, rất cần thiết phải cho giáo viên và học sinh trở nên quen
thuộc với các kĩ thuật dạy học mới có hiệu quả cao trong việc thực hiện các
mục tiêu giáo dục.
Trên thực tế, sách giáo khoa Tiếng Anh 10 thí điểm đã có một hệ thống
các chủ đề rất phong phú và đa dạng, tuy nhiên chính điều này lại khiến cho
giáo viên gặp khó khăn trong quá trình tiếp cận nội dung và truyền đạt lại cho
học sinh. Việc giáo viên hướng dẫn học sinh cách tiếp cận các chủ đề chủ
điểm sao cho thật sự hiệu quả, từ đó giúp học sinh lĩnh hội tri thức phát triển
7
tốt các kĩ năng là một vấn đề cấp thiết. Phương pháp dạy học dự án được đánh
giá là một trong những hình thức dạy học vừa có tính hợp tác, vừa có tính
thực tiễn cao đáp ứng được những yêu cầu đổi mới về phương pháp giảng dạy
ngoại ngữ và cách kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
người học.
8
Chương II: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN
I. Khái niệm phương pháp dạy học dự án
Dạy học dự án ( Project based - learning) là một phương pháp dạy học
lấy hoạt động của học sinh làm trung tâm, hướng học sinh đến việc lĩnh hội
kiến thức và kĩ năng thông qua việc giải quyết vấn đề, mô phỏng những hoạt
động có thật của đời sống xã hội.
II. Ý nghĩa của phương pháp dạy học dự án
Dạy học dự án giúp phát triển năng lực người học, cụ thể là giúp cho
học sinh:
➢ Chuyển từ hình thức học thụ động sang hình thức học chủ
động có định hướng.
➢ Chuyển từ thụ động ghi nhớ, lặp lại sang khám phá, tích hợp
và trình bày.
➢ Chuyển từ nghe và đáp ứng sang truyền đạt và dám chịu trách
nhiệm.
➢ Chuyển từ kiến thức đơn thuần về sự kiên, thuật ngữ, nội
dung sang hiểu rõ quá trình.
➢ Chuyển từ lý thuyết sang vận dụng lý thuyết vào thực tiễn
cuộc sống.
➢ Chuyển từ phụ thuộc vào giáo viên sang chủ động tổ chức
hoạt động nhóm.
III. Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án
1. Giáo viên: Đóng vai trò là người hướng dẫn, lập ra các mục tiêu, thời hạn
chung, hướng dẫn lựa chọn chủ đề, theo dõi và đánh giá các giai đoạn thực
hiện dự án; đồng thời là người xây dựng các tiêu chí đánh giá.
9
2. Học sinh: Hình thành nhóm, thảo luận với giáo viên để chọn dự án phù
hợp và phương pháp thực hiện, dự trù kinh phí, trang thiết bị cần thiết, lập kế
hoạch cho dự án, phân chia công việc để triển khai dự án, thuyết trình dự
án…
IV. Quy trình dạy học dự án
Quy trình dạy học dự án gồm bốn bước sau:
1. Bước 1: Lập dự án
Có thể hiểu đây là bước chuẩn bị của giáo viên và học sinh (chủ yếu là
của giáo viên) trước khi học sinh bắt tay vào thực hiện dự án. Bước này có vai
trò lớn trong việc quyết định đến sự thành công của toàn bộ dự án.
Về cơ bản, khâu lập kế hoạch dự án bao gồm các nhiệm vụ sau:
1.1. Nhiệm vụ 1: Xác định chủ đề và mục tiêu của dự án
Khi xác định chủ đề và mục tiêu dự án mục tiêu giáo viên phải hướng
dẫn học sinh xác định rõ cần đạt được những kiến thức, kĩ năng, thái độ nào
qua dự án này. Tổ chức thực hiện dự án có thực sự là cách tốt nhất để đạt
được mục tiêu của mình hay không?
1.2 Nhiệm vụ 2: Thiết lập ý tưởng dự án
Mỗi chủ điểm được chọn sẽ là một bài tập tình huống mà người học
phải giải quyết bằng kiến thức theo nội dung bài học và kinh nghiệm bản
thân. Chủ điểm đó phải là vấn đề hướng đến thế giới thật, phát sinh nhiều giả
thuyết, cần sự nỗ lực giải quyết của nhiều người, phù hợp với mục tiêu học
tập.
1.3. Nhiệm vụ 3: Định hướng dự án theo bộ câu hỏi khung sử dụng
Bloom’s Taxonomy
Bộ câu hỏi khung định hướng sẽ cung cấp cho học sinh một cái nhìn
10
xuyên suốt dự án, đồng thời giúp các em phát triển tư duy ở các cấp độ. Bộ
câu hỏi hướng dẫn triển khai dự án tạo ra sự cân bằng giữa việc thấu hiểu nội
dung và việc khám phá những ý tưởng hấp dẫn khiến việc học trở nên phù
hợp với học sinh. Ở mức độ thấp, giáo viên yêu cầu học sinh biết, nhớ, lập lại
và liệt kê thông tin. Mức độ cao hơn yêu cầu học sinh có thể phát triển kỹ
năng đánh giá, phê bình, giải quyết, sáng tạo và đề xuất. Mỗi một mức độ xây
dựng trên tính phức tạp của mức độ trước đó. Động từ được sử dụng giúp
người học tư duy khác nhau ở mỗi mức độ.
Sau đây là một số động từ và các loại câu hỏi được sử dụng cho từng
mức độ giúp học sinh tư duy tốt hơn.
➢ Level I: Knowledge
Verbs
Questions
describe
happen
name
locate
tell
Can you describe them?
What happened after ...?
Can you name the ... ?
Where is it located...?
Can you tell why ... ?
What is it related to...?
Which is true or false ... ?
What is it used for?
.....
relate
write
use
.....
11
➢ Level II: Comprehension
Verbs Questions
explain
outline
think
Can you explain in your own words...?
Can you outline your plan?
What do you think could of happened next ... ?
Who do you think ... ?
discuss
distinguish
compare
restate
What do you discuss ... ?
What differences exist between. ..?
Can you compare...?
Can you provide an example of what you mean ... ?
Can you provide a definition for ... ?
....
provide
.....
➢ Level III: Application
Verbs
Questions
know
solve
group
change
apply
ask
Do you know another instance where ... ?
Could this have happened in ... ?
Can you group by characteristics such as ... ?
What factors would you change if ... ?
Can you apply the method used to some experience of your
own ... ?
What questions would you ask of ... ?
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 11 trang mẫu của tài liệu "SKKN Áp dụng phương pháp dạy học dự án vào chương trình Tiếng Anh 10 thí điểm", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- skkn_ap_dung_phuong_phap_day_hoc_du_an_vao_chuong_trinh_tien.doc
- Bia SANG KIEN- tRANG.docx.doc
- MUC LUC.doc
- PHU LUC KEM THEO SKKN.doc